इंडिया दर्पण ऑनलाईन डेस्क – जगभरात साजऱ्या होणाऱ्या होळीच्या उत्सवाला उज्जैन या धार्मिक नगरीतून सुरुवात झाली आहे. जगप्रसिद्ध महाकालेश्वर मंदिरापासून येथे होळीचा सण सर्वप्रथम सुरू झाला. बाबा महाकालच्या दरबारात होळीचा सण उत्साहात साजरा करण्यात आला. पांडे पुजाऱ्यांनी पहाटे चार वाजता भस्मार्तीमध्ये बाबा महाकाल यांच्यासोबत होळी खेळली. येथे सर्वांनी बाबांच्या भक्तीमध्ये रमून अबीर, हरबली गुलाल व फुलांची होळी साजरी केली. यावेळी बाबा महाकालचा दरबार रंगात रंगलेला दिसत होता.
रंगांचा सण होळीची सुरुवात बाबा महाकालच्या दरबारातून झाली आहे. येथील परंपरेनुसार बाबा महाकाल भस्मारतीमध्ये रंगले होते. पांडे पुजार्यांनी आरतीच्या वेळी बाबांच्या भक्तीमध्ये तल्लीन होऊन अबीर, औषधी गुलाल आणि फुलांनी होळी खेळली. बाबा महाकालच्या दरबारात साजरी होणारी होळी देशभर प्रसिद्ध आहे, त्यामुळेच आज उज्जैनमध्ये साजरी होणारी ही होळी पाहण्यासाठी देशाच्या कानाकोपऱ्यातून अनेक भाविक मंदिरात पोहोचले.
Happy Holi Baba Mahakal Ujjain pic.twitter.com/5ppa6UTCLj
— Arunraja Rajput Gambhiriyahat (@ArunpratapR) March 6, 2023
अशी आहे परंपरा
१२ ज्योतिर्लिंगांपैकी एक असलेल्या उज्जैन येथील महाकालेश्वर मंदिरात भस्म आरतीची परंपरा आहे. परंपरेनुसार दररोज पहाटे चार वाजता भस्म आरतीनंतरच मंदिरात प्रत्येक सण साजरा केला जातो. आज सकाळीही मंदिरात भस्म आरती सुरू असताना पहाटे चार वाजता मंदिराचे दरवाजे उघडण्यात आले. महाकालाला पाण्याने स्नान केल्यानंतर दूध, दही, तूप, मध, फळांच्या रसाने बनवलेल्या पंचामृताने अभिषेक पूजा करण्यात आली.
बाबा महाकाळाची विशेष पूजा व आरती झाल्यानंतर बाबा महाकालांना गुलालाची उधळण करून होळीचा सण उत्साहात साजरा करण्यात आला. यावेळी पंडित आणि पुरोहितांनी जहाँ बाबा महाकाल यांना हर्बल गुलाल अर्पण केला. त्याचबरोबर एकमेकांना रंग लावून हा सणही साजरा करण्यात आला. बाबा महाकाल यांना जडीबुटीचा गुलाल अर्पण केल्यानंतर पंडित आणि पुजारी यांनी भाविकांसह होळी खेळली.
श्री महाकालेश्वर ज्योतिर्लिंग उज्जैन, मध्यप्रदेश होली धुरेंडी पर्व ?♥️?
जय श्री महाकाल ??@12Jyotirling @ChouhanShivraj@ujjainmahakal#Jayshrimahakal #Mahakaleshwar #mahakal #Holi #Holi2023 #HoliSpecial #होलिका #होलिकोत्सव pic.twitter.com/ZmaEk578UK
— Vishal Tiwari ?? (@vishal_livee) March 7, 2023
बदलली दिनचर्या
चैत्र कृष्ण प्रतिपदेपासून महाकालेश्वराची दिनचर्या बदलली आहे. आज बुधवारपासून महाकाल मंदिरातील दैनंदिन आरतीच्या वेळेत बदल झाला आहे. महाकालाला थंड पाण्याने स्नान घालण्याची प्रक्रिया सुरू झाली. मंदिराच्या पुजाऱ्यांच्या म्हणण्यानुसार, बाबा महाकालच्या आरतीच्या वेळा दरवर्षी दोनदा बदलल्या जातात. हा बदल चैत्र कृष्ण प्रतिपदा होलिका दहनाच्या दिवशी परंपरेनुसार केला जातो. आरतीच्या वेळेत अर्ध्या तासाचा बदल होऊन दिनक्रमात बदल होतो. सायंकाळी ५ वाजल्यापासूनच पूजा होईल. अश्विन महिन्यातील पौर्णिमेपर्यंत आरतीचा हा क्रम सुरू राहणार आहे.
