नवी दिल्ली (इंडिया दर्पण वृतसेवा) – महिलांमध्ये स्तनाच्या कर्करोगानंतरचा दुसरा सर्वात गंभीर आजार म्हणजे गर्भाशयाच्या मुखाचा कर्करोग आहे. मात्र इतर अनेक प्रकारच्या कॅन्सरमागील लपलेली कारणे डॉक्टरांना अद्याप शोधता आलेली नसली, तरी गर्भाशयाच्या मुखाच्या कर्करोगाला कारणीभूत कारणे शोधून काढली गेली आहेत. मुख्य हेच कारण आहे की, इतर कॅन्सरच्या तुलनेत याला रोखण्याचा मार्गही सोपा मानला जातो. ज्येष्ठ स्त्रीरोग तज्ज्ञांनी दिलेल्या माहितीनुसार, स्वच्छतेशी संबंधित काही सवयी अंगीकारून, लसीकरण करून आणि ठराविक अंतराने तपासणी करून या कर्करोगाचा सहज सामना करता येतो.
तज्ज्ञ सांगतात की. ह्युमन पॅपिलोमा व्हायरस (HPV) चा संसर्ग गर्भाशयाच्या मुखाच्या कर्करोगाचे एक महत्त्वाचे कारण आहे. एचपीव्हीचे अनेक प्रकार आहेत आणि यापैकी उच्च-जोखीम असलेल्या एचपीव्हीमुळे 70 ते 80 टक्के गर्भाशयाच्या मुखाचा कर्करोग होतो. ग्लोबोकनच्या अहवालानुसार, 2020 मध्ये, गर्भाशयाच्या मुखाच्या कर्करोगाच्या प्रकरणांमध्ये भारतातील एकूण कर्करोगाच्या प्रकरणांपैकी 9.4 टक्के होते. याचा अर्थ असा की, वयाच्या 15 व्या वर्षापर्यंत, किमान 90 टक्के मुलींनी HPV विरूद्ध लसीकरण केले पाहिजे, 35 वर्षांच्या वयाच्या किमान 70 टक्के महिलांची तपासणी केली गेली पाहिजे आणि किमान 90 टक्के महिलांनी या आजाराने उपचार घ्यावेत.
एचपीव्ही विषाणूचा संसर्ग सामान्यतः शारीरिक संपर्कादरम्यान पसरतो. सहसा शरीर त्यास सामोरे जाण्यास सक्षम असते, परंतु काही प्रकरणांमध्ये विषाणू महिलांच्या गर्भाशयाच्या पेशींमध्ये अडकून राहतो, ज्यामुळे डीएनएमध्ये बदल होतात. यामुळे 10 ते 15 वर्षे कर्करोगापूर्वीची अवस्था होते. या टप्प्यावर स्क्रीनिंग केले तर ते सहज टाळता येऊ शकते. एकापेक्षा जास्त व्यक्तींसोबत सेक्स केल्यास धोका वाढतो. धूम्रपानामुळे त्याचा धोकाही वाढतो. तसेच ज्या स्त्रिया अगदी लहान वयात लैंगिक संबंध ठेवू लागतात आणि अगदी लहान वयातच मुलाला जन्म देतात त्यांना जास्त धोका असतो. साधारणतः 30 ते 65 वयोगटातील महिलांनी दर पाच वर्षांनी एकदा पॅप स्मीअर चाचणी आणि एचपीव्ही तपासणी करावी. इतर लक्षणे किंवा गर्भाशय ग्रीवाच्या पेशींमध्ये कोणताही बदल झाल्यास, डॉक्टर इतर आवश्यक चाचण्या देखील करतात. जितक्या लवकर निदान होईल, तितक्या लवकर उपचार उपलब्ध होतात आणि धोका कमी होतो.