पुणे – पुणेकरांसाठी अत्यंत महत्त्वाचे वृत्त आहे. दूरसंचार विभागाने पुण्यात 5G तंत्रज्ञानाचा वापर करण्यासंदर्भातील मोठा निर्णय घेतला आहे. पुणे येथे 5G चाचणी करिता परवाना आणि स्पेक्ट्रम वाटप करण्यात आले आहे. त्यात पुणे शहरासाठी व्होडाफोन आय़डिया आणि रिलायन्स जिओ तर पुणे ग्रामीण (चाकण) साठी इरिक्सन आणि नोकिया हे तंत्रज्ञान भागीदार आहेत. 5G चाचणी यशस्वी झाल्यानंतर प्रत्यक्षात 5G तंत्रज्ञान पुणेकरांसाठी उपलब्ध करुन दिले जाणार आहे.
केंद्रीय दूरसंचार विभागाचे अधिकारी विश्वनाथ केंदुरकर, जयकुमार एन. थोरात, विनय जांभळी, बदावथ नरेश यांच्या सुकाणू समितीने पुणे येथील रामी ग्रँड हॉटेल येथील प्रात्यक्षिक स्थळाला भेट दिली. दूरसंचार विभाग ने 5G नेटवर्क चाचण्या आणि वापर प्रकरणांसाठी mmWave बँडमध्ये 26 GHz आणि 3.5 GHz स्पेक्ट्रमचे वाटप केले आहे. प्रात्यक्षिका दरम्यान दूरसंचार विभाग टीमला असे आढळून आले की VIL ने 3.5 GHz वर 1.2 Gbps पेक्षा जास्त, 26 GHz वर सुमारे 4.2 Gbps पेक्षा जास्त वेग गाठला आहे. एरिक्सन, नोकिया सारख्या विविध तंत्रज्ञान भागीदारांकडून तसेच इकोसिस्टम प्लेयर्स आणि भारतीय स्टार्ट-अप्स L&T स्मार्ट वर्ल्ड अँड कम्युनिकेशन, एथोनेट, विझबी , ट्वीक लॅब्स यांनी काही उपयुक्त प्रकरणे महाराष्ट्र परवाना सेवा क्षेत्र, दूरसंचार विभाग टीमला खालीलप्रमाणे प्रात्यक्षिक आणि मूल्यमापन करण्यात आले:
दूरस्थ निदान:
देशाच्या दुर्गम भागात आरोग्य सेवा अतिशय महत्त्वाची आहे. उच्च डेटा गती, कमी विलंब (मिलीसेकंदमध्ये) आणि 5G ची विश्वासार्हता यामुळे शहरी केंद्र/रुग्णालयात स्थानिक किंवा जागतिक स्तरावर असलेला डॉक्टर दुर्गम ग्रामीण ठिकाणी असलेल्या रुग्णावर अल्ट्रासाऊंड स्कॅन करू शकतो . डॉक्टर जॉयस्टिक हलवतात आणि ग्रामीण आरोग्य पर्यवेक्षकांना अल्ट्रासाऊंड स्कॅनरला विशिष्ट दिशेने हलवण्यासाठी विशेष हॅप्टिक ग्लोव्हजमध्ये हालचालींच्या सूचना मिळतात . शेवटी डॉक्टरांनी योग्य प्रिस्क्रिप्शन(औषधीयोजना) म्हणून निदान आणि सूचना दिल्या जातात. हे देशाच्या दुर्गम भागात आरोग्य सेवा पोहोचवण्यासाठी 5G ची ताकद दाखवते. हे भारतासारख्या देशांसाठी अतिशय महत्त्वाचे आहे ज्यामध्ये डॉक्टर आणि रुग्णांचे प्रमाण खूपच कमी आहे.
