मुंबई – सध्याच्या काळात इस्रायलमध्ये जुन्या गोष्टींचा खूप शोध घेतला जात आहे. काही दिवसापूर्वी जिथे प्राचीन काळातील एक टॉयलेट सीट (शौचालयाचे भांडे) सापडली होती. तेथे आता संशोधक आणि पुरातत्त्वशास्त्रज्ञांनी तब्बल 1500 वर्षांपूर्वी बनवलेली वाइन फॅक्टरी शोधून काढली आहे. हा बायझंटाईन काळातील सर्वात जुना वाइन कारखाना असल्याचे म्हटले जाते.
इस्त्रायली पुरातत्व विभागाने एका अहवालात म्हटले आहे की, यवने शहराच्या विस्ताराच्या कामा दरम्यान उत्खननात ही फॅक्टरी सापडली होती. दोन वर्षात इस्रायलच्या भूविकास प्राधिकरणाने येथे 75 हजार चौरस फूट उत्खनन केले आहे. तेव्हा तेथे त्या काळातील जगातील सर्वात जुनी वाइन फॅक्टरी येथे सापडली आहे. वैज्ञानिकांनी ती 1500 वर्ष जुनी दारू फॅक्टरी असल्याचे म्हटले आहे. यासोबतच काही धक्कादायक गोष्टीही कारखान्यात सापडल्या आहेत.
कारखान्यात पाच मोठे वाइन प्रेस, वाइन मार्केटिंग वेअरहाऊस आणि डिस्टिलरी सापडल्या आहेत. त्या मातीची भांडीही उत्खननात सापडली आहेत, त्यात भट्टीतील दारू बनवली जात होती. हा कारखाना अतिशय नियोजनबद्ध पद्धतीने बनवण्यात आला आहे. यवने शहराचा विस्तार होत असताना आणि शहराच्या आसपासच्या भागात त्यासाठी उत्खनन सुरू असताना हे सर्व सापडले.
तसेच या अहवालात असेही नमूद करण्यात आले आहे की, येथे दरवर्षी सुमारे 20 लाख लिटर दारू तयार होते. आजपासून 100 शतकांनंतरही या कारखान्यात 20 लाख लिटर दारू तयार करण्याची क्षमता होती. म्हणूनच त्याला जगातील सर्वात मोठा दारू कारखाना म्हटले जाते. इतकेच नव्हे तर अलीकडेच इस्रायली संशोधकांनी जेरुसलेममध्ये एक दगड शोधला जो 2700 वर्षे जुना आहे. एवढेच नाही तर हा दगड पूर्वजांनी शौचालयाचे भांडे म्हणून वापरला होता. या ठिकाणी पूर्वजांचे लक्झरी शौचालय होते, असे सांगितले जाते.
