सिमकार्ड हरवल्यास किंवा खराब झाल्यास बदलण्याचे नियम होणार आणखी कडक; हे आहे कारण

अश्विनी कावळे, इंडिया दर्पण वृत्तसेवा
सिमकार्डच्या माध्यमातून आर्थिक फसवणुकीच्या घटनांमध्ये वाढ झाल्यानंतर दूरसंचार विभागाने कठोर भूमिका घेतली आहे. सिमकार्ड हरवल्यास किंवा खराब झाल्यास बदलण्यासंदर्भात मार्गदर्शक तत्त्वे तयार करण्याचे काम विभागाने सुरू केले आहे. या संदर्भात विभागाने गेल्या आठवड्यात दूरसंचार कंपन्यांची बैठक घेऊन त्यांच्याकडून सिम स्वॅपबाबत सूचना मागवल्या होत्या. सिमकार्डचा गैरवापर रोखण्यावरही बैठकीत चर्चा झाली.

जेव्हा सिम कार्ड खराब होते किंवा चोरीला जाते, तेव्हा ग्राहक दूरसंचार कंपनीला त्याच नंबरचे सिम कार्ड देण्याची विनंती करतो. योग्य पडताळणी केल्यानंतर कंपनी ग्राहकाला नवीन सिमकार्ड देते, परंतु अनेक वेळा फसवणूक करणारे नवीन सिमकार्ड बेकायदेशीरपणे दूरसंचार कंपनीकडे बनावट कागदपत्रे सादर करून संबंधित व्यक्तीच्या खात्यातून पैसे चोरतात. त्यामुळे यावर मार्ग काढण्यासाठी बैठकीत चर्चा करण्यात आली. दूरसंचार विभागाने सिम बदलण्याबाबत कंपन्यांकडून सूचना मागवल्या आहेत, ज्याच्या आधारे मार्गदर्शक तत्त्वे तयार करता येतील. यासंदर्भात पुढील आठवड्यात दूरसंचार विभागाच्या कंपन्यांसोबत बैठक होणार आहे. फसवणूक करणाऱ्यांऐवजी खऱ्या ग्राहकाला सिम बदलण्याची सुविधा मिळावी, हा या मार्गदर्शक तत्त्वांचा मुख्य उद्देश आहे.

अशा प्रकारे केली जाते फसवणूक..
फसवणूक करणारे प्रथम फिशिंग किंवा इतर माध्यमातून संबंधित व्यक्तीचे बँक खाते आणि नोंदणीकृत मोबाईल क्रमांकाची माहिती गोळा करतात. यानंतर बनावट कागदपत्रांद्वारे टेलिकॉम कंपनीला सिम कार्ड बंद करण्याची विनंती केली जाते. पडताळणीनंतर दूरसंचार कंपनी मूळ सिम बंद करून फसवणूक करणाऱ्यांना नवीन सिमकार्ड देते. यामुळे फसवणूक करणाऱ्यांना वन टाइम पासवर्ड (OTP) मध्ये प्रवेश मिळतो आणि फसवणूक करून व्यवहार करतात. खऱ्या ग्राहकांना याची माहिती मिळेपर्यंत फसवणूक करणारे काही वेळा आर्थिक व्यवहारातून बँक खात्यातून पैसे चोरतात.

बँक-टेलिकॉम कंपन्या
सिम बदलून होणार्‍या फसवणुकीबाबत बहुतांश बँका आणि दूरसंचार कंपन्या वेळोवेळी सूचना जारी करतात. ग्राहकांना फसवणूक कशी टाळायची याचीही माहिती देते. मार्गदर्शक तत्त्वे लागू झाल्यानंतर, टेलिकॉम कंपन्या आणि ग्राहकांना सिम कार्डचा गैरवापर होण्यापासून रोखता येईल.