नवी दिल्ली – राजधानीत सुरू असलेल्या शेतकरी आंदोलनाच्या केंद्रस्थानी आणि सध्या चर्चेत आहेत ते शेतकरी नेते राकेश टिकैत (चौधरी). पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी तिन्ही कृषी कायदे मागे घेतल्याने गेल्या ३६० दिवसांपासून सुरू असलेल्या आंदोलनाचे यश म्हटले जात आहे. अत्यंत संयमी आणि निष्ठा ठेवून हे आंदोलन चालवणारे टिकैत यांची सध्या चांगली चर्चा होत आहे. टिकैत यांनी काही महिन्यांपूर्वी शेतकऱ्यांसाठी अश्रू ढाळले. त्यामुळेही या चळवळीची दिशा बदलली. आज जाणून घेऊया राकेश टिकैत यांच्याविषयी…
राकेश टिकैत हे दिग्गज शेतकरी नेते महेंद्रसिंग टिकेत (चौधरी) यांचे पुत्र आहेत. त्यांचे मोठे भाऊ नरेश आहेत. नरेश हे भारतीय शेतकरी संघटनेचे अध्यक्ष आहेत. पण ही संघटना राकेश यांच्या ताब्यात आहे. राकेश टिकैत हे शेतकरी आंदोलन करणार्‍या वडिलांचे खरे वारस आहेत. सर्व निर्णय त्यांच्याद्वारे घेतले जातात आणि म्हणूनच ते युनियनचे राष्ट्रीय प्रवक्ते देखील आहेत. एकेकाळी ते दिल्ली पोलिस दलात होते.
दिल्ली पोलिसात हवालदार :
राकेश टिकैत यांचा जन्म ४ जून १९६९ रोजी मुझफ्फरनगर जिल्ह्यातील सिसौली या गावी झाला. राकेश यांनी मेरठ विद्यापीठातून एमए केले. एलएलबी देखील केले. राकेश यांचे १९८५ मध्ये लग्न झाले. त्यांंच्या पत्नीचे नाव सुनीता असून त्यांना एक मुलगा आणि दोन मुली आहेत. १९९२ मध्ये राकेश हे दिल्ली पोलिसात हवालदार होते. परंतु १९९३ पासून त्यांच्या आयुष्याची दिशा बदलली. १९९४ मध्ये वडील महेंद्रसिंग टिकैत यांच्या नेतृत्वात दिल्लीत आंदोलन झाले. तेव्हा अशी परिस्थिती झाली की, राकेश यांनी आपली पोलिसाची नोकरी सोडली आणि शेतकऱ्यांसमवेत आंदोलनाचा मार्ग स्वीकारला.
४४ वेळा तुरूंगवास
राकेश टिकैत हे शेतकर्‍यांच्या हितासाठी एक-दोनदाच नव्हे तर ४४ वेळा तुरूंगात गेले आहेत. मध्य प्रदेशातील भूसंपादनाच्या विरोधात आंदोलनासाठी त्यांना ३९ दिवस तुरूंगात रहावे लागले. उसाच्या आधारभूत किंमतीत वाढ करण्यासाठी त्यांनी दिल्लीत निदर्शने केली असताना त्यांना तुरूंगात नेले. बाजरीच्या वाढवी दरासाठी लढा दिल्याने पोलीस त्यांना जयपूर कारागृहात घेऊन गेले.
निवडणुकीत अपयश
पश्चिम उत्तर प्रदेशातील शेतकर्‍यांचे नेते (सेनापती) असलेले राकेश टिकैत यांनी दोनदा निवडणूक लढविली आहे. परंतु निवडणुकीच्या रणधुमाळीत त्यांचे भाग्य चमकू शकले नाही. लोकसभेबरोबरच विधानसभेच्या निवडणुकीत त्यांचा पराभव झाला आहे.
शेतकरी चळवळीचा चेहरा
देशभरातील शेतकरी हे नव्या कृषी कायद्याच्या निषेधार्थ दिल्लीच्या सीमेवर उभे आहेत. विशेषत: हरियाणा, पंजाब आणि यूपीमधील शेतकरी आंदोलन करत आहेत. पण गाझीपूर सीमा व पश्चिम उत्तर प्रदेशातील शेतकरी चळवळ टिकैत यांच्या आदेशावर अवलंबून आहे. विशेष म्हणजे, टिकैत यांच्या सांगण्यावरून हरियाणामधील १०० हून अधिक खेड्यांतील शेतकरी हे सुमारे १५०० ट्रॅक्टर घेऊन दिल्लीकडे रवाना झाले होते.
