इंडिया दर्पण ऑनलाईन डेस्क
सातारा : सातारा दंगलीच्या घटनेत मानवाधिकारांचे उल्लंघन झाले असून त्यांना मानवाधिकार संरक्षण कायदा १९९३ मधील तरतुदींनुसार योग्य भरपाई देण्यात यावी,अशी मागणी भारतीय मानवाधिकार परिषद संचालक विपिन मेनन यांनी राज्य शासनाकडे एक निवेदनाद्वारे केली आहे.
ऑगस्ट-सप्टेंबर २०२३ दरम्यान महाराष्ट्रातील सातारा शहर आणि जिल्ह्यातील पुसेसावळी येथे काही आक्षेपार्ह घटना घडल्या. यात हिंदू देवी देवता आणि छत्रपती शिवाजी महाराज यांच्याबद्दल सोशल मीडियावर भडकाऊ पोस्ट व्हायरल करण्यात आल्या. एका मुस्लिम समुदायाच्या सदस्याचा दंगलीत मृत्यू झाला होता. पुसेसावळी गावातील मशिदीवर हल्ल्यात सुमारे १० ते १५ जण जखमी झाल्याची माहिती आहे. सदर घटनांशी संबंधित गुन्ह्यांमध्ये १५ ऑगस्ट ते १५ सप्टेंबर २०२३ दरम्यान सातारा शहर आणि जिल्ह्यातील पुसेसावळी येथे सहा अदखलपात्र गुन्ह्यांची नोंद झाली. या घटनेने दोन समाजात तेढ निर्माण झाल्याने महाराष्ट्र हादरला होता.
पुसेसावळी गावातील आणि सातारा शहरातील घटनांचा संबंध नसला तरी या दोन्ही घटनांचा एकत्रितपणे विचार करणे आवश्यक ठरले. कारण या दोन्ही गावातील घटनांतला एक समान धागा म्हणजे हिंदू देवदेवता, भारत माता आणि छ. शिवाजी महाराज यांच्याबद्दल आक्षेपार्ह मजकूर प्रसारित करणे.सोशल मीडिया मेसेजिंगमध्ये आंतरराष्ट्रीय मोबाइल कोड ००९२ हा पाकिस्तानचा आहे. पाकिस्तानात नोंदणी केलेल्या मोबाईलवरून सातारा शहरातील हिंदूंना धमकीचे संदेश येत असल्याची बाब गंभीर आहे. यात समाजकंटकांचा सहभाग तर आहेच, पण सीमापार संपर्काचे गांभीर्यही लक्षात घ्यावे लागेल. भारतीय मानवाधिकार परिषद ही भारत सरकारच्या कॉर्पोरेट व्यवहार मंत्रालयाकडे नोंदणीकृत आहे. कंपनी कायदा २०१३ च्या कलम ८ अंतर्गत परवानाकृत संस्था आहे. परिषदेची मुख्य उद्दिष्टे मानवाधिकार क्षेत्रात मदत करणे, प्रशिक्षण देणे, प्रोत्साहन देणे, संरक्षण करणे आणि हस्तक्षेप करणे असे आहे, असेही निवेदनात पुढे म्हटले आहे.
पुसेसावळी व सातारा शहरातील रहिवाशांनी भारतीय मानवाधिकार परिषदेकडे याप्रकरणी लक्ष घालून वस्तुस्थितीच्या आधारे न्याय द्यावा असे आवाहन केले. त्यामुळे अशा परिस्थितीत अफवा आणि असंबद्ध आरोपांतून तथ्य शोधणे व त्या ठिकाणी घडलेल्या घटनांचे खरे चित्र देणे आवश्यक झाले. याशिवाय, हिंदू समाजाला अश्लील व अपशब्द आणि प्रक्षोभक टिप्पणींबद्दल संताप वाटत असतानाच पोलीस अधिकाऱ्यांच्या कथित निष्क्रियतेमुळे ते अस्वस्थ आहेत. हिंदू देवतां आणि छत्रपती शिवाजी महाराजांबद्दल अश्लील आणि आक्षेपार्ह मजकूर प्रसारित केल्या मूळे हिंदू समाज खूप दुखावला गेला आहे. या घटनांचा स्थानिक लोकांवर होणारा परिणाम आणि त्याचे गांभीर्य लक्षात घेऊन भारतीय मानवाधिकार परिषदेने या समस्येत हस्तक्षेप करण्याचे ठरवले. घडणाऱ्या घटनांची साखळी, घटनांचे मूळ आणि त्यामागील कारणे शोधण्यासाठी एक सत्य शोधन समिती स्थापन करण्याचा निर्णय घेतला. या मुद्द्यावर सर्वसमावेशक सत्य शोध अहवाल सादर करून या घटनांचे निरनिराळे स्वरूप, पुसेसावळी व सातारा शहरात त्या काळात काय घडले. याचे खरे चित्र मांडण्याची जबाबदारी समितीवर सोपवण्यात आली. त्यानुसार परिषदेच्या सत्य शोधन समितीने आपला अहवाल सादर केला आहे,असेही निवेदनात स्पष्ट करण्यात आले.