कार्तिक महिन्याच्या कृष्ण पक्षातील चतुर्दशीपासून बाबा महाकाल गरम पाण्याने स्नानाला सुरुवात करतात. हा प्रकार होळीपर्यंत सुरू असतो. यानंतर होळीपासून चैत्र कृष्ण प्रतिपदा ते अश्विन पौर्णिमेपर्यंत भगवान महाकालाला दररोज थंड पाण्याने स्नान केले जाते. होळीच्या दिवसापासून पहिली भस्म आरती – पहाटे ४ ते ६, दुसरी दादोदक आरती सकाळी ७ ते ७:४५, तिसरी भोग आरती सकाळी १० ते १०:४५, चौथी संध्याकाळी पूजा ५ ते ७. संध्याकाळी ५:४५ पर्यंत पंचम संध्या आरती ७ ते ७:४५ आणि शयन आरती रात्री १०.३० ते ११.०० असेल.
Ujjain : देश में सबसे पहले बाबा महाकाल ने खेली होली,भस्मारती में फूलों से खेली गई होली#MahakalHoli #Ujjain #Mahakaleshwar pic.twitter.com/fNRvW2HlGQ
— India Samachar 27 (@IndiaSamachar27) March 7, 2023
१५१ क्विंटल फुले आणि होळी
श्री कृष्ण सुदामा धाम नारायण धाम येथे श्री कृष्ण सुदामा यांच्या पवित्र मित्रांचे प्रतीक असलेला भव्य फाग उत्सव व ध्वज महोत्सवाचे आयोजन करण्यात आले आहे. महंत दिग्विजयजी महाराज निवार्णी आखाडा पेशवाईतील निशाणी व रिंगण काढणार आहेत. बँड-संगीत आणि ढोल-ताशांच्या गजरात होळी व ध्वजोत्सवाची सुरुवात मंदिरापासून होईल. बाबुलाल देवरा यांच्या कलाकार मंडळी नृत्य आणि माळवी फाग गाणी गाण्याबरोबरच या चालत्या सोहळ्यात प्रांतातील भजन मंडळीही सहभागी होणार आहेत.
चालत्या समारंभात हत्ती, घोडे, उंट आदी सहभागी होतील. संपूर्ण गावात फुलांची उधळण करून स्वागत करण्यात येणार आहे. संपूर्ण महोत्सवाचा कार्यक्रम इंदूरचे हरीश जोशी ड्रोन कॅमेऱ्याने चित्रित करणार आहेत. दुपारी १२ वाजता अभिजीत मुहूर्तावर मंदिराच्या शिखरावर भव्य ध्वजारोहण होणार आहे. यानंतर महाआरती, महाप्रसादी व भंडारा होईल. या कार्यक्रमात दरवर्षीप्रमाणे श्रीकृष्ण सुदामा यांच्या मैत्रीचे प्रतीक असलेल्या नारायण धाम येथे १५१ क्विंटल फुलांची होळी खेळली जाणार आहे.
बाबा महाकाल के धाम में भस्मआर्ती दौरान भक्तों मनाया होली महोत्सव। गुलाल के साथ बाबा और भक्तो ने खेली होली।#Ujjain #Mahakaleshwar #mahakal #Holi pic.twitter.com/LFS48h3MTC
— Vikas Choudhary ?? (@VikasOfficial91) March 7, 2023
Ujjain Mahakal Temple Holi Festival Celebration