नवी दिल्ली (इंडिया दर्पण वृत्तसेवा) – जागतिक कुस्ती महासंघाने (युनायटेड वर्ल्ड रेसलिंग) भारतीय कुस्ती महासंघाचे सदस्यत्व निलंबित केले आहे. भारतीय कुस्ती महासंघाच्या निवडणुका न झाल्यामुळे ही कारवाई करण्यात आली आहे. कुस्ती महासंघाचे सदस्यत्व निलंबित केल्यामुळे आगामी जागतिक कुस्ती स्पर्धेत भारतीय कुस्तीपटू भारताच्या झेंड्याखाली स्पर्धा खेळू शकणार नाहीत. १६ सप्टेंबरपासून सुरू होणाऱ्या ऑलिम्पिक पात्रता जागतिक अजिंक्यपद स्पर्धेत भारतीय कुस्तीपटूंना ‘तटस्थ खेळाडू’ म्हणून सहभागी व्हावे लागेल.
भारतीय कुस्ती महासंघाचे माजी अध्यक्ष ब्रिजभूषण शरण सिंग यांचा कार्यकाळ खूप पूर्वीच संपला आहे. यानंतर कुस्ती संघटनेच्या निवडणुका घेण्याचे अनेक प्रयत्न झाले आणि सर्वोच्च न्यायालयाने अनेकवेळा निवडणुकीच्या तारखा निश्चित केल्या, मात्र विविध राज्य कुस्ती संघटनांच्या याचिकांच्या आधारे विविध उच्च न्यायालयांनी निवडणुकीला स्थगिती दिली आहे. याच कारणास्तव कुस्ती संघटनेच्या निवडणुका आजवर झालेल्या नाहीत.
भारतीय कुस्ती महासंघाच्या निवडणुका अनेक वेळा पुढे ढकलण्यात आल्या आहेत. अनेक राज्यांतील कुस्ती महासंघ सध्याच्या निवडणुकीच्या प्रक्रियेवर समाधानी नसून त्यांच्या याचिकेवरून कुस्ती महासंघांच्या निवडणुकांवर अनेकदा बंदी घालण्यात आली आहे. या कारणामुळे जागतिक कुस्ती महासंघाने भारतीय कुस्ती महासंघाचे सदस्यत्व निलंबित केले आहे.
भारतीय कुस्ती महासंघाचे माजी अध्यक्ष ब्रिजभूषण शरण सिंग यांचा कार्यकाळ खूप पूर्वीच संपला आहे. मात्र, कुस्तीपटूंच्या कामगिरीमुळे त्यांचा कार्यकाळ संपण्यापूर्वीच ते कुस्ती संघटनेच्या कामकाजापासून अलिप्त झाले होते. यानंतर तदर्थ समिती स्थापन करण्यात आली, तिच्याकडे निवडणुकीच्या आयोजनाची जबाबदारी सोपवण्यात आली. समितीने निवडणुका घेण्यासाठी अनेक तारखा निश्चित केल्या आणि उमेदवारांनी वेगवेगळ्या पदांसाठी अर्ज केले, पण आधी गुवाहाटी उच्च न्यायालय आणि नंतर चंदिगड उच्च न्यायालयाने निवडणुकीला स्थगिती दिली. युनायटेड वर्ल्ड रेसलिंग (UWW) ने आधीच स्पष्ट केले होते की, निवडणुका वेळेवर न घेतल्यास भारतीय कुस्ती महासंघाचे सदस्यत्व निलंबित केले जाऊ शकते. अखेर जागतिक महासंघाने आता भारतीय महासंघाचे सदस्यत्व अनिश्चित काळासाठी निलंबित केले आहे.
भारतीय कुस्ती संघाच्या निवडणुका जून २०२३ मध्ये होणार होत्या, परंतु प्रथम कुस्तीगीरांच्या प्रात्यक्षिकांमुळे आणि नंतर विविध राज्य कुस्ती संघटनांच्या याचिकांमुळे, वेगवेगळ्या उच्च न्यायालयांनी निवडणुकांवर बंदी घातली आणि निवडणुका लांबत गेल्या. भारतीय कुस्ती महासंघाच्या १५ पदांसाठी १२ ऑगस्ट रोजी निवडणूक होणार होती. उत्तर प्रदेशमधील भारतीय कुस्ती महासंघाचे प्रमुख ब्रिजभूषण शरण सिंग यांचे निकटवर्तीय संजय सिंग यांच्यासह चार उमेदवारांनी या पदासाठी अर्ज दाखल केले होते. चंदीगड कुस्ती संघटनेचे दर्शन लाल यांची सरचिटणीसपदासाठी, तर उत्तराखंडच्या एसपी देसवाल यांची कोषाध्यक्षपदासाठी ब्रिजभूषण शिबिरातून नामांकन करण्यात आले. निवडणूक निर्णय अधिकाऱ्याने दोन्ही गटांचे दावे “अपात्र” मानले असल्याने या निवडणुकीत महाराष्ट्र आणि त्रिपुरामध्ये कोणतेही प्रतिनिधी नसतील.
भारतीय कुस्ती महासंघाला यापूर्वी जानेवारीत आणि पुन्हा मे महिन्यात निलंबित करण्यात आले होते. यावेळी भारतातील आघाडीच्या कुस्तीपटूंनी तत्कालीन राष्ट्रपती ब्रिज भूषण यांच्यावर महिला कुस्तीपटूंचा लैंगिक छळ केल्याचा आरोप केला होता. यासोबतच कुस्तीगीर संघटनेच्या कारभाराला कुस्तीगीरांनी विरोध केला. भारतीय कुस्ती महासंघाचे दैनंदिन व्यवहार सध्या भारतीय ऑलिम्पिक संघटनेने स्थापन केलेल्या भूपेंद्र सिंग बाजवा यांच्या अध्यक्षतेखालील तदर्थ समितीद्वारे व्यवस्थापित केले जातात.
United world wrestling suspends Wrestling Federation of India
UWW WFI
