मुकुंद बाविस्कर, इंडिया दर्पण वृत्तसेवा
कोरोनाच्या संकटामुळे एक बाब प्रकर्षाने समोर आली आहे, ती म्हणजे आपली प्रतिकारशक्ती उत्तम पद्धतीने वाढविणे. कशाकशामुळे प्रतिकार शक्ती वाढवता येईल, याचा अनेक जण त्यामुळे शोध घेत आहेत. प्रत्येक घरात असणारी हळद रोगप्रतिकार शक्ती वाढविण्यास अतिशय उत्तम आहे. ती कशी हेच आपण आता जाणून घेणार आहोत…
आयुर्वेदात देखील हळदीच्या अत्यंत चांगले गुणधर्म सांगितले आहेत. हळदीमध्ये कर्क्यूमिन आढळते. हे अँटिऑक्सिडंट्सने समृद्ध असलेले फायटोन्यूट्रिएंट आहे, त्यामुळे सांधे, हृदय व रक्तवाहिन्यासह संपूर्ण आरोग्य चांगले राखण्यास मदत करते. हे अनेक फूड सप्लिमेंट्समध्ये देखील वापरले जाते. कोरोनाच्या काळात आयुष मंत्रालयासह विविध तज्ज्ञ रोगप्रतिकारक शक्ती मजबूत करण्यासाठी हळदीचे दूध किंवा काढा पिण्याच्या सल्ला देण्यावर भर देत आहेत.
हळदीचा वापर मसाला तसेच औषध म्हणून आपल्या देशात फार पूर्वीपासून होत आहे. आता केवळ आयुर्वेदातच नाही तर अ‍ॅलोपॅथीच्या जगातही हळदीचे गुणधर्म स्वीकारले जात आहेत. या संशोधनानुसार ठराविक प्रमाणात हळदीचे सेवन कर्करोगासारख्या गंभीर आजारातही फायदेशीर ठरू शकते. इटलीमध्ये, गुडघ्याच्या संधिवात असलेल्या काही रुग्णांचा अभ्यास करण्यात आला. अर्ध्या रुग्णांना हळदीपासून बनवलेले विशेष औषध देण्यात आले, तर निम्म्या रुग्णांना या आजारात प्रमाणित वैद्यकीय पद्धतीनुसार उपचार करण्यात आले. ज्या गटाला हळद फॉर्म्युलेशन देण्यात आले होते त्यांनी भावनिक आरोग्यामध्ये सुधारणा आणि सी-रिअॅक्टिव्ह प्रथिने कमी झाल्याचे दिसून आले. या गटातील लोक इतर गटाच्या तुलनेत त्यांच्या उपचारांमध्ये वेदनाशामक औषधांचा वापर 63 टक्क्यांनी कमी करू शकले.
पोटात अल्सर हे NSAID औषधांचा उच्च डोस, तणाव आणि इतर अनेक घटकांचा परिणाम असू शकतो. काही वर्षांपूर्वी अँटी-ऑक्सिडंट्स आणि रेडॉक्स सिग्नलिंग जर्नलमध्ये एक अभ्यास प्रकाशित झाला होता. यानुसार, हळदीमध्ये असलेले कर्क्युमिन रक्तवाहिन्यांना आवश्यक ठिकाणी मदत करू शकते आणि NSAIDs द्वारे खराब झालेले कोलेजन तंतू दुरुस्त करू शकते. संसर्गादरम्यान हळद ही श्वसनमार्गामध्ये होणारी जळजळ कमी करण्यास मदत करू शकते. हे जळजळ होण्यास जबाबदार असलेल्या मॅक्रोफेज म्हणजे रोगप्रतिकारक प्रतिक्रिया सुरू करणार्‍या पेशीच्या सक्रियतेला दडपून टाकते. हळद हे एक उत्तम अँटी-ऑक्सिडेंट आहे, ते रोग संसर्ग संक्रमणामुळे पेशींना होणारे नुकसान कमी करते. हळदीच्या तेलाची वाफ घेतल्याने कफ आणि श्लेष्मामध्ये खूप आराम मिळतो. तसेच ब्राँकायटिसच्या लक्षणांमध्ये आराम मिळतो.
