इंडिया दर्पण ऑनलाईन डेस्क – सिलिकॉन व्हॅली बँकेच्या (SVB) टाळेबंदी वृत्तानंतर अमेरिकेसह जागतिक बाजारपेठेतही खळबळ उडाली आहे. 2008 च्या मंदीच्या काळात वॉशिंग्टन म्युच्युअल आणि लेहमन ब्रदर्सच्या पतनानंतर हे सर्वात मोठे आर्थिक संकट मानले जाते. एसव्हीबी बंद करण्याची घोषणा अमेरिकन नियामकांनी केली आहे. कॅलिफोर्नियातील बँकिंग नियामकांनी बँक बंद केल्यानंतर फेडरल डिपॉझिट इन्शुरन्स कॉर्पोरेशन (FDIC) ला बँकेचे मालमत्ता प्राप्तकर्ता म्हणून नियुक्त केले आहे. अमेरिकेतील या घडामोडी आणि आर्थिक संकटाचा भारतावर काय परिणाम होईल, असा प्रश्न विचारला जात आहे.
काय चूक झाली?
सांता क्लारा-आधारित SVB च्या अडचणींना सुरुवात झाली जेव्हा तिची मूळ कंपनी, SVB फायनान्शियल ग्रुपने तिच्या पोर्टफोलिओमधून $21 अब्ज सिक्युरिटीजची विक्री करण्याची घोषणा केली. कंपनीने सांगितले की, आपली आर्थिक स्थिती मजबूत करण्यासाठी $2.25 अब्ज किमतीचे शेअर्स विकले जात आहेत. विश्लेषकांचे म्हणणे आहे की स्टार्टअप उद्योगातील व्यापक मंदीमुळे बँकेत जास्त ठेवी काढल्या गेल्या, परिणामी हे पाऊल उचलले गेले. फेडने व्याजदर वाढवल्यानंतर SVB ने व्याज उत्पन्नात तीव्र घट होण्याची शक्यता वर्तवली होती. दुसरीकडे, फेडने व्याजदरात केलेल्या वाढीमुळे SVB बँकेची गणितेही बिघडली. सरतेशेवटी, SVB बंद होण्याचे सर्वात मोठे कारण म्हणजे बँकेतील गुंतवणूकदारांनी एकाच वेळी पैसे काढणे. बँक बुडण्याच्या भीतीने गुंतवणूकदारांनी एकाच वेळी मोठी विक्री केल्याचे मानले जात आहे.
अपयशाचे कारण
SVB कडे 2021 मध्ये $189 अब्ज ठेवी होत्या. बँकेने गेल्या दोन वर्षांत या पैशातून अब्जावधी डॉलर्सचे रोखे खरेदी केले होते, परंतु कमी व्याजदरामुळे या गुंतवणुकीवर पुरेसा परतावा मिळाला नाही. दरम्यान, फेडरल रिझर्व्ह बँकेने टेक कंपन्यांचे व्याजदर वाढवले आहेत. त्यामुळे बँकेची कोंडी आणखी वाढली. सिलिकॉन व्हॅली बँक (SVB) एका आठवड्यापूर्वी $2 बिलियन पेक्षा जास्त भांडवल उभारण्यात अयशस्वी झाली. 2008 च्या आर्थिक संकटानंतर कोसळणारी ही सर्वात मोठी अमेरिकन बँक बनली. शुक्रवारी कर्मचार्‍यांना दिलेल्या व्हिडिओ संदेशात, कंपनीचे प्रमुख ग्रेग बेकर यांनी संकटाच्या दरम्यान भूतकाळातील “विश्वसनीयपणे कठीण” 48 तासांबद्दल सांगितले. आणि कर्मचार्‍यांना कंपनीच्या सद्य परिस्थितीचे अवलोकन केले. सिलिकॉन व्हॅली बँकेचे सीईओ बेकर तीन दशकांपूर्वी कर्ज अधिकारी म्हणून कंपनीत रुजू झाले. 2008 च्या आर्थिक संकटानंतर बँकेचे नेतृत्व करण्यात त्यांनी महत्त्वाची भूमिका बजावली. 2011 मध्ये त्यांची SVB फायनान्शियल ग्रुपचे अध्यक्ष आणि CEO म्हणून नियुक्ती झाली.
भारतावर काय व कसा परिणाम होईल?
सिलिकॉन व्हॅली बँकेच्या (SVB) सध्याच्या संकटाचा भारतीय स्टार्टअप जगावर होणारा परिणाम नाकारता येणार नाही. स्टार्टअप्सवरील डेटा एकत्रित करणाऱ्या ट्रॅक्सन डेटानुसार, SVB ने भारतातील सुमारे २१ स्टार्टअप्समध्ये गुंतवणूक केली आहे. मात्र, त्यांच्यामध्ये किती रक्कम गुंतवली आहे, याची माहिती स्पष्ट झालेली नाही. SVB ची भारतातील सर्वात लक्षणीय गुंतवणूक SaaS-unicorn iSertis मध्ये आहे. गेल्या वर्षी ऑक्टोबरमध्ये SVB कडून सुमारे $150 दशलक्ष निधी उभारण्यात स्टार्टअप कंपनी यशस्वी झाली. याशिवाय Bluestone, Paytm, One97 Communications, Paytm Mall, Naaptol, Carwale, Shaadi, InMobi आणि Loyalty Rewardz यांनाही पैसे मिळाले आहेत. व्हेंचर कॅपिटल फर्म एस्सेल पार्टनर्सने देखील SVB सोबत करार केला आहे. SVB च्या मते, एस्सेलच्या संस्थापकांनी देखील कंपनीचा वेगवान वाढ करण्यासाठी बँकेचा वापर केला आहे.
USA SVB Crisis Finance Effect on India Impact World
