मुंबई (इंडिया दर्पण वृत्तसेवा) – रिझर्व्ह बँकेच्या (आरबीआय) चलनविषयक धोरण समितीने (एमपीसी) यावेळी रेपो दर ६.५ टक्क्यांवर कायम ठेवला आहे. सलग सहा वेळा रेपो दर वाढवल्यानंतर, आरबीआयने नवीन आर्थिक वर्षाच्या पहिल्या एमपीसी बैठकीत तो स्थिर ठेवला आहे. असे मानले जात होते की आरबीआय पुन्हा रेपो दरात 0.25 टक्क्यांनी वाढ करू शकते. मात्र, बँकेने तसे केलेले नाही. एमपीसीच्या बैठकीची माहिती देताना आणि त्यामध्ये झालेल्या निर्णयांबाबत बोलताना गव्हर्नर शक्तीकांत दास यांनी ही माहिती दिली.
फेब्रुवारीमध्ये झालेल्या एमपीसीच्या बैठकीत रेपो दर 0.25 टक्क्यांनी वाढवून 6.50 टक्के करण्यात आला. किरकोळ महागाई नियंत्रणात ठेवण्यासाठी आणि उच्च विकास दर राखण्यासाठी मुख्य धोरण दर ०.२५ टक्क्यांनी वाढवण्यात आल्याचे आरबीआयने त्यावेळी सांगितले होते.
आरबीआय गव्हर्नर यांनी आपल्या निवेदनात सांगितले की, एमपीसीचे सर्व सदस्य रेपो दरात बदल न करण्याच्या बाजूने होते. भारतातील बँकिंग क्षेत्राची स्थिती अतिशय मजबूत आहे. आर्थिक वर्ष 23 मध्ये देशातील अन्नधान्य उत्पादनात 6% वाढ झाली आहे. RBI नुसार आर्थिक वर्ष 24 मध्ये महागाई कमी होण्याची अपेक्षा आहे. आर्थिक वर्ष 24 मध्ये जीडीपी वाढ 6.5% असू शकते. चालू खात्यातील तूट आर्थिक वर्ष 23 च्या ऑक्टोबर-डिसेंबर तिमाहीत जीडीपीच्या 2.7% होती, असेही दास म्हणाले.
महागाईवर बोलताना गव्हर्नर शक्तीकांत म्हणाले की, आर्थिक वर्ष 24 मध्ये किरकोळ महागाई दर (CPI) 5.2 टक्के असू शकतो. मध्यम मुदतीत महागाई विहित मर्यादेत आणण्याचे लक्ष्य आहे. जोपर्यंत महागाई निर्धारित मर्यादेत येत नाही तोपर्यंत लढा सुरूच ठेवणार असल्याचे त्यांनी सांगितले.
दास यांचा अंदाज आहे की FY 24 च्या पहिल्या तिमाहीत GDP वाढ 7.8% असू शकतो. अलिकडच्या वर्षांत देशातील पाळत ठेवणारी यंत्रणा मजबूत झाली आहे. तरलता व्यवस्थापनावर आरबीआयची नजर कायम आहे. रुपयाच्या स्थिरतेसाठी रिझर्व्ह बँकेचेही प्रयत्न सुरू आहेत. RBI गव्हर्नरने कंपन्यांना भांडवल बफर तयार करण्याचा सल्ला दिला आहे.
Monetary Policy Statement by Shri Shaktikanta Das, RBI Governor – April 06, 2023 https://t.co/nC83O31Hgo
— ReserveBankOfIndia (@RBI) April 6, 2023
SBI चे मुख्य आर्थिक सल्लागार सौम्य कांती घोष म्हणाले होते की RBI कडे आता एप्रिलच्या रिव्ह्यूमध्ये रेपो रेट न वाढवण्याची पुरेशी कारणे आहेत. तरलता आघाडीवर समस्या असूनही, मध्यवर्ती बँक आगामी एमपीसी बैठकीत मवाळ भूमिका घेऊ शकते.
घोष म्हणाले की, किरकोळ महागाईच्या आघाडीवर सध्या मोठा दिलासा अपेक्षित आहे. गेल्या 10 वर्षातील सरासरी महागाई दर 5.8 टक्के आहे. येत्या काही दिवसांत किरकोळ महागाई दर ५.५ टक्के किंवा त्याहून खाली येण्याची शक्यता कमी आहे. गेल्या दोन महिन्यांपासून, किरकोळ चलनवाढ RBI च्या आरामदायी 6 टक्क्यांच्या वर आहे. किरकोळ महागाईचा दर फेब्रुवारीमध्ये 6.44 टक्के आणि जानेवारीमध्ये 6.52 टक्के होता.
बँक ऑफ बडोदाचे मुख्य अर्थतज्ज्ञ मदन सबनवीस म्हणतात की किरकोळ चलनवाढ गेल्या दोन महिन्यांपासून ६ टक्क्यांच्या वर राहिल्यानंतर आणि तरलताही तटस्थ राहिल्यानंतर, आरबीआय रेपो दरात ०.२५ टक्क्यांनी वाढ करेल असा अंदाज आहे. तसेच, दरवाढीचा टप्पा संपल्याचे संकेत मिळू शकतात. मे 2022 पासून रेपो दरात 2.50% वाढ झाली आहे.
Reserve Bank of India Repo Rate Announcement