स्मार्ट कन्स्ट्रक्शन :
बांधकामाधीन बोगद्याचे डिजिटल ट्विन तयार केले गेले आहे ज्यामध्ये 4K HD कॅमेरे बांधकाम साइट्सच्या आत ठेवलेले आहेत आणि डिजिटल ट्विनसह एकत्रित केले आहेत. याचा उपयोग कर्मचाऱ्यांचे प्रशिक्षण, ऑपरेशन्सचे निरीक्षण आणि रिमोट पर्यवेक्षण, रिमोट टीमद्वारे कर्मचाऱ्यांना तज्ञ मार्गदर्शनासाठी केला जातो. डिजिटल ट्विन हे वास्तविक-जगातील अस्तित्व किंवा प्रणालीचे आभासी प्रतिनिधित्व आहे. जे लागू असेल तेथे वास्तविक-जगातील अस्तित्वाचे अनुकरण, अंदाज वर्तणूक आणि नियंत्रित करण्याचे साधन प्रदान करण्यासाठी आरशासारखे कार्य करते. अशा प्रकारे साइट पर्यवेक्षकांना व्हर्च्युअल ऑनलाइन वातावरण आणि सूचनांसह रिमोट लोकेशन तज्ञांकडून कुशलतेने मार्गदर्शन केले जाऊ शकते.
कनेक्टेड आणि मॉनिटर कामगार:
कामगार उत्पादकता सुधारण्यासाठी, आरोग्य अनुपालन आणि नियमितता आवश्यकता पूर्ण करण्यासाठी, 5G तंत्रज्ञानामुळे जलद आपत्कालीन प्रतिसाद आणि सुरक्षित कार्य परिस्थिती शक्य करण्यासाठी स्मार्ट कामाची जागा शक्य आहे. फेसमास्कचे पालन करणे, नो-गो झोनपासून दूर राहण्यासाठी लोकांच्या हालचालींचा मागोवा घेणे, लोकांची गणना करणे त्यामुळे गर्दी रोखणे सहज शक्य आहे. कार्यालयातील मोक्याच्या ठिकाणी स्थापित केलेल्या एकाधिक कॅमेऱ्यांमधून व्हिडिओ प्रवाह, व्हिडिओ विश्लेषण सर्व्हरला प्रदान केला जाईल. कृत्रिम बुद्धिमत्ता(AI) आरोग्य आणि सुरक्षा अनुपालनासाठी मानवी हालचाली ओळखेल, हे मास्क, हेल्मेट, यंत्रसामग्रीची हालचाल, झोन निर्बंध इ. वापरण्याचे अनुपालन ओळखेल.
सार्वजनिक सुरक्षितता:
यामध्ये 4K HD व्हिडिओ कॅमेरे 5G नेटवर्कद्वारे चालतात आणि रिअल टाइम अॅनालिटिक्स प्लॅटफॉर्म आणि कृत्रिम बुद्धिमत्ता(AI) क्षमतांसह एकत्रित केल्याने शहरांमध्ये सार्वजनिक सुरक्षितता सुधारण्यात कशी मदत होऊ शकते हे प्रदर्शित केले. उदाहरणार्थ रात्रीच्या वेळी विशिष्ट भागात महिलांची सुरक्षा, सार्वजनिक ठिकाणी संशयित सामान टाकणे इत्यादी… दूरस्थपणे निरीक्षण केले जाऊ शकते आणि कृत्रिम बुद्धिमत्ता(AI) तंत्रज्ञानाद्वारे सतर्क केले जाऊ शकते. हा L&T स्मार्ट सिटी प्रकल्पाचा एक भाग आहे यामध्ये वेगवान 5G तंत्रज्ञानाचा फायदा होईल आणि शहराचे सुरक्षा वातावरण कार्यक्षम रीतीने राखण्यात मदत होईल .
