नवी दिल्ली (इंडिया दर्पण वृतसेवा) – आता इंटरनेट आणि स्मार्टफोनच्या युगात कोणतीही कमाई फक्त नोकरी किंवा व्यवसाय करण्यापुरती मर्यादित राहिलेली नाही. डिजिटल युगात पैसे कमवण्याचे असे अनेक मार्ग आहेत, ज्याकडे पूर्वी फारसे लक्ष दिले जात नव्हते. विशेष म्हणजे या नवीन मार्गांनी नागरिक केवळ आपले कुटुंबच चालवत नाहीत तर देशाच्या अर्थव्यवस्थेतही योगदान देत आहेत. सध्या YouTube हे देखील असेच एक माध्यम म्हणून उदयास आले आहे.
ऑक्सफर्ड इकॉनॉमिक्सने जारी केलेल्या अहवालात असे म्हटले आहे की, YouTube निर्मात्यांनी म्हणजे यूट्यूबवरील व्हिडिओ निर्माते यांनी व्हिडिओ तयार करून 2020 मध्ये भारतीय अर्थव्यवस्थेत 6,800 कोटी रुपयांचे योगदान दिले आहे. विशेष बाब म्हणजे यूट्यूबर्सनी 6,83,900 पूर्णवेळ नोकऱ्यांच्या बरोबरीने GDP मजबूत केला आहे. 92 टक्के लघु आणि मध्यम उद्योजकांचे म्हणणे आहे की, YouTube ने त्यांना जगभरातील नवीन ग्राहकांपर्यंत पोहोचण्यात मदत केली आहे.
भारतात YouTube ची सर्जनशील अर्थव्यवस्था पाहणे आनंददायी आहे. देशाच्या YouTubers मध्ये आर्थिक वाढ, रोजगार निर्मिती आणि सांस्कृतिक मूल्यांवर प्रभाव टाकणारी महत्त्वपूर्ण शक्ती म्हणून उदयास येण्याची क्षमता आहे. आमचे YouTubers जागतिक प्रेक्षकांशी जोडलेल्या मीडिया कंपन्यांची ही पुढची पिढी तयार करत असल्याने, अर्थव्यवस्थेवर होणारा परिणाम आणखी मजबूत होईल.
एका अहवालानुसार, 40,000 हून अधिक YouTube चॅनेलचे एक लाखाहून अधिक सब्सक्राइबर आहेत. त्यांची संख्या दरवर्षी 45 टक्क्यांच्या दराने वाढत आहे. देशात किमान सहा अंकी किंवा त्याहून अधिक कमाई करणाऱ्या YouTube चॅनेलची संख्या वर्षानुवर्षे 60 टक्क्यांनी वाढत आहे.
गेल्या वर्षीच्या आकडेवारीनुसार, देशात यूट्यूबच्या वापरकर्त्यांची संख्या 448 दशलक्ष आहे. 53 कोटी लोक व्हॉट्सअॅप वापरतात आणि 41 कोटी लोक फेसबुक वापरतात. तर इंस्टाग्राम वापरकर्त्यांची संख्या 210 दशलक्ष आहे, तर 17.5 दशलक्ष ट्विटर वापरतात.
ऑक्सफर्ड इकॉनॉमिक्सचे सीईओ एड्रियन कूपर म्हणाले की, यूट्यूब भारतीय उत्पादकांना त्यांची व्यावसायिक उद्दिष्टे साध्य करण्यात आणि त्यांचा व्यवसाय वाढविण्यात मदत करण्यासाठी महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावत आहे. YouTube वर सामग्रीची कमाई करण्याच्या आठ वेगवेगळ्या मार्गांनी, जगभरातील निर्मात्यांसाठी एक प्रेरणादायी स्रोत म्हणून उदयास आले आहे. भारतातील 80 टक्क्यांहून अधिक निर्माते म्हणतात की, YouTube या प्लॅटफॉर्मचा त्यांच्या व्यावसायिक ध्येयांवर सकारात्मक परिणाम झाला आहे.