इंडिया दर्पण ऑनलाईन डेस्क – बारा ज्योतिर्लिंगांपैकी एक असलेले अकरावे ज्योतिर्लिंग केदारनाथ धामचे दरवाजे आज, दि. 6 मे रोजी सकाळी 6.25 वाजता भाविकांच्या दर्शनासाठी उघडण्यात आले आहेत. भगवान शिवाच्या या धामाची कथाही खूप अनोखी आहे. केदारेश्वर ज्योतिर्लिंगाचे हे प्राचीन मंदिर महाभारत काळात पांडवांनी बांधले असे म्हणतात. त्याच वेळी, पुराणानुसार, भगवान शिवांनी येथे भूमीत प्रवेश केला होता. केदार हा महिषाचा म्हणजे म्हशीचा मागचा भाग आहे. या मंदिरात काय खास आहे ते जाणून घेऊ या….
स्कंद पुराणानुसार, केदारनाथ हे भगवान शिवाचे प्रसिद्ध निवासस्थान आहे आणि ते स्वर्गभूमीसारखे आहे. त्याच वेळी, केदारखंडमध्ये असा उल्लेख आहे की, जर कोणी भगवान केदारनाथचे दर्शन न घेता बद्रीनाथ प्रदेशात प्रवास केला तर त्याचा प्रवास व्यर्थ जातो.
दरवर्षी दिवाळीला भाऊबीजे दरम्यान केदारनाथ धामचे दरवाजे सहा महिने बंद असतात. या काळात मंदिरात व आजूबाजूला कोणीही राहत नाही, परंतु हिवाळ्यात दरवाजे बंद केल्यानंतर सहा महिने मंदिरातील दिवा सतत तेवत राहतो, असे सांगितले जाते.
पुराणानुसार भगवान विष्णूचे अवतार नर आणि नारायण ऋषी यांनी केदार शृंगावर तपश्चर्या केली होती. त्यांच्या तपश्चर्येने प्रसन्न होऊन भगवान शंकरांनी त्यांना प्रार्थनेनुसार ज्योतिर्लिंगाच्या रूपात निवास करण्याचे वरदान दिले. हे ठिकाण हिमालयाच्या केदारनाथ पर्वतराजीतील केदार नावाच्या कड्यावर वसलेले आहे.
केदारनाथ धामबद्दलही आणखी एक आख्यायिका अशी आहे की, पांडवांच्या भक्तीवर प्रसन्न झालेल्या भगवान शिवांनी त्यांना बंधनातून मुक्त केले. महाभारतात विजय मिळवल्यानंतर पांडवांना बंधुभावाच्या पापातून मुक्ती मिळण्यासाठी भगवान शंकराचा आशीर्वाद घ्यायचा होता, असे म्हणतात. पण ब्रम्हदेव त्यांच्यावर कोपला. त्यावेळी भगवान शंकर ध्यानस्थ साधनेसाठी केदार पर्वताकडे गेले होते. त्यांचे दर्शन घेण्यासाठी पांडवही केदारला पोहोचले. तेव्हा शिव म्हशीचे रूप घेऊन इतर प्राण्यांमध्ये गेला. तेव्हा भीमाने महाकाय रूप धारण करून दोन पर्वतांवर पाय पसरले. सर्व प्राणी पायाखालून निघून गेले, पण म्हशीच्या रूपातील शंकरजीं यांनी केले नाही. भीमाने या म्हशीवर जबरदस्त वार मारला, पण म्हैस जमिनीत घुसू लागली. तेव्हा भीमाने म्हशीच्या पाठीचा त्रिकोणी भाग म्हणजे खांदा पकडला. तेव्हा
पांडवांची भक्ती आणि दृढनिश्चय पाहून भगवान शिव प्रसन्न झाले आणि पांडवांनी त्यांना त्यांच्या पापांपासून मुक्त केले. तेव्हापासून केदारनाथ धाममध्ये भगवान शंकराची म्हशीच्या पाठीमागील शरीराच्या रूपात पूजा केली जाते, असे मानले जाते.
