नवी दिल्ली (इंडिया दर्पण वृत्तसेवा) – सैन्यप्रमुख (COAS) जनरल उपेंद्र द्विवेदी यांनी मेकॅनाइज्ड इन्फंट्री सेंटर आणि स्कूल (MIC&S), अहिल्यानगर येथे पार पडलेल्या एका समारंभात मेकॅनाइज्ड इन्फंट्रीच्या चार तुकड्यांना प्रतिष्ठित राष्ट्रपतींचा ध्वज प्रदान केला. 27 नोव्हेंबर रोजी आयोजित हा समारंभ त्यांच्या देशसेवेसाठी केलेल्या उल्लेखनीय व आदर्श योगदानाचा सन्मान होता. राष्ट्रपतींचा ध्वज 26 व 27 मेकॅनाइज्ड इन्फंट्री रेजिमेंटच्या तुकड्यांना तसेच 20 व 22 ब्रिगेड ऑफ द गार्ड्सच्या तुकड्यांना प्रदान करण्यात आला, ज्यामुळे सैन्याच्या या तरुण तुकड्यांसाठी हा अभिमानाचा क्षण ठरला. या भव्य समारंभास अनेक माजी सैनिक, लष्करी अधिकारी आणि नागरी मान्यवर उपस्थित होते, ज्यामुळे या सन्मानाचे महत्त्व अधोरेखित झाले.
सैन्यप्रमुखांनी ध्वज प्रदान परेडचे निरीक्षण केले आणि चार मेकॅनाइज्ड इन्फंट्री तुकड्यांच्या चाल व इन्फंट्री कॉम्बॅट व्हेइकलवर आधारित तुकड्यांनी दाखवलेल्या अचूक मानकांचे कौतुक केले. भारताचे राष्ट्रपती यांच्यावतीने त्यांनी या तुकड्यांना राष्ट्रपतींचा ध्वज प्रदान करून त्यांच्या देशसेवेतील योगदानाचा सन्मान केला. त्यांनी सर्व सैनिकांचे, विशेषतः सन्मानित तुकड्यांचे अभिनंदन केले आणि युद्ध व शांतता या दोन्ही परिस्थितीत मेकॅनाइज्ड इन्फंट्रीच्या व्यावसायिकतेचे कौतुक केले. भारतीय सैन्याच्या या तरुण व बहुपयोगी शाखेने पायदळ व यांत्रिक सैन्याचे सर्वोत्तम तत्त्व आत्मसात केले आहे. त्यांच्या तुकड्यांनी आपल्या शौर्य व कौशल्यामुळे सर्व लढाऊ क्षेत्रांमध्ये आणि संयुक्त राष्ट्र शांतता राखीव मोहिमांमध्ये योगदान दिले आहे.
आपल्या भाषणात सैन्यप्रमुखांनी नमूद केले की, 1979 मध्ये स्थापन झाल्यापासून, मेकॅनाइज्ड इन्फंट्रीने ऑपरेशन पवन, ऑपरेशन विजय, ऑपरेशन रक्षक, ऑपरेशन स्नो लेपर्ड आणि संयुक्त राष्ट्र शांतता मोहिमांसह अनेक महत्त्वाच्या मोहिमांमध्ये असाधारण शौर्य, शिस्त आणि कार्यक्षमतेचा परिचय दिला आहे. आज, मेकॅनाइज्ड इन्फंट्रीच्या चार तुकड्यांना त्यांच्या आदर्श सेवेसाठी व उल्लेखनीय कामगिरीसाठी राष्ट्रपतींचा ध्वज प्रदान केला जात आहे. वेगाने बदलणाऱ्या युद्धाच्या परिस्थितीत, मेकॅनाइज्ड इन्फंट्रीने भविष्यकालीन तंत्रज्ञान जसे की फ्युचुरिस्टिक इन्फंट्री कॉम्बॅट व्हेइकल्स, नाग क्षेपणास्त्र प्रणाली, कॅनिस्टर लाँच केलेली अँटी-आर्मर प्रणाली, मिनी रिमोटली पायलटेड एअरक्राफ्ट्स आणि एकत्रित लक्ष्य साधने आत्मसात करत आपली भूमिका सशक्त केली आहे. या आधुनिकतेचे पायाभूत तत्व म्हणजे स्वावलंबन. भारतीय सैन्य त्यांची व्यावसायिकता व समर्पण याचा अभिमान बाळगते, ज्यामुळे सर्व सैनिकांना उच्च मानके राखण्यासाठी प्रेरणा मिळते आणि राष्ट्राच्या संरक्षणात मोठे योगदान देता येते. सैन्यप्रमुखांनी युनिट्सना सैन्याच्या परिवर्तन दशक उपक्रमामध्ये महत्त्वाची भूमिका बजावण्याचे आवाहन केले.
इतिहासातील लष्करी परंपरेत, जिथे ध्वज युनिटचे ओळख म्हणून कार्य करत, राष्ट्रपतींचा ध्वज हा भारतीय सैन्यातील युनिटला दिला जाणारा सर्वोच्च सन्मान आहे. पूर्वी युद्धात ध्वज सैनिकांचे प्रेरणास्थान म्हणून काम करत असत, आज ते प्रतीकात्मक असले तरीही सैनिकांमध्ये नैतिकता, प्रेरणा व एकात्मतेची भावना निर्माण करतात. ध्वजावर युनिटचे चिन्ह व घोषवाक्य असते आणि ते युनिटच्या उल्लेखनीय सेवेसाठी सन्मान म्हणून दिले जाते. हा सन्मान एका भव्य समारंभात दिला जातो, ज्यामध्ये राष्ट्रपती किंवा सैन्यप्रमुखांसारखे वरिष्ठ अधिकारी सहभागी होतात.
समारंभादरम्यान, सैन्यप्रमुखांनी चार माजी सैनिकांचा त्यांच्या माजी सैनिकांच्या कल्याणासाठी व समाजातील योगदानाबद्दल गौरव केला. त्यांनी सर्व सैनिक व कुटुंबियांना शुभेच्छा दिल्या आणि सैन्याच्या मुख्य मूल्ये व तत्त्वांशी सुसंगत राहून राष्ट्रसेवेसाठी उत्कृष्टतेकडे वाटचाल सुरू ठेवण्याचे आवाहन केले.
