इंडिया दर्पण ऑनलाईन डेस्क – ओडिशाच्या बालासोरमध्ये शुक्रवारी संध्याकाळी तीन रेल्वे गाड्यांचा अपघात झाला. बहनगा रेल्वे स्थानकाजवळ ही घटना घडली. या अपघातात आतापर्यंत २८८ जणांचा मृत्यू झाला आहे. तर ९०० हून अधिक प्रवासी जखमी झाले आहेत. रेल्वेनेही या घटनेची उच्चस्तरीय चौकशी सुरू केली आहे. हा अपघात नेमका कसा झाला याबाबत धक्कादायक माहिती समोर आली आहे.
कोलकात्याच्या दक्षिणेस सुमारे २५० किमी आणि भुवनेश्वरपासून १७० किमी उत्तरेस बालासोर जिल्ह्यातील बहनगा बाजार स्थानकाजवळ शुक्रवारी संध्याकाळी ७ वाजण्याच्या सुमारास भीषण रेल्वे अपघात झाला. या अपघातात कोरोमंडल एक्स्प्रेस, बेंगळुरू-हावडा सुपरफास्ट एक्स्प्रेस आणि मालगाडीसह तीन गाड्यांचा मृत्यू झाला. या भीषण अपघातात कोरोमंडल एक्सप्रेस मालगाडीला धडकली.
मालगाडीचे इंजिन मालगाडीच्या वॅगनवर चढले. कोरोमंडल एक्स्प्रेसच्या १३ डब्यांचे या धडकेने मोठे नुकसान झाले. यामध्ये जनरल, स्लीपर, एसी ३ टायर आणि एसी २ टायर डब्यांचा समावेश होता. काही डबे बाजूच्या रुळावरही पडले. त्यावेळी पलीकडून बेंगळुरू-हावडा सुपरफास्ट एक्स्प्रेस जाणार होती. कोरोमंडल एक्सप्रेसचे डबे बेंगळुरू-हावडा एक्सप्रेसच्या रुळांवरून घसरले. त्यामुळे बेंगळुरू-हावडा एक्स्प्रेस या डब्यांना धडकली. या धडकेमुळे बेंगळुरू-हावडा एक्स्प्रेसचे तीन सामान्य वर्गाचे डबे पूर्णपणे निकामी होऊन रुळावरून घसरले. अपघातानंतर लोक रडायला लागले. आजूबाजूला फक्त रक्ताने माखलेले आणि छिन्नविछिन्न मृतदेह दिसत होते.
चेन्नईला जाणारी कोरोमंडल एक्सप्रेस पश्चिम बंगालमधील हावडा जंक्शन येथून दुपारी ३.२० वाजता सुटते. ट्रेन ओडिशाच्या बालासोर रेल्वे स्थानकावर संध्याकाळी ६.३० वाजता पोहोचते, जिथे ती पाच मिनिटे थांबते. ट्रेन बालासोर जिल्ह्यातील बहनगा बाजार स्टेशनजवळ संध्याकाळी ६.५५ वाजता पोहोचली. त्यावेळी मालगाडीवर धडकली. संध्याकाळी ७ वाजता, बेंगळुरू-हावडा सुपरफास्ट एक्स्प्रेस रुळावरून घसरलेल्या कोरोमंडल एक्स्प्रेसच्या डब्यांना धडकली.
अपघाताचे कारण काय?
या अपघातामागे दोन कारणे असल्याचे रेल्वे तज्ज्ञांचे म्हणणे आहे. पहिली – मानवी चूक आणि दुसरी – तंत्रज्ञानातील चूक. या अपघातामागे तांत्रिक बिघाड हे मुख्य कारण असल्याचे अद्याप मानले जात आहे. अपघात झाला तेव्हा सिग्नलिंग यंत्रणा असती तर कोरोमंडल एक्स्प्रेस थांबवता आली असती. वास्तविक, ड्रायव्हर कंट्रोल रूमच्या सूचनेनुसार ट्रेन चालवतो आणि ट्रॅकवरील ट्रॅफिक पाहून कंट्रोल रूमकडून सूचना दिल्या जातात. अशा स्थितीत अपघाताची माहितीही नियंत्रण कक्षापर्यंत पोहोचणे अपेक्षित आहे. मात्र, ही माहिती नियंत्रण कक्षापर्यंत पोहोचण्यास लागणारा वेळ हा अपघात रोखण्यात मोठा घटक ठरू शकला असता.
दरम्यान, रेल्वेचे प्रवक्ते अमिताभ शर्मा यांनी सांगितले की, रेल्वे टक्कर विरोधी यंत्रणा ‘कवच’ या मार्गावर उपलब्ध नाही. माहितीनुसार, रेल्वे आपल्या संपूर्ण नेटवर्कवर कवच (अँटी-ट्रेन कोलिजन सिस्टम) स्थापित करण्याच्या प्रक्रियेत आहे. वास्तविक कवच चेतावणी देतो जेव्हा लोको पायलट सिग्नल ओलांडतो (सिग्नल पास्ड अॅट डेंजर – SPAD), जे ट्रेन टक्कर होण्याचे मुख्य कारण आहे. ही प्रणाली लोको पायलटला सतर्क करू शकते, ब्रेक नियंत्रित करू शकते. यासोबतच निर्दिष्ट अंतरावर त्याच मार्गावर दुसरी ट्रेन आल्यावर ती आपोआप ट्रेन थांबवू शकते.
Railway Accident Odisha Causes