नवी दिल्ली (इंडिया दर्पण वृत्तसेवा) – चिनी मोबाईल फोन भारतात सर्वाधिक विकले जातात. याचे एक कारण या मोबाईल फोन्सची स्वस्त किंमत. किफायतशीर किमतीत अनेक वैशिष्ट्यांच्या उपलब्धतेमुळे चिनी मोबाईल फोनची भारतीय बाजारपेठेवर मजबूत पकड आहे. मात्र, आता भारत चीनला आणखी एक धक्का देण्याच्या तयारीत आहे.
भारताने याआधीच चीनमधील ३०० हून अधिक अॅप्सवर बंदी घातली आहे. आता भारतात काही फोनवर बंदी येऊ शकते. किंबहुना, भारताला आपल्या ढासळत्या देशांतर्गत उद्योगाला चालना द्यायची आहे. यासाठी, १२ हजार रुपये (१५० डॉलर) पेक्षा कमी किंमतीचे फोन विकण्यापासून चिनी स्मार्टफोन निर्मात्यांना बंदी घातली जाण्याची शक्यता आहे. ब्लूमबर्गच्या रिपोर्टनुसार, भारत १२ हजार रुपयांपेक्षा कमी किमतीच्या चिनी कंपन्यांच्या फोनवर बंदी घालू इच्छितो. असे झाल्यास Xiaomi Corp सह अनेक ब्रँडला मोठा धक्का बसेल.
चीननंतर भारत हा जगातील दुसऱ्या क्रमांकाचा मोबाइल बाजार आहे. या प्रकरणाशी परिचित व्यक्तींच्या म्हणण्यानुसार, १२ हजार रुपयांपेक्षा कमी किमतीच्या चायनीज फोनवर बंदी घालण्याचे उद्दिष्ट म्हणजे चिनी दिग्गजांना भारतीय फोन बाजारपेठेतून बाहेर काढणे आहे. सद्यस्थितीत Realme, Tecno, Itel आणि Infinix यासारखे चीनी ब्रँड भारतीय मोबाइल बाजारपेठेत तळाशी आहेत.
भारताच्या एंट्री-लेव्हल मार्केटमध्ये जर चिनी मोबाईल फोनवर बंदी घातली, तर Xiaomi सारख्या चिनी ब्रँडला मोठा फटका बसेल. या चिनी ब्रँड्सनी अलिकडच्या वर्षांत त्यांची वाढ टिकवून ठेवण्यासाठी भारतावर अधिकाधिक अवलंबून राहिले आहे. याचे कारण असे की चीनमध्ये एकामागून एक कडक कोविड-१९ लॉकडाऊनने त्यांची देशांतर्गत बाजारपेठ पूर्णपणे ठप्प झाली आहे.
जून २०२२ च्या तिमाहीत १५० डॉलरपेक्षा कमी स्मार्टफोन्सनी भारतातील विक्री व्हॉल्यूमपैकी एक तृतीयांश योगदान दिले. ज्यामध्ये चिनी कंपन्यांचा हिस्सा ८० टक्के होता. २०२२ च्या दुसऱ्या तिमाहीत, भारतात विकल्या गेलेल्या एक तृतीयांश फोनची किंमत १२ हजार रुपयांपर्यंत होती. त्यातही ८० टक्के चिनी कंपन्यांचे फोन होते. भारत आधीच देशात कार्यरत असलेल्या Xiaomi आणि प्रतिस्पर्धी Oppo आणि Vivo सारख्या चिनी कंपन्यांची चौकशी करत आहे. या कंपन्यांवर करचोरी आणि मनी लाँड्रिंगचे आरोप आहेत. सरकारने यापूर्वी Huawei Technologies Co आणि ZTE Corp दूरसंचार उपकरणांवर बंदी घालण्यासाठी अनधिकृत माध्यमांचा वापर केला आहे. जरी चीनी नेटवर्किंग गियरला प्रतिबंधित करणारे कोणतेही अधिकृत धोरण नाही.
हाँगकाँगमध्ये, Xiaomi चे शेअर्स सोमवारी ट्रेडिंगच्या शेवटच्या क्षणी खाली आले. त्याचे शेअर्स ३.६% इतके घसरले. या वर्षी कंपनीचे शेअर्स ३५% पेक्षा जास्त घसरले आहेत. तथापि, या प्रकरणाशी परिचित असलेल्या व्यक्तींनी सांगितले की, पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांचे सरकार चिनी कंपन्यांना प्राधान्य देण्यासाठी किंवा अनौपचारिक चॅनेल वापरून घोषणा करण्यासाठी कोणतेही धोरण जाहीर करेल की नाही हे स्पष्ट नाही. जर सरकारने हे पाऊल पुढे टाकले तर चिनी कंपन्यांवर कडक कारवाई होण्याची ही पहिलीच वेळ नाही. लडाखमध्ये चीनसोबतच्या वादात काही भारतीय जवानांच्या मृत्यूनंतर भारताने टिकटॉकसह ३०० हून अधिक अॅप्सवर बंदी घातली होती.
Will Below 12 Thousand Rupees Chinese Smartphones Banned in India