वॉशिंग्टन – ‘ साला एक मच्छर आदमी को… ‘ असा अभिनेता नाना पाटेकर यांचा प्रसिद्ध डायलॉग आहे, मच्छर किंवा डास हा अत्यंत छोटा आणि क्षुल्लक असलेला किटक असला तरीही सर्वांना तो उपद्रवी वाटतो, कारण डासांमुळे मलेरिया होऊ शकतो. त्यामुळे सर्वच लोक त्याला घाबरतात. मात्र आता डासच मलेरियाचा अटकाव करणार असल्याचे शास्त्रज्ञांचे म्हणणे आहे.
डास चावल्यामुळे मलेरिया होत असल्याने त्याला टाळण्यासाठी विविध उपाययोजना केल्या जातात, परंतु आता परिस्थिती बदलणार आहे. वैज्ञानिक अभ्यासक डासांमुळे होणाऱ्या डासांच्या आतड्यात असे काही बदल करण्याचा प्रयत्न करीत आहेत जेणेकरून ते आपल्या पुढच्या पिढीमध्ये मलेरियाविरोधी जनुक पसरवू शकेल. यामुळे मलेरियाचा प्रादुर्भाव नियंत्रित करण्यात मदत होईल. ई-लाइफ नावाच्या जर्नलमध्ये यासंदर्भातील प्राथमिक अभ्यास प्रकाशित करण्यात आला आहे.
जीन एडिटिंग तंत्र :
नवीन अभ्यासात मलेरिया पसरण्याची डासांची क्षमता कमी करण्यासाठी जनुकीय संपादन तंत्राद्वारे त्याचे जीन सुधारित केले गेले. त्यामुळे मलेरिया रोग आणि त्यातून होणारे मृत्यू कमी करण्यात महत्त्वपूर्ण यश मिळवू शकेल. डासांवर जंतुनाशकांचा प्रभाव होत नाही. कारण त्यांची प्रतिकार शक्ती वाढली आहे तसेच मलेरियाविरोधी औषधांचा प्रभाव देखील कमी झाला आहे, त्यामुळे डासांचा सामना करण्यासाठी नवीन मार्ग शोधण्याची तातडीची गरज बनली आहे.
