नवी दिल्ली (इंडिया दर्पण वृत्तसेवा) – केंद्र सरकारने राजीव गांधी फाऊंडेशनचा (RGF) फॉरेन कॉन्ट्रिब्युशन रेग्युलेशन अॅक्ट (FCRA) परवाना रद्द केला आहे. RGF ही गांधी घराण्याशी संलग्न असलेली गैर-सरकारी संस्था आहे. परकीय निधी कायद्याचे उल्लंघन केल्याप्रकरणी ही संस्था दोषी आढळल्यानंतर ही कारवाई करण्यात आली आहे.
आंतरमंत्रालयीन समितीच्या चौकशीच्या आधारे परवाना रद्द करण्याचा निर्णय घेण्यात आल्याचे या प्रकरणाशी परिचित असलेल्या एका व्यक्तीने सांगितले. केंद्रीय गृह मंत्रालयाने जुलै २०२० मध्ये ही समिती स्थापन केली होती. FCRA परवाना रद्द करण्याबाबत नोटीस RGF कार्यालयाला पाठवण्यात आली आहे. मात्र, याबाबत एनजीओकडून अद्याप कोणतीही प्रतिक्रिया आलेली नाही.
काँग्रेसच्या माजी अध्यक्षा सोनिया गांधी या RGF च्या अध्यक्षा आहेत. त्याचबरोबर माजी पंतप्रधान मनमोहन सिंग, माजी अर्थमंत्री पी चिदंबरम, खासदार राहुल गांधी आणि प्रियंका गांधी वाड्रा यांचाही विश्वस्त म्हणून सहभाग आहे. RGF वेबसाइटनुसार, राजीव गांधी फाउंडेशनची स्थापना १९९१ मध्ये झाली. १९९१ ते २००९ पर्यंत, RGF ने आरोग्य, विज्ञान आणि तंत्रज्ञान, महिला आणि मुले, अपंग सहाय्य यासह अनेक महत्त्वाच्या विषयांवर काम केले. २०१० मध्ये, फाऊंडेशनने शिक्षणाशी संबंधित विषयांवरही काम करण्याचा निर्णय घेतला.
२०२० मध्ये जेव्हा गृह मंत्रालयाने अंमलबजावणी संचालनालय (ED) अधिकाऱ्याच्या अध्यक्षतेखाली एक आंतर-मंत्रालय समिती स्थापन केली तेव्हा RGF छाननीखाली आले. या समितीकडे गांधी कुटुंबातील ३ संस्था – राजीव गांधी फाऊंडेशन (RGF), राजीव गांधी चॅरिटेबल ट्रस्ट (RGCT) आणि इंदिरा गांधी मेमोरियल ट्रस्ट यांची चौकशी करण्याचे काम सोपविण्यात आले होते. त्याच्यावर आयकर कायदा आणि एफसीआरएचे उल्लंघन केल्याचा आरोप होता.
सत्ताधारी पक्ष भाजपने फाऊंडेशनला मिळालेल्या देणगीवर प्रश्न उपस्थित केले होते. चीनसोबत सुरू असलेल्या तणावादरम्यान भाजपचे राष्ट्रीय अध्यक्ष जेपी नड्डा यांनी राजीव गांधी फाऊंडेशनने चीनसारख्या देशाकडून देणग्या घेतल्याचा आरोप केला आहे. २५ जून २०२० रोजी एका व्हर्च्युअल रॅलीदरम्यान त्यांनी सांगितले की, २००५-०६ मध्ये त्यांनी पीपल्स रिपब्लिक ऑफ चायना आणि चीनी दूतावासाकडून ३ लाख अमेरिकन डॉलर्स घेतले.
जेपी नड्डा यांनी काँग्रेस आणि कम्युनिस्ट पार्टी ऑफ चायना यांच्यात घनिष्ठ संबंध असल्याचा आरोप केला. त्यांनी विचारले की या दोघांमधील स्वाक्षरी आणि स्वाक्षरी न झालेला सामंजस्य करार काय आहे? RGF ने इंटरनॅशनल असोसिएशन फॉर इंटरनॅशनल फ्रेंडली कॉन्टॅक्टसोबत काम केले. ही संघटना चीनच्या सेंट्रल मिलिटरी कमिशनशी संबंधित आहे. इतर देशांच्या नेत्यांचा आवाज दाबणे हा त्याचा उद्देश आहे.
Rajiv Gandhi Foundation License Cancelled
