इंडिया दर्पण ऑनलाईन डेस्क
सध्याचे नौदल प्रमुख व्हाईस अॅडमिरल हरी कुमार हे येत्या ३० एप्रिल रोजी सेवानिवृत्त होत आहेत. त्यामुळे केंद्र सरकारने नव्या नौदल प्रमुखांचे नाव घोषित केले आहे. व्हाइस ॲडमिरल दिनेश त्रिपाठी असे त्यांचे नाव आहे. त्रिपाठी सध्या नौदलाचे उपप्रमुख आहेत. सुमारे ४० वर्षांच्या विशाल कारकिर्दीत त्यांनी अनेक महत्त्वाच्या जबाबदाऱ्या सांभाळल्या आहेत. येत्या ३० एप्रिल रोजी ते पदभार स्वीकारतील.
नौदल उपप्रमुख म्हणून पदभार स्वीकारण्यापूर्वी त्रिपाठी यांनी पश्चिम नौदल कमांडचे फ्लॅग ऑफिसर कमांडिंग-इन-चीफ म्हणून काम केले आहे. सैनिक स्कूल रीवा आणि नॅशनल डिफेन्स ॲकॅडमी, खडकवासला येथून त्यांनी शिक्षण घेतले आहे. 1 जुलै 1985 रोजी ते भारतीय नौदलात दाखल झाले.
कम्युनिकेशन आणि इलेक्ट्रॉनिक वॉरफेअर विशेषज्ञ, सिग्नल कम्युनिकेशन ऑफिसर आणि इलेक्ट्रॉनिक वॉरफेअर ऑफिसर म्हणून नौदलाच्या आघाडीच्या युद्धनौकांवर त्यांनी काम केले आहे. गाईडेड मिसाईल डिस्ट्रॉयर INS मुंबईचे कार्यकारी अधिकारी आणि प्रधान युद्ध अधिकारी म्हणूनही त्यांनी जबाबदारी सांभाळली आहे. विनाश, किर्च आणि त्रिशूल या भारतीय नौदलाच्या जहाजांचेही त्यांनी नेतृत्व केले.
विविध महत्त्वाच्या ऑपरेशनल आणि कर्मचाऱ्यांच्या नियुक्त्याही केल्या आहेत, ज्यात मुंबई येथील वेस्टर्न फ्लीटचे फ्लीट ऑपरेशन्स ऑफिसर, नेव्हल ऑपरेशन्सचे डायरेक्टर, प्रिन्सिपल डायरेक्टर नेटवर्क सेंट्रिक ऑपरेशन्स आणि नवी दिल्ली येथे प्रमुख डायरेक्टर नेव्हल प्लान्स यांचा समावेश आहे. रिअर ॲडमिरलच्या पदावर बढती मिळाल्यावर, त्यांनी NHQ मध्ये नौदल कर्मचारी (नीती आणि योजना) सहाय्यक प्रमुख म्हणून आणि पूर्व फ्लीट कमांडिंग फ्लॅग ऑफिसर म्हणून काम केले आहे.
जून 2019 मध्ये व्हाईस ॲडमिरल पदावर बढती मिळाल्यावर, फ्लॅग ऑफिसरची केरळमधील एझिमाला येथील प्रतिष्ठित भारतीय नौदल अकादमीचे कमांडंट म्हणून नियुक्ती करण्यात आली. ते जुलै २०२० ते मे २०२१ या कालावधीत नौदल ऑपरेशन्सचे महासंचालक होते. ज्या काळात नौदल सागरी ऑपरेशन्सचा उच्च वेग होता. कोविड महामारीची सर्वांगीण तीव्रता असूनही नौदल एक ‘कॉम्बॅट रेडी, विश्वासार्ह, एकसंध आणि भविष्यातील पुरावा देणारी दल आहे, जी अनेक जटिल सुरक्षा आव्हानांना तोंड देण्यासाठी सज्ज आहे’ याची खात्री त्यांनी केली. नंतर, 21 जून ते 23 फेब्रुवारी दरम्यान, फ्लॅग ऑफिसर म्हणून यांनी कार्मिक प्रमुख म्हणून काम केले.
त्रिपाठी हे डिफेन्स सर्व्हिसेस स्टाफ कॉलेज, वेलिंग्टनचे पदवीधर आहेत, जिथे त्यांना थिम्मय्या पदक प्रदान करण्यात आले. त्याने २००७-०८ मध्ये यूएस नेव्हल वॉर कॉलेज, न्यूपोर्ट, रोड आयलँड्स येथे नेव्हल हायर कमांड कोर्स आणि नेव्हल कमांड कॉलेजमध्ये देखील भाग घेतला, जिथे त्याने प्रतिष्ठित रॉबर्ट ई बेटमन आंतरराष्ट्रीय पारितोषिक जिंकले.
व्हाइस ॲडमिरल त्रिपाठी यांना कर्तव्याच्या निष्ठेसाठी अति विशिष्ट सेवा पदक आणि नौसेना पदक प्राप्तकर्ते आहेत. ते एक उत्कृष्ट खेळाडू देखील आहेत. टेनिस, बॅडमिंटन आणि क्रिकेटही ते आवडीने खेळतात.
आंतरराष्ट्रीय संबंध, लष्करी इतिहास आणि नेतृत्वाची कला आणि विज्ञान या विषयांचे ते जाणकार आहेत. शशी त्रिपाठी या त्यांच्या पत्नी आहेत. त्या कलाकार आणि गृहिणी आहेत. या दाम्पत्याला एक मुलगा आहे. तो वकील आहे.