विशेष प्रतिनिधी, नवी दिल्ली
भारतात कोरोना लस तयार करण्यासाठी कच्च्या मालाची कमतरता दूर करण्यासाठी सध्या कोणताही उपाय नाही. कच्च्या मालाची कमतरता कायम राहिल्यास लसीचे उत्पादन वाढविणे शक्य होणार नाही, त्याचा भारताच्या लसीकरण मोहिमेवर विपरीत परिणाम होऊ शकतो, असे तज्ज्ञांचे म्हणणे आहे.
गेल्या महिन्यात सीरम संस्थेने अमेरिकेला या लसीसाठी कच्चा माल उपलब्ध करुन देण्याची विनंती केली होती. परंतु आतापर्यंत कच्चा माल पुरवठा झालेला नाही. भारताला लसीचा पुरवठा सध्या कोविशिल्ड बनविणार्या सीरम संस्थेकडून होत आहे. जगातील लस कच्च्या मालाचे उत्पादन करणारा अमेरिका सर्वात प्रमुख देश आहे. परंतु अमेरिकेने अद्याप सीरम संस्थेला किंवा भारताला कच्च्या मालाच्या पुरवठ्याबद्दल खात्री दिलेली नाही.
दरम्यान, तीन दिवसांपूर्वी न्यूयॉर्क टाइम्सला दिलेल्या मुलाखतीत सीरम इन्स्टिट्यूटचे प्रमुख अदार पूनावाला म्हणाले की, त्यांनी लस उत्पादनाशी संबंधित कच्च्या मालाच्या पुरवठ्यावरील बंदी दूर करण्यासाठी अमेरिकेच्या राष्ट्राध्यक्षांना विनंती केली होती. यावर, त्याला कच्चा माल पुरवठा करण्याचा आत्मविश्वास देण्यात आला, परंतु आतापर्यंत तो कच्चा माल अमेरिकेतून आम्हाला मिळालेला नाही.
तसेच बायोकोनचे कार्यकारी अध्यक्ष किरण मजुमदार शॉ यांनीही लस उत्पादनाशी संबंधित कच्च्या मालाच्या कमतरतेबद्दल चिंता व्यक्त केली आहे. किरण शा म्हणाले की, भारतातील लस कंपन्या केवळ कच्च्या मालाचा पुरवठा सामान्य होईल, तेव्हाच उत्पादन क्षमता वाढवू शकतात. लस उत्पादनाची प्रक्रिया जटिल असून मोठ्या प्रमाणात लस तयार करण्यास सहा-आठ आठवडे लागतात.
काही तज्ज्ञांच्या मते, लसीचा कच्चा माल तयार करणार्या कंपन्यांची स्वतंत्र यादी उपलब्ध नाही आणि अमेरिकन सरकारच्या परवानगीशिवाय कच्च्या मालाचे उत्पादक इतर कोणत्याही देशाला पुरवठा करू शकत नाहीत.