भारत-चीन सैनिकांमध्ये पुन्हा झटापट; दोन्हीकडचे सैनिक जखमी, सीमेवर नक्की काय घडलं?

इंडिया दर्पण ऑनलाईन डेस्क – प्रत्यक्ष नियंत्रण रेषेवर (LAC) तणावाच्या पार्श्वभूमीवर अरुणाचल प्रदेशातील तवांगजवळ भारत आणि चीनच्या सैनिकांमध्ये हिंसक चकमक झाली आहे. या चकमकीत दोन्ही देशांचे सैनिक जखमी झाले आहेत. सूत्रांनी दिलेल्या माहितीनुसार, ही घटना ९ डिसेंबरची आहे. या हिंसक चकमकीत दोन्ही बाजूचे सैनिक जखमी झाले आहेत. मात्र, एकही भारतीय जवान गंभीर जखमी झालेला नाही. चकमक झाल्यानंतर दोन्ही देशांचे सैनिक माघारी फिरले आहेत.

सूत्रांचे म्हणणे आहे की, ९ डिसेंबर रोजी जेव्हा चिनी सैन्य यांगत्से भागात आले तेव्हा ही चकमक झाली. त्याच्या या कारवाईवर भारतीय जवानांनी प्रत्युत्तर देत त्यांचा पाठलाग केला. यादरम्यान दोन्ही देशांच्या सैनिकांमध्ये चकमक झाली. सूत्रांनी सांगितले की, या घटनेनंतर दोन्ही देशांच्या लष्करी अधिकाऱ्यांमध्ये फ्लॅग मीटिंग झाली आणि हे प्रकरण मिटवण्यात आले.

सूत्रांनी दिलेल्या माहितीनुसार, तवांगमधील आमने-सामने भागात भारतीय जवानांनी चिनी सैन्याला चोख प्रत्युत्तर दिले. जखमी चिनी सैनिकांची संख्या भारतीय सैनिकांपेक्षा कितीतरी पटीने जास्त आहे. सुमारे ३०० सैनिकांसह चिनी पूर्णपणे तयार झाले, परंतु ते भारतीय बाजूने तयार नव्हते. खरेतर, अरुणाचल प्रदेशातील तवांग सेक्टरमधील एलएसीजवळील काही भागांवर भारत आणि चीन दोन्हीही दावा करतात. अशा स्थितीत २००६ पासून अशी प्रकरणे वारंवार समोर येत आहेत.

मे-जून २०२० मध्ये वाद
विशेष म्हणजे १ मे २०२० रोजी पूर्व लडाखमधील पॅंगॉन्ग त्सो सरोवराच्या उत्तरेकडील किनाऱ्यावर दोन्ही देशांच्या सैनिकांमध्ये चकमक झाली होती. या चकमकीत दोन्ही बाजूचे अनेक सैनिक जखमी झाले. येथून तणावाचे वातावरण वाढले. यानंतर १५ जूनच्या रात्री गलवान खोऱ्यात भारत आणि चीनचे सैनिक आमनेसामने आले.
चिनी सैनिक घुसखोरीचा प्रयत्न करत असल्याचे सांगण्यात येत आहे. भारतीय जवानांनी त्यांना रोखल्यावर त्यांनी हिंसाचार केला. यानंतर वाद अधिकच वाढला. या चकमकीत दोन्ही बाजूंनी मोठ्या प्रमाणात दगड आणि रॉड फेकण्यात आले. यामध्ये २० भारतीय जवान शहीद झाले, तर ३८ हून अधिक चिनी सैनिक मारले गेले. अनेक चिनी सैनिक नदीत वाहून गेले. मात्र, चीनने केवळ चार सैनिकांच्या मृत्यूला दुजोरा दिला आहे. अमेरिकेच्या दुसर्‍या अहवालानुसार या चकमकीत ४५ हून अधिक चिनी सैनिक मारले गेले.

चर्चेच्या अनेक फेऱ्या
१५ जून २०२० रोजी लष्करादरम्यान हिंसक चकमक झाल्यापासून सीमेवर परिस्थिती तणावपूर्ण आहे. हा तणाव कमी करण्यासाठी दोन्ही देशांमध्ये आतापर्यंत चर्चेच्या अनेक फेऱ्या झाल्या आहेत. मात्र, अद्याप कोणताही निकाल लागलेला नाही.
तणाव कमी करण्यासाठी दोन्ही देशांच्या परराष्ट्र मंत्र्यांची बैठक झाली. यानंतर, फेब्रुवारी २०२१ मध्ये विभक्त होण्याची प्रक्रिया सुरू झाली. लष्करी आणि राजनैतिक पातळीवरील चर्चेनंतर, दोन्ही बाजूंनी पॅंगॉन्ग लेक आणि गोगरा क्षेत्राच्या उत्तर आणि दक्षिण किनाऱ्यांवरील सैन्य पूर्णपणे काढून टाकण्याची प्रक्रिया पूर्ण केली. तथापि, एका अहवालानुसार, सध्या दोन्ही देशांचे ५० ते ६० हजार सैनिक एलएसी (वास्तविक नियंत्रण रेषा) च्या संवेदनशील क्षेत्रात तैनात आहेत.

१९६२ पासून वाद
भारत आणि चीनमध्ये सुमारे ३४४० किमीची सीमा आहे. १९६२ च्या युद्धापासून त्याचे बहुतेक भाग विवादित आहेत. आतापर्यंत झालेल्या बैठकांमध्ये दोन्ही देशांनी परिस्थिती नियंत्रणात ठेवण्यासाठी, शांतता आणि स्थैर्य राखण्यासाठी तोडगा काढण्याचे मान्य केले आहे. वादग्रस्त भागात यथास्थिती कायम ठेवण्याबाबत आणि लष्कराला हटवण्याबाबतही करार करण्यात आला आहे.

India China Troops Clashes in Tawang Sector
Arunachal Pradesh Border LAC