नवी दिल्ली – तालिबानच्या छायेत जगणाऱ्या अफगाणी महिलांच्या काही गोष्टी काही साहसी महिला पत्रकारांच्या माध्यमातून समोर येत आहेत. अमेरिका आणि नाटोचे सैनिक माघारी परतल्यानंतर काबूलमध्ये परदेशी पत्रकारांची उपस्थिती घटली आहे. परंतु काही स्थानिक महिला पत्रकार देशात महिलांवर होणाऱ्या अत्याचाराबद्दल आवाज उठवत आहेत. या महिला पत्रकारांचे नेतृत्व इंग्लंडमधून आलेली झहरा झोया ही पत्रकार करत आहे. तिला तिच्या साहसी कामासाठी एका प्रतिष्ठीत आंतरराष्ट्रीय मीडिया मंचावर प्रमुख वक्ता म्हणून बोलावण्याची घोषणा नुकतीच करण्यात आली आहे.
लपून-छपून वार्तांकन
पत्रकार झहरा झोया हिने अफगाणिस्तानमधील महिला पत्रकारांसोबत मिळून गेल्या डिसेंबरपासून रुख्साना मीडिया नावाची एक वृत्तसंस्था सुरू केली होती. अफगाणी महिलांच्या आयुष्यातील आव्हाने पत्रकारितेच्या माध्यमातून जगासमोर आणण्याचा त्यांचा उद्देश होता. तालिबानी शासन लागू झाल्यानंतर अनेक प्रकारच्या निर्बंधात झोया आणि तिच्या टीमने हे काम सुरूच ठेवले आहे. झोया आता इंग्लंडच्या एका हॉटेलमध्ये राहून ही जबाबदारी सांभाळत आहे. काबूलवर तालिबानने ताबा मिळविल्यानंतर ब्रिटिश सरकारने तिच्या सहकुटुंब देशातून बाहेर पडण्यास मदत केली होती. तिच्या सहकारी पत्रकार अजूनही अफगाणिस्तानातच असून, सतर्कता बाळगून त्या झोयाला बातम्या पाठवतात. त्याशिवाय ती सोशल मीडिया आणि इतर संपर्काच्या माध्यमातून इंग्रजी बातम्या प्रकाशित करते.
पत्रकारितेसाठी मिळाले आर्थिक पाठबळ
ब्रिटनमध्ये येऊन काम सुरूच ठेवण्यासाठी २९ वर्षीय युवा पत्रकार झहरा झोया हिला आर्थिक मदतीची गरज होती. अफगाणी महिलांसाठी वार्तांकन करण्याच्या तिच्या उद्देशाचे नागरिकांनी कौतुक केले. त्यासाठी तिला आतापर्यंत क्राउड फंडिंगमधून ३ लाख डॉलर मिळाले आहेत. झहरा झोया सांगते, की तालिबान सरकारने महिलांचा पोशाख, शिक्षण इत्यादी गोष्टींवर प्रतिबंध लावले आहेत. त्यामुळे तिचे काम आणखी महत्त्वाचे झाले आहे. तिच्या या साहसी कामाबद्दल प्रतिष्ठित थॉमसन रॉयटर्स फाउंडेशनने आपल्या वार्षिक संमेलनात तिला वक्ता म्हणून निमंत्रित केले आहे.
मुलगा बनून शिक्षण पूर्ण
झहरा झोया हिचा अफगाणिस्तानातील अल्पसंख्याक हजारा समाजाच्या एका कुटुंबात जन्म झाला आहे. या समाजावर तालिबानी सैनिकांनी अत्याचार केल्याच्या घटना समोर आल्या आहेत. १९९२ मध्ये जन्म झालेली झोया जेव्हा मोठी होत होती, तेव्हा अफगाणिस्तानमध्ये तालिबानी शासन होते. मुलींना शाळेत जाण्यास परवानगी नव्हती. ती शाळेत मुलगा बनून जात होती हे तिने अनेक मंचावर सांगितले आहे.
