विशेष प्रतिनिधी, मुंबई/नवी दिल्ली
कोरोनाच्या संसर्गामुळे गेल्या एक ते दीड वर्षांपासून संपूर्ण देशभरातील अनेक राज्यात अद्यापि शाळा बंदच असून ऑनलाईन पद्धतीने वर्ग सुरू आहेत. परंतु आता शाळा उघडाव्यात असे विद्यार्थी, पालक आणि शिक्षकांचे मत आहे. काही ठिकाणी शाळा उघडण्याच्या तयारीत आहेत. परंतु परिस्थिती बघून अद्यापही अद्यापही बघून अद्यापही प्रत्यक्ष (ऑफलाइन) शाळेऐवजी ऑनलाईन पद्धतीनेच शाळा सुरू होणार आहेत.
शाळा व महाविद्यालये कधी उघडतील, असा प्रश्न विद्यार्थी व पालकांच्या मनात निर्माण झाला आहे. कोरोनाचा प्रसार रोखण्यासाठी देशभरात बंदी घातल्यानंतर देशभरातील शाळा व महाविद्यालये मार्च २०२० पासून बंद करण्यात आली होती, तर काही शाळा, महाविद्यालये नोव्हेंबर २०२० मध्ये पुन्हा सुरू झाल्या, तर अनेकांनी फेब्रुवारी २०२० पासून ऑफलाइन वर्ग पुन्हा सुरू केले. त्यानंतर, जेव्हा कोरोनाची दुसरी लाट देशात सुरू झाली तेव्हा शाळा आणि महाविद्यालये पुन्हा बंद केली गेली. यासंबंधी महाराष्ट्रासह कोणत्या राज्यात सध्या काय परिस्थिती जाणून घेऊ या…
महाराष्ट्र
राज्यात दहावी, बारावीच्या विद्यार्थ्यांना मार्गदर्शन करण्यासाठी महाराष्ट्र शासन वेबिनार आयोजित करणार आहे.एससीईआरटी वेबिनारचे उद्दीष्ट म्हणजे यावर्षी दहावी आणि बारावीच्या बोर्ड परीक्षेस पात्र ठरविलेल्या विद्यार्थ्यांचा कार्यक्रम आणि अभ्यासक्रमांची माहिती प्रदान करणे असा आहे. दरम्यान, शिक्षण विभागाच्या एका अधिकाऱ्याने सांगितले की, औरंगाबाद शहरातील सर्व शिक्षक आणि जिल्ह्यातील ग्रामीण भागातील ५० टक्के शिक्षकांना आपापल्या शाळांमध्ये १५ जूनपासून हजर राहावे लागत आहे .परंतु या विषयावर शिक्षण विभागाने कोणतेही स्पष्टीकरण नाही. त्यामुळे मुंबई-पुणे-नाशिक सह अन्य ठिकाणी ऑनलाईन पद्धतीने शाळा सुरू आहेत. तर उच्च व तंत्रशिक्षण मंत्री उदय सामंत यांनी सांगितले की, राज्यातील १२ वी नंतर व्यावसायिक अभ्यासक्रमांसाठी घेण्यात येणारी एमएचटी सीईटी जुलैच्या शेवटच्या आठवड्यात घेण्यात येईल.
दिल्ली
दिल्लीत सुरू असलेल्या कोरोना संकटाच्या दरम्यान शाळा ऑनलाइन पद्धतीतच आपले कार्य सुरू ठेवतील. जानेवारीत कधीतरी दिल्लीच्या शाळांनी दहावी आणि १२ वीसाठी ऑफलाइन वर्ग पुन्हा सुरू केले आणि ऐच्छिक तत्त्वावर, तर इयत्ता १० व ११ वीच्या शाळा फेब्रुवारीमध्ये पुन्हा सुरू झाल्या. तथापि, कोरोनाचे वाढते प्रकरण लक्षात घेता तो वर्ग पुन्हा बंद करण्यात आले.
उत्तर प्रदेश
अद्यापपर्यंत उत्तर प्रदेश सरकारने राज्यातील शाळा पुन्हा सुरू करण्याची घोषणा केलेली नाही. उत्तर प्रदेश सरकारने यापूर्वी २० ऑक्टोबरपासून राज्यातील सर्व शाळा व महाविद्यालये बंद राहतील व विद्यार्थ्यांसाठी ऑनलाईन वर्ग सुरू ठेवण्यात येतील असा आदेश जारी केला होता. राज्य शिक्षण विभागाचे अधिकारी पी.एन. सिंह यांनी माध्यमांना सांगितले की, राज्यात १ जुलैपासून शाळा सुरू होऊ शकतात, परंतु आता मुलांना शाळेत बोलावले जाणार नाही. फक्त शिक्षकांना शाळेत बोलावले जाऊ शकते. तर उपमुख्यमंत्री दिनेश शर्मा यांनी घोषणा केली होती की, सरकारने आगामी शैक्षणिक सत्रासाठी सर्व मंडळांमध्ये शालेय फी वाढविण्यास बंदी घातली आहे.
