मुंबई (इंडिया दर्पण वृत्तसेवा) – भारतीय आयुर्विमा महामंडळ (एलआयसी)चा इनिशिअल पब्लिक ऑफरिंग (आयपीओ) बाजारात आणण्यासाठी सेबी या भांडवली बाजार नियामक संस्थेकडे कागदपत्रांचा मसुदा सादर करण्यात आला आहे. कंपनीचे एम्बेडेड मूल्य ५.३९ लाख कोटी रुपये (७२ बिलियन डॉलर) आहे. एम्बेडेड मूल्य हे जीवन विमा कंपन्यांमधील भविष्यातील रोख रकमेचे एक प्रमुख प्रमाण आहे. एलआयसीचा आयपीओ बाजारात येण्यापूर्वी याविषयीच्या काही प्रमुख गोष्टी जाणून घेऊयात.
एलआयसीच्या व्यवस्थापनांतर्गत ३० सप्टेंबर २०२१ पर्यंत ३९.५६ ट्रिलियन रुपये इतकी मालमत्ता (एयूएम) होती. ही आशियातील सर्वात मोठ्या अर्थव्यवस्थेत सर्व खासगी विमा कंपन्यांच्या एकूण एयूएमच्या तीन पटीहून अधिक होती. सर्वात मोठ्या स्थानिक संस्थात्मक गुंतवणूकदार असलेल्या एलआयसीने आपल्या एयूएमचा २५ टक्के इक्विटीमध्ये गुंतवणूक केली आहे.
खासगी कंपन्यांमध्ये सुरू असलेल्या प्रतिस्पर्धेच्या पार्श्वभूमीवर एलआयसी आपली बाजारातील भागिदारी ६६ टक्क्यावर कायम ठेवण्यास सक्षम आहे. परंतु इतर काही कंपन्यांच्या तुलनेत नवा व्यवसाय संथ गतीने सुरू आहे. मार्च २०२१ रोजी समाप्त झालेल्या आर्थिक वर्षात एलआयसीच्या सकल लिखित प्रीमियममध्ये ६.३० टक्क्यांची वृद्धी झाली आहे. तर एसबीआय लाइफच्या २४ टक्के आणि एचडीएफसी लाइफच्या १८ टक्के वाढ झाली आहे. एसबीआय लाइफच्या २० टक्के आणि एचडीएफसी लाइफच्या २६.१० टक्क्यांच्या तुलनेत एलआयसीचे मार्जिन ९.९० टक्के होते.
एलआयसीजवळ २८३ दशलक्ष विमाधारक आहेत. १.३५ दशलक्ष नोंदणीकृत एजंट असून, देशातील सर्वात मोठे एजंटचे नेटवर्क आहे. आयपीओमध्ये फर्म विमाधारकांसाठी शेअर्सची एक निश्चित टक्केवारी निश्चित केली जाणार आहे. ती ऑफर साइझच्या १० टक्क्यांहून अधिक नसेल. मार्च २०२१ च्या अखेरपर्यंत एलआयसीने १,१४,४९८ नागरिकांना रोजगार दिला आहे.
मसुदा प्रॉस्पेक्टसमध्ये विमा दिग्गजांनी काही जोखीम नोंदवल्या आहेत. जसे की, भविष्यात एलआयसीला अतिरिक्त भांडवलाचा गरज भासू शकते. तसेच एलआयसी त्या भांडवलाला स्वीकार्ह अटी-शर्तींवर जमा करण्यास सक्षम असेल. फायलिंगच्या अनुसार एलआयसीला आयडीबीआय बँकेत अतिरिक्त भांडवल लावण्याची गरज भासू शकते. त्यामुळे त्यांच्या ताळेबंद पत्रकावर आणखी दबाव येऊ शकतो.
