वॉशिंग्टन – भारतीय शास्त्रज्ञांनी विविध संशोधन क्षेत्रात मोठी भरारी घेतली आहे. त्याचप्रमाणे काही मुळ भारतीय वंशाच्या शास्त्रज्ञांचा देखील यामध्ये समावेश आहे. यापैकीच एक भारतीय वंशाचे शास्त्रज्ञ असलेले अनिल मेनन होय. अमेरिकेची अंतराळ संस्था नासाने महत्त्वाकांक्षी चंद्र मोहिमेसाठी जाणाऱ्या 10 अंतराळवीरांची निवड केली आहे. यामध्ये भारतीय हवाई दलाचे लेफ्टनंट कर्नल आणि स्पेस एस्कचे पहिले फ्लाइट सर्जन अनिल मेनन यांचा समावेश आहे.
मिनियापोलिस, मिनेसोटा येथे जन्मलेले, अनिल मेनन सन 2018 मध्ये अॅलोन मस्कच्या स्पेस कंपनी SpaceX चा भाग बनले. तसेच डेमो-2 मोहिमेदरम्यान मानवांना अंतराळात पाठवण्याच्या मोहिमेत मदत केली. त्यांनी भविष्यातील मोहिमेदरम्यान मानवी प्रणालीला मदत करणारी वैद्यकीय संस्था देखील तयार केली. पोलिओ लसीकरणाचा अभ्यास आणि समर्थन यासाठी त्यांनी रोटरी राजदूत म्हणून भारतात एक वर्ष घालवले.
सन 2014 च्या सुरुवातीला, तो NASA मध्ये सामील झाला आणि विविध मोहिमांमध्ये फ्लाइट सर्जनची भूमिका बजावत अंतराळवीरांना आंतरराष्ट्रीय अंतराळ केंद्रात (ISS) घेऊन गेले. मेनन यांनी सन 2010 मध्ये हैती भूकंप आणि 2015 मध्ये नेपाळ आणि 2011 मध्ये रेनो एअर शो अपघातादरम्यान डॉक्टर म्हणून पहिली प्रतिक्रिया दिली होती.
हवाई दलात, मेनन यांनी 45 व्या स्पेस विंग आणि 173 व्या फ्लाइट विंगमध्ये फ्लाइट सर्जन म्हणून काम केले. तसेच जोखमीच्या एअर ट्रान्सपोर्ट टीमचा भाग म्हणून तितक्याच रुग्णांची वाहतूक केली आहे. ते अंतराळवीरांचे प्रारंभिक प्रशिक्षण जानेवारी 2022 पासून सुरू करतील व ते दोन वर्षे सुरू राहील.
नासाने अंतराळवीरांच्या नवीन वर्गाची घोषणा केली. यामध्ये सहा पुरुष आणि चार महिलांचा समावेश होता. मार्च 2020 मध्ये 12 हजार प्रवाशांनी त्यासाठी अर्ज केले होते. हे सर्व अंतराळवीर आर्टेमिस पिढीचा भाग असतील. नासाच्या आर्टेमिस प्रोग्रामद्वारे प्रेरित विभाग 2025 च्या सुरुवातीला चंद्राच्या पृष्ठभागावर पहिली स्त्री आणि पुरुष पाठवण्याची योजना आखत आहे. एका समारंभात भावी अंतराळवीरांचे स्वागत करताना नासाचे प्रशासक बिल नेल्सन म्हणाले की, अपोलो पिढीने खूप काही केले आहे. आता ही आर्टेमिस पिढी आहे.
