इंडिया दर्पण ऑनलाईन डेस्क – होळीचा सण उद्या देशभरामध्ये अतिशय उत्साहात संपन्न होणार आहे. त्यासाठी ठिकठिकाणी विविध प्रकारची तयारी सुरू आहे. देशाच्या विविध भागात होळीनिमित्त नानाविध प्रथा, परंपरा जपल्या जातात. आज आपण अशाच एका अनोख्या प्रथेविषयी जाणून घेणार आहोत. हिमाचल प्रदेशातील कुमाऊंमध्ये होळीचा उत्साह सध्या जोरात सुरू आहे. होळीमध्ये एकमेकांना हसवण्याची आणि विनोदाने चिडवण्याची निरोगी परंपरा आहे. काली कुमाऊंमध्ये, धार किंवा शिखराजवळच्या गावाला चीर बंधन किंवा होलिका स्थापना निमित्त सामूहिकपणे शिवीगाळ करण्याची परंपरा आहे.
आधुनिकतेच्या या युगातही होलिका दहनाच्या दिवशी आणि होलिका दहनाच्या दिवशी ग्रामस्थांना शिवीगाळ करून होळीकर चीर बंधनाची परंपरा पाळतात. दरम्यान, होलिका दहनावर वेदांती होळीचे गायनही केले जाते.
चंद्रराजाच्या काळापासून ही परंपरा असल्याचे सांगितले जाते, जी आजही सुरू आहे. होल्यार किंवा गावकरी त्यांच्या समोर गावाला अशा प्रकारे शिवीगाळ करतात की त्यांना वाईट वाटत नाही आणि त्यांना हसू आवरता येत नाही.
तज्ज्ञांच्या मते, ही परंपरा फक्त काली कुमाऊं किंवा चंपावत जिल्ह्यात आहे. काली कुमाऊं हे होळीच्या संस्कृतीचे मूळ केंद्र आहे. विशिष्ट ठिकाणाची वैशिष्ट्ये वेगळी असतात, तिची अभिव्यक्तीही वेगवेगळ्या स्वरूपात असते.
वाईटाच्या दृष्टीकोनातून नाही तर विनोदाचे एक उत्तम उदाहरण आहे. वाईट भावनांनी सुरू झालेली ही परंपरा नाही. त्यामुळेच ही परंपरा आजही सुरू आहे. होळीमध्ये गावाजवळील धार येथे किंवा कायद्याने डेरेदार वृक्षाच्या माथ्यावर होलिकेची स्थापना केली जाते.
पाइनचे झाड अशा प्रकारे आणले जाते की त्याचे वरचे किंवा खालचे टोक एकाच वेळी जमिनीला स्पर्श करत नाही. खड्डा बनवून होलिका स्वरूप वृक्षाची प्रतिष्ठापना केली जाते आणि त्याभोवती मातीची भांडी ठेवली जातात.
अखंड फुलांसह नैवेद्य दिला जातो. रात्री पूजा करूनच होलिका दहन केले जाते. सकाळी शेणाची राख तेलात भिजवून त्याचा टीळा लावला जातो.
Holi Different Tradition Celebration Abuse Curse Community