बिहार
सरकारच्या अहवालानुसार बिहार पुढील महिन्यात जुलैपासून ऑफलाइन वर्गांसाठी शाळा सुरू करू शकेल. बिहार बोर्डाने यापूर्वीच दहावी, बारावीची परीक्षा घेतली असून निकालही जाहीर केला. शिक्षणमंत्री विजयकुमार चौधरी म्हणाले की, कोरोनाची परिस्थिती अशाच प्रकारे सुधारत राहिल्यास राज्य सरकार आणि शिक्षण विभाग दोन्ही शैक्षणिक संस्था उघडण्याच्या बाजूने आहेत. दि.५ एप्रिलपासून बंद झालेल्या राज्यातील शैक्षणिक संस्था टप्प्याटप्प्याने उघडतील. तसेच जुलैमध्ये शैक्षणिक संस्था सुरू कराव्यात, अशी सरकारची इच्छा आहे.
मध्य प्रदेश
कोरोना संसर्गाची गती कमी झाल्यानंतर मध्य प्रदेशातील खासगी शाळांमध्ये प्रवेशाची प्रक्रिया सुरू झाली आहे. अशा परिस्थितीत राज्यात इयत्ता पहिली ते बारावीच्या शाळा लवकरच सुरू केल्या जातील, असा अंदाज वर्तविला जात आहे. शालेय शिक्षणमंत्री इंदरसिंग परमार म्हणाले की, शाळा सुरू होण्याबाबत परिस्थिती स्पष्ट नाही. या संदर्भात निर्णय नंतर घेण्यात येईल. तसेच मध्य प्रदेशातील कोरोना नियंत्रित करण्याचे मॉडेल इतर राज्यांनाही मार्ग दाखवू शकेल, अशी माहिती मुख्यमंत्री शिवराज यांनी दिली.
हरियाणा
हरियाणा सरकारने राज्यातील सर्व शाळांमधील मुलांच्या सुट्टी ३० जूनपर्यंत वाढविल्या आहेत. मुलांचे ऑनलाईन शिक्षण 16 जूनपासून सुरू होणार आहे. हरियाणाचे शिक्षणमंत्री कंवर पाल म्हणाले की, सर्व सरकारी आणि खासगी शाळा आणखी 15 दिवस मुलांसाठी बंद राहतील. मुलांच्या ऑनलाइन शिक्षणाचे वेळापत्रक प्रसिद्ध झाले आहे. त्यानुसार शिक्षक मुलांना शिकवतील. परिस्थिती पूर्णपणे सामान्य असेल तेव्हाच शाळा उघडल्या जातील. काही आस्थापनांना टप्प्याटप्प्याने पुन्हा सुरू करण्याची परवानगी देण्यात आली आहे. त्याचबरोबर पुढील आदेश येईपर्यंत सर्व महाविद्यालये, आयटीआय, कोचिंग संस्था व इतर शैक्षणिक संस्था ऑफलाइन वर्गांसाठी बंद राहतील.
हिमाचल प्रदेश
हिमाचल प्रदेशने वैद्यकीय, आयुर्वेदिक, दंत, नर्सिंग आणि फार्मसी महाविद्यालयांसाठी वैद्यकीय महाविद्यालय पुन्हा सुरू करण्याची तारीख जाहीर केली आहे. वैद्यकीय महाविद्यालये, आयुर्वेदिक महाविद्यालये, दंत महाविद्यालये २३ जूनपासून आणि फार्मसी व नर्सिंग शाळा २८ जूनपासून पुन्हा सुरू होतील.
कर्नाटक
कर्नाटकचे शिक्षणमंत्री एस. सुरेश कुमार यांनी सर्व सरकारी शाळा शिक्षकांना राज्यात लॉकडाऊन संपल्यानंतर त्वरित शाळांमध्ये जाण्याचे निर्देश दिले आहेत. परंतु, विद्यार्थ्यांसाठी शाळा सुरू करण्यासाठी अद्याप कोणतीही घोषणा केलेली नाही. उपमुख्यमंत्री डॉ.सी.एन. अश्वथ नारायण म्हणाले की, नवीन शैक्षणिक धोरण या शैक्षणिक वर्षापासून लागू केले जाईल. कर्नाटक सरकार पुढील शैक्षणिक वर्षासाठी यूजी, पीजी वर्ग ऑक्टोबरमध्ये सुरुवात करणार आहे.
