प्लास्टिकच्या बाटलीतील पाणी पिणे चांगले की वाईट? तज्ज्ञ म्हणतात..

मुकुंद बाविस्कर, इंडिया दर्पण वृत्तसेवा
सर्वसाधारणपणे सध्याच्या काळात कुठेही जाताना किंवा प्रवासात प्रत्येक जण प्लास्टिकच्या बाटलीतून पाणी पितो परंतु प्लास्टिक बाटल्यांमध्ये भरलेले पाणी प्यायले तर ते आरोग्याला धोकादायक ठरू शकते, याची कोणीकल्पना करू शकत नाही. कारण यावर बरेच संशोधन झाले आहे, ज्यामध्ये ही गोष्ट उघडपणे समोर आली आहे. त्यामुळे कॅन्सर, साखरेसारखे अनेक घातक आजारही होऊ शकतात.

सर्व प्लास्टिकच्या बाटल्या ज्यामध्ये मिनरल वॉटर आणि कोल्ड ड्रिंक्स विकले जातात त्या पॉलिथिलीन टेरेफ्थालेट (PET) पासून बनलेल्या आहेत. जास्त तापमानामुळे किंवा पाणी गरम होताच बाटलीतून अनेक प्रकारे घातक आणि हानिकारक पदार्थ बाहेर पडू लागतात, जे पाण्यात मिसळून पोटात जातात. आणि मग ते शरीराला हानी पोहोचवतात.

न्यूयॉर्क युनिव्हर्सिटीच्या संशोधकांनी यावर शोध घेतला, ज्यामध्ये प्लास्टिकच्या बाटल्यांमध्ये हे रसायन आढळून आले. हे आपल्या हार्मोनल सिस्टीमसाठी खूप धोकादायक असल्याचे सिद्ध होते. अमेरिकेत हे संशोधन ५ हजारांहून अधिक नागरिकांवर करण्यात आले आहे. प्लॅस्टिक किंवा कोल्ड्रिंकच्या बाटलीत पाणी प्यायचे. त्यांच्या लघवीच्या नमुन्याची तपासणी केली असता, त्यांच्यापैकी बहुतेकांना हार्मोनल समस्या असल्याचे पुन्हा आढळून आले.

या प्रकारचे असेच संशोधन ट्रेडमिल रिव्ह्यूने केले आहे. ज्यानुसार प्लास्टिकच्या बाटलीमध्ये आढळणारे बॅक्टेरिया सामान्य टॉयलेट सीटवर आढळणाऱ्या बॅक्टेरियापेक्षा कितीतरी जास्त असतात. प्लॅस्टिकच्या बाटल्यांमध्ये आढळणारे ६० टक्के जंतू लोकांना गंभीर आजार होण्यासाठी पुरेसे असतात.

4 ) थंड पेयाच्या बाटलीत पाणी ठेवल्याने हृदयविकाराचा झटका, आजार, गरोदर महिलेला धोका, न जन्मलेल्या बाळाला धोका, पोटाचा त्रास इत्यादी अनेक आजार होतात. खरं तर, प्लास्टिकच्या बाटल्यांमध्ये बीपीए नावाचे रसायन आढळते, ज्याचा आरोग्यावर खूप हानिकारक परिणाम होतो.

ग्लिनविले न्यूट्रिशन क्लिनिकच्या मर्लिन ग्लेनविले यांच्या मते, प्लास्टिकच्या बाटल्यांचा वारंवार वापर करणे देखील महिलांशी संबंधित अनेक प्रकारच्या समस्यांचे कारण असू शकते. PCOS प्रमाणेच हार्मोन्समधील समस्या, स्तनाचा कर्करोग आणि इतर अनेक आजार होतात.

या प्लॅस्टिकमधील रसायने बाहेर पडू लागतात. आणि ते पाण्यात विरघळते आणि आपल्या शरीराला खूप हानी पोहोचवते. प्लॅस्टिकच्या बाटलीतील पाणी पिल्याने व्यक्तीच्या स्मरणशक्तीवर वाईट परिणाम होतो. बिस्फेनॉल A चा वापर प्लास्टिकच्या बाटल्या बनवण्यासाठी केला जातो. ज्याचा पोटावरही खूप वाईट परिणाम होतो. यामुळे पचनसंस्थेवर परिणाम होतो आणि त्यामुळे बद्धकोष्ठता आणि गॅसची समस्या देखील होऊ शकते. तसेच यामुळे गर्भपाताचा धोका वाढतो.

पाणी साठवण्यासाठी स्टेनलेस स्टील किंवा अॅल्युमिनियमच्या बाटल्या सर्वात सुरक्षित मानल्या जातात. पण आपण लहान मुलांना देखील बऱ्याचदा आपण प्लॅस्टिकच्या पाण्याची बॉटल देतो. शिवाय बऱ्याच घरांमध्ये देखील प्लॅस्टिकच्या पाण्याच्या बाटल्या वापरल्या जातात. मात्र प्लास्टिकच्या बाटलीतून पाणी पिणे हे आरोग्यास घातक असते आपल्याला माहिती नसते.

साधारणत: काचेच्या बाटलीत पाणी कितीही दिवस राहू शकतं, मात्र प्लॅस्टिकच्या बाटलीत जास्त दिवस पाणी ठेवल्यास त्याची चव बदलते. पाण्याची प्लॅस्टिक बाटली जर उन्हात ठेवल्यास आणि ते पाणी प्यायल्यास शरीराला घातक ठरू शकतं. कारण सूर्यकिरणांमुळे BPA रसायन पाण्यात तातडीने मिसळलं जातं. त्यामुळे पाण्याची प्लॅस्टिक बाटली वापरणार असाल, तर ती सावलीत ठेवा.

जर लिंबू पाणी सोबत ठेवत असाल, तर काचेच्या बाटलीचाच पर्याय उत्तम ठरू शकतो. कारण प्लॅस्टिक बाटलीतील रसायनामुळं त्याचा स्वाद बिघडतो. प्लॅस्टिकची बाटली योग्यप्रकारे न धुतल्यास त्यामध्ये जीवाणूंची पैदास होऊ शकते. दुसरीकडे प्लॅस्टिक बाटलीपेक्षा काचेची बाटली स्वच्छ करणं सहज शक्य आहे. लहान मुलांनाही काचेच्याच बाटलीतून दूध पाजणे फायदेशीर आहे.

Plastic Water Bottle Drinking is safe or harmful