इंडिया दर्पण ऑनलाईन डेस्क – सिनेविश्वातील सर्वात मोठा पुरस्कार मानल्या जाणाऱ्या ऑस्करसाठी यंदाची नामांकनं सध्या चर्चेत आहेत. एसएस राजामौली यांच्या ‘RRR’ चित्रपटाला ऑस्कर 2023 साठी भारताचे नामांकन मिळाले आहे. या चित्रपटातील ‘नातू नातू’ हे गाणे मूळ गाण्याच्या श्रेणीत ऑस्करसाठी नामांकन मिळाले आहे, ही देशासाठी अभिमानाची बाब आहे. यासोबतच अनेक भारतीय प्रकल्प आहेत, ज्यांना ऑस्कर 2023 साठी नामांकन मिळाले आहे. मात्र, भारताला ऑस्करसाठी नामांकन मिळण्याची ही पहिलीच वेळ नाही. या खास प्रसंगी, आम्ही तुम्हाला सांगूया की आतापर्यंत कोणते भारतीय रत्न आहेत ज्यांनी या व्यासपीठावर आपली छाप सोडली आणि हा पुरस्कार जिंकला.
भानू अथैया
या यादीत पहिले नाव आहे डिझायनर भानू अथैया, ज्यांनी ‘प्यासा’, ‘गाइड’ आणि ‘लगान’ सारख्या चित्रपटातील कलाकारांसाठी पोशाख डिझाइन केले होते. भानू अथय्या यांनी जवळपास 50 वर्षांच्या कालावधीत 100 हून अधिक चित्रपटांसाठी पोशाख डिझाइन केले आहेत. ऑस्कर पुरस्कार जिंकणारी ती पहिली भारतीय होती. रिचर्ड ऑटनबरो दिग्दर्शित ‘गांधी’ चित्रपटासाठी भानूला हा पुरस्कार मिळाला.
सत्यजित रे
देशातील प्रसिद्ध दिग्दर्शक सत्यजित रे यांचे नाव ऑस्करमध्ये देशाचे नाव कमावणाऱ्या व्यक्तींच्या यादीत दुसऱ्या क्रमांकावर आहे. 30 मार्च 1992 रोजी भारतीय चित्रपटसृष्टीतील दिग्गज सत्यजित रे यांना ‘ऑस्कर लाइफ टाईम अचिव्हमेंट’ मानद पुरस्काराने सन्मानित करण्यात आले. देशाच्या चित्रपटसृष्टीच्या इतिहासात सत्यजित रे यांचे नाव सुवर्णाक्षरांनी लिहिले गेले आहे. सत्यजित रे यांना मोशन पिक्चर्सच्या कलेतील दुर्मिळ प्रभुत्व आणि त्यांच्या सखोल मानवी दृष्टिकोनासाठी हा पुरस्कार देण्यात आला. सत्यजित रे यांच्या या कलेचा जगभरातील चित्रपट निर्माते आणि प्रेक्षकांवर असा प्रभाव पडला, जो पुसून टाकणे फार कठीण आहे.
रेसुल पुकुट्टी
साउंड डिझायनर रेसुल पुकुट्टी यांना 2008 मध्ये ‘स्लमडॉग मिलेनियर’ चित्रपटासाठी ऑस्कर पुरस्कार मिळाला होता. पुणे येथील फिल्म अँड टेलिव्हिजन इन्स्टिट्यूट ऑफ इंडिया (FTII) मधून पदवीधर असलेल्या रेसुलने हिंदी, मल्याळम, तमिळ आणि तेलुगूसह अनेक भाषांमधील चित्रपटांमध्ये काम केले आहे. रजनीकांत आणि पुष्पा अभिनीत ‘रा.वन’, ‘हायवे’, ‘कोचादईयां’ या त्याच्या चित्रपटांच्या यादीत समावेश आहे.
ए आर रहमान
जगभरात आपल्या सर्वोत्कृष्ट संगीत आणि आवाजाची जादू चालवणाऱ्या एआर रहमानने २००८ साली ‘स्लमडॉग मिलेनियर’ या चित्रपटासाठी ऑस्कर जिंकला होता. चित्रपटातील संगीत आणि गाणी दिल्याबद्दल त्यांना सर्वोत्कृष्ट संगीताच्या श्रेणीत हा पुरस्कार मिळाला.
गुलजार
प्रसिद्ध कवी आणि दिग्दर्शक गुलजार यांना ‘स्लमडॉग मिलेनियर’ चित्रपटातील ‘जय हो’ गाण्यासाठी ऑस्कर पुरस्काराने सन्मानित करण्यात आले. ते ऑस्कर सोहळ्याला उपस्थित राहू शकले नाहीत, त्यामुळे त्यांचा पुरस्कार चित्रपटाच्या टीमने स्वीकारला होता.
Indian Win Oscar Award List History