पंजाब
पंजाबचे शिक्षणमंत्री विजय इंदर सिंगला यांनी मे मध्येच जाहीर केले की, राज्यातील सर्व सरकारी, निमशासकीय आणि खासगी शाळा या दि. २३ जून पर्यंत बंद राहतील .विद्यार्थी, शिक्षक आणि कर्मचारी वर्ग यांना सुटी राहील.
केरळ
केरळचे मुख्यमंत्री पिनाराई विजयन यांनी जाहीर केले की, राज्यांत कोरोनच्या प्रसारावरील निर्बंध कमी झाल्याने राज्यात सार्वजनिक परीक्षा घेण्यात येऊ शकतात. परंतु, शाळा पुन्हा सुरू करण्याबाबत अद्याप कोणतीही घोषणा झालेली नाही.
जम्मू-काश्मीर
जम्मू-काश्मीरमधील सर्व शाळा, महाविद्यालये, तांत्रिक शिक्षण आणि कौशल्य विकास संस्था ३० जूनपर्यंत बंद राहतील. शाळा, महाविद्यालये, विद्यापीठे आणि कोचिंग केंद्रे ऑफलाइन वर्गांसाठी बंद ठेवण्याचा निर्णय घेण्यात आला आहे. दरम्यान, जम्मू-काश्मीर प्रशासनाने पूर्व-प्राथमिक विद्यार्थ्यांसाठी दररोज ऑनलाईन वर्ग अर्धा तास मर्यादित ठेवण्यासाठी नवीन मार्गदर्शक सूचना जारी केली होती.
तामिळनाडू
तामिळनाडूमधील सद्यस्थिती लक्षात घेता, ऑफलाइन वर्गांसाठी शाळा पुन्हा सुरू करण्याचा विचार केला जाईल. यावेळी कोणतीही घोषणा केलेली नाही.
तेलंगणा
तेलंगणा सरकारने कोरोनाची परिस्थिती पाहता राज्यातील शाळा आणि महाविद्यालयांसाठी उन्हाळ्याची ग्रीष्मकालीन सुट्टी २० जूनपर्यंत वाढविली आहे.
आसाम
आसाम शाळांमधील उन्हाळी सुट्टी १४ जून रोजी संपली. मात्र सर्व शाळा ऑफलाइन वर्गांसाठी बंद राहतील. तसेच अध्यापन-शिक्षण प्रक्रिया सुरू ठेवण्यासाठी अधिका-यांनी शाळांना ऑनलाईन पद्धतीने सतत वर्ग सुरू करण्याचे निर्देश दिले आहेत.
ओडिशा
ओडिशाचे शालेय आणि मास शिक्षणमंत्री समीर रंजन दास म्हणाले की, कोरोनाची तिसरी लाट असल्याने मुलांसाठी धोका निर्माण झाला आहे. परिस्थितीला सामोरे जाण्यासाठी सरकार सर्व पायाभूत सुविधा तयार करीत आहे. तसेच ओडिशाचे मुख्यमंत्री नवीन पटनायक हे परिस्थितीचा आढावा घेऊनच शाळा पुन्हा सुरू करण्याचा योग्य निर्णय घेतील.
आंध्र प्रदेश
यंदा आंध्र प्रदेश सरकारने यंदा शैक्षणिक वर्षापासून राज्यातील सर्व सरकारी, खासगी अनुदानित आणि विनाअनुदानित महाविद्यालयांमध्ये ‘इंग्रजी माध्यम’ सक्तीचे करण्याचा निर्णय घेतला आहे. मुख्यमंत्री कार्यालयाने ही माहिती दिली.
सीबीएसई शाळा
देशभरात कोरोना प्रोटोकॉलनंतर विविध राज्यातील सीबीएसई शाळा टप्प्याटप्प्याने पुन्हा सुरू होतील आणि विद्यार्थ्यांना ऐच्छिक तत्त्वावर उपस्थित राहण्यास सांगितले जाईल. मुलांना शाळा आणि महाविद्यालयांमध्ये जाण्याची परवानगी देण्यासाठी बहुतेक सर्व राज्यांमध्ये लेखी संमती असणे आवश्यक आहे. तसेच
केंद्रीय माध्यमिक शिक्षण मंडळाने (सीबीएसई) शाळांना त्यांचे प्रलंबित प्रॅक्टिकल व अंतर्गत मूल्यांकन केवळ ऑनलाइन मोडमध्ये घेण्याचे निर्देश दिले असून दि.२८ जूनपर्यंत गुणपत्रक जमा करण्यास सांगितले आहे.