नवी दिल्ली (इंडिया दर्पण वृत्तसेवा) – सरन्यायाधीश उदय उमेश ललित यांनी तयार केलेल्या खंडपीठ प्रकरणांची यादी करण्याच्या नव्या पद्धतीवर सर्वोच्च न्यायालयातील न्यायमूर्तींनी तीव्र नाराजी व्यक्त केली आहे. सरन्यायाधीश उमेश लळित यांनी एक नवीन प्रणाली आणली आहे, ज्यामुळे वर्षानुवर्षे प्रलंबित असलेले खटले जलदगतीने निकाली काढता येतील. मात्र न्यायालयाच्या खंडपीठाने एका खटल्याच्या सुनावणीदरम्यान या यंत्रणेवर नाराजी व्यक्त केली. देशाच्या इतिहासात पहिल्यांदाच असा प्रकार घडला आहे.
न्यायमूर्ती संजय किशन कौल यांच्या अध्यक्षतेखालील तीन न्यायाधीशांच्या खंडपीठाने एका खटल्याच्या सुनावणीदरम्यान सांगितले की, नवीन यादी प्रणाली खटल्यांच्या सुनावणीसाठी पुरेसा वेळ देत नाही. कारण दुपारच्या सत्रात अनेक प्रकरणे प्रलंबित आहेत.
ज्या मुद्द्यावर खंडपीठाने हे निरीक्षण नोंदवले त्यावर आता पुढील सुनावणी १५ नोव्हेंबरला निश्चित करण्यात आली आहे. सर्वोच्च न्यायालयातील खटल्यांची यादी करण्याच्या नवीन यंत्रणेअंतर्गत सर्वोच्च न्यायालयाचे न्यायाधीश दोन वेगवेगळ्या पाळ्यांमध्ये काम करत आहेत. नवीन प्रणालीनुसार, दर आठवड्याला सोमवार आणि शुक्रवारी ३० न्यायाधीश दोन वेगवेगळ्या गटात बसतील. प्रत्येक गट ६० वेगवेगळ्या प्रकरणांची सुनावणी करेल. यामध्ये नव्याने दाखल करण्यात आलेल्या जनहित याचिकांचाही समावेश असेल. या यंत्रणेअंतर्गत दर मंगळवार, बुधवार आणि गुरुवारी तीन न्यायमूर्तींची खंडपीठे बसतील, असेही ठरविण्यात आले आहे. त्यांच्या वतीने दुपारी एक वाजेपर्यंत अनेक वर्षे जुन्या खटल्यांची सुनावणी होणार आहे.
एवढेच नाही तर दुपारच्या जेवणानंतर न्यायालयाचे कामकाज पुन्हा सुरू होईल तेव्हा दोन न्यायमूर्तींची खंडपीठे बसतील आणि ते खटले हस्तांतरण आणि नवीन खटल्यांच्या अर्जांवर सुनावणी घेतील. याशिवाय या जनहित याचिकांवरही या खंडपीठांद्वारे सुनावणी होणार आहे. सूत्रांनी दिलेल्या माहितीनुसार, सरन्यायाधीश उमेश ललित यांनी २७ ऑगस्ट रोजी पदभार स्वीकारला. तेव्हापासून आतापर्यंत एकूण पाच हजार खटले नव्या यंत्रणेच्या माध्यमातून निकाली काढण्यात आले आहेत. एकूण १३ कामकाजाच्या दिवसांत सर्वोच्च न्यायालयाने साडेतीन हजार विविध प्रकरणे निकाली काढली आहेत. याशिवाय नियमित सुनावणीच्या २५० प्रकरणांची आणि १२०० हस्तांतरण प्रकरणांची सुनावणी पूर्ण झाली आहे.
Supreme Court CJI List Justice unsatisfied