स्मार्ट आणि कनेक्टेड आरोग्य (संपूर्ण रुग्णवाहिका कनेक्टिव्हिटी):
रुग्णवाहिकेवर 5G स्मार्ट आणि कनेक्टेड आरोग्य प्रात्यक्षिक दाखवते की रुग्णाला त्वरीत हॉस्पिटलमध्ये नेले जात असताना निदान सुरू करण्यासाठी, तज्ञांची मते आणि पायाभूत सुविधा तयार करण्यासाठी “गोल्डन अवर” चा वापर कसा करावा. – आपत्कालीन परिस्थितीत रुग्णालयाकडे जाण्याचा मार्ग. हे तंत्रज्ञान रुग्णवाहिकेतील पॅरामेडिकला रुग्णालयातील आपत्कालीन डॉक्टरांशी व्हिडिओ संपर्क स्थापित करण्यास सक्षम करते. रुग्णवाहिकेतील ऑनलाइन ईसीजी रुग्णालयाच्या मध्यवर्ती ठिकाणी रुग्णाच्या दिशेने जात असताना त्याचे निरीक्षण करण्यात आले. डॉक्टर शरीराच्या सर्व जीवनावश्यक गोष्टींचा अभ्यास करू शकतात आणि पॅरामेडिकला प्रथमोपचाराबद्दल सूचना देऊ शकतात किंवा आवश्यक असल्यास रुग्णवाहिकेला दुसऱ्या वैद्यकीय सुविधेकडे मार्गदर्शन करू शकतात. यामुळे गंभीर रुग्णाचे प्राण वाचवण्यासाठी गोल्डन अवरमध्ये आपत्कालीन उपचार शक्य होतील.
ड्रायव्हर मॉनिटरिंग सिस्टीम
यामध्ये ड्रायव्हरच्या सतर्कतेवर नजर ठेवली जाते – तो झोपलेला, तंद्रीत इ. कृत्रिम बुद्धिमत्ता(AI) विश्लेषण वापरून जवळच्या वास्तविक वेळेत चेहरा ओळख केली जाते. व्हिडिओ फीड कमांड सेंटर कर्मचाऱ्यांना सुरक्षितता सूचना/ अलार्म वितरित करण्यास सक्षम करते किंवा अपघात ,अवांछित सुरक्षा घटना टाळण्यासाठी थेट ड्रायव्हरला हस्तक्षेप करण्यास सक्षम करते. 5G सह ऑटोमोटिव्ह OEM साठी अशी वैशिष्ट्ये डिझाइन करणे आणि ग्राहकांना प्रवासी , व्यावसायिक वाहनांमध्ये या अत्याधुनिक तंत्रज्ञानामध्ये प्रवेश करणे शक्य आहे.
OTT इन्फोटेनमेंट
या वापराच्या बाबतीत, मागील सीटच्या कारच्या अनुभवाला 5G सह एक नवीन फिलीप मिळते आणि कारच्या आत HD सामग्री स्ट्रीमिंग सक्षम करते. हे तुमच्या आवडत्या गेमिंग, OTT सामग्रीचे स्ट्रीमिंग, स्पोर्ट फीड इत्यादी असू शकते.
एरियल ट्रॅफिक मॅनेजमेंट (UTM) (ड्रोनसाठी):
हे वापर प्रकरण ग्राउंड कर्मचाऱ्यांसाठी,5G नेटवर्कद्वारे नियंत्रित ड्रोन वापरून शोध, बचाव कार्य दर्शवते आणि HD व्हिडिओ देखील प्रदान करते. सार्वजनिक सुरक्षा, कायद्याची अंमलबजावणी, वैद्यकीय वितरण करणारे अनुप्रयोग यासाठी याचा वापर करता येऊ शकतो.
फुल बॉडी मोशन कॅप्चर सिस्टम सोल्यूशन्स:
ऍथलेटिक कामगिरीचे निरीक्षण IMU द्वारे केले जाते आणि विशेष सेन्सर्सने हात, मांड्या, पाय इत्यादींवर पट्टे बसवले जातात . प्रात्यक्षिक प्रकरणात हे क्रिकेटच्या वेगवान गोलंदाजाचे संरेखन देते आणि सुधारणा सुचवते. क्रिकेट कोचिंग सेंटर एका वेळी अनेक महत्त्वाकांक्षी गोलंदाजांवर सतत लक्ष ठेवून सुधारणा सुचवू शकते . तज्ज्ञ देखील दूरस्थपणे विश्लेषण आणि मार्गदर्शन करू शकतात. 5G नेटवर्कवर डेटा प्रवाहित केल्याने ते एक स्वयंपूर्ण प्रणाली तयार करते जी विश्लेषणासाठी क्लाउडवर डेटा प्रसारित करते आणि दीर्घकालीन सुधारणा देते.