.
विशेष प्रतिनिधी, नवी दिल्ली :
खासगी किंवा शासकीय नोकरीनंतर प्रत्येकालाच सेवानिवृत्ती काळाबद्दल काळजी वाटत असते. कारण याकाळात आजारपण आणि अन्य खर्च असताना पेन्शन मात्र पुरेशी मिळत नाही, यासाठी ज्येष्ठ नागरिकांकरिता सरकारने विविध योजना आणल्या आहेत नॅशनल पेन्शन सिस्टीम ( एनपीएस ) ही केंद्र सरकारची योजना असून त्यात सामाजिक सुरक्षिततेची हमी दिली जाते.
सदर गुंतवणूक योजना ही फायदेशीर असून यामध्ये सरकारी, खासगी आणि असंघटित क्षेत्रातील कर्मचाऱ्यांना लाभ दिला जातो. एनपीएस योजनेमध्ये लोक ठराविक कालावधीत पैसे जमा करतात, त्यानंतर मॅच्युरिटी (परिपक्वता ) झाल्यावर पैसे पुन्हा परत मिळवतात. या योजनेत करमुक्तीचा लाभही उपलब्ध आहे. एका व्यक्तीला आर्थिक वर्षात २ लाख रुपयांची कर सूट मिळू शकते. आयकर कलम ८० सी अंतर्गत १.५ लाख रुपये आणि ८० सीसीडी अंतर्गत ५० हजार रुपये कर सूट मिळू शकते. या योजनेमध्ये दरमहा पेन्शन व्यतिरिक्त एकरकमी रक्कम देखील शेवटी परिपक्वता म्हणून उपलब्ध असते.
एनपीएस सुरू करताना ग्राहकांना दोन पर्याय दिले जातात. जर ग्राहक एनपीएस सक्रिय पध्दतीमध्ये चालवू इच्छित असेल किंवा दुसरा पर्याय ऑटो मोडचा असेल. या व्यतिरिक्त खातेदाराला एनपीएसच्या परिपक्वतेवर एन्युइटी योजनेत किती रक्कम जमा करायची आहे, याचा पर्याय मिळतो. पेन्शनची रक्कम वार्षिकी योजनेत जमा केलेल्या रकमेद्वारे निश्चित केली जाते. एन्युइटीमध्ये तुम्ही जमा केलेली रक्कम शेवटी आपल्याला त्यानुसार पेन्शन मिळेल. यात जर आपल्याला सेवानिवृत्तीनंतर १ लाख रुपये पेन्शन हवी असेल, तर एनपीएस मध्ये दरमहा १५ हजार रुपये जमा करावेत.
गुंतवणूक तज्ज्ञांचा असा विश्वास आहे की, एनपीएसची मॅच्युरिटी होते, तेव्हा त्याच्या एकूण पैशांपैकी ४० टक्के वार्षिक जमा केले पाहिजे. जर ठेवीदाराला अधिक पेन्शन हवे असेल तर त्याने एन्युइटीमध्ये जमा केलेली रक्कम आणखी वाढवावी. कारण एनपीएसमध्ये एक नियम आहे की, परिपक्वता मिळवलेल्या पैशांपैकी किमान ४० टक्के रक्कम वार्षिकीमध्ये जमा करावी लागते. ठेवीदाराला हवे असल्यास तो त्यापेक्षा जास्त पैसे जमा करू शकतो. ठेवीची रक्कम किती असेल, ती पूर्णपणे ठेवीदाराच्या इच्छेवर अवलंबून असते, परंतु परिपक्वतापासून ४० टक्क्यांपेक्षा कमी वार्षिक रक्कम जमा करता येत नाही. जर कोणी शक्य असेल तर, एनपीएसची संपूर्ण रक्कम वार्षिकीमध्ये ठेवू शकतो.
अधिक पेन्शन मिळवण्यासाठी तज्ज्ञ म्हणतात की, ठेवीदाराने ६० टक्के वार्षिकी आणि उर्वरित ४० टक्के रक्कम स्वतःकडे ठेवावी. कारण जर हातात पैसा असेल तर तो आणीबाणीच्या वेळी उपयोगी पडेल. जर अचानक पैशांची गरज भासली तर कोणाकडे मागण्याऐवजी स्वतःच्या पैशाने काम करता येते. समजा एखाद्या व्यक्तीने एनपीएस मध्ये ३० वर्षे गुंतवणूक केली. शेवटी परिपक्वतेपैकी ६० टक्के रक्कम इक्विटीमध्ये आणि ४० टक्के डेट फंडांमध्ये टाकली जाते, त्याला व्याज म्हणून चांगले पैसे मिळतील.
