नवी दिल्ली (इंडिया दर्पण वृत्तसेवा) – खाद्यतेलावरील आयात शुल्क कमी केल्याने सध्या देशांतर्गत बाजारपेठेत मोहरी आणि सोयाबीन तेल, तेलबिया, क्रूड पाम तेल आणि पामोलिनचे भाव घसरले आहे. मात्र देशी तेलांच्या वाढत्या मागणीमुळे भुईमूग आणि कापूस तेलबियांचे भाव कायम राहिले. परदेशातील ऐतिहासिक मंदीच्या पार्श्‍वभूमीवर, खाद्यतेलाच्या किंमती भूतकाळात परदेशी बाजारात लक्षणीयरीत्या कोसळल्या आहेत. दिल्लीत तेलाच्या दरात किलोमागे ५० ते ६० रुपयांची घट झाली आहे.
देशातील आयातदारांना या घसरणीच्या चपळाईत टिकून राहणे अशक्य होत आहे. याशिवाय सरकारने वेगवेगळ्या हप्त्यांमध्ये आयात शुल्क कमी केले आहे. अडीच वर्षांपूर्वीपर्यंत सोयाबीन आणि सूर्यफूल आयातीवर 38.25 टक्के आणि सीपीओवर 41.25 टक्के आयात शुल्क होते, जे स्वतंत्र हप्त्यांमध्ये कपात केल्यानंतर, सध्या चार दशलक्ष टन सोयाबीन आणि सूर्यफुलाच्या खाद्यतेलावर शून्य शुल्क आहे. हे दोन वर्षांसाठी असून आयात करण्याची परवानगी आहे.
परदेशात खाद्यतेलाचे दर घसरल्याने आयात शुल्कात अनेकवेळा कपात केल्यानंतर दोन वर्षे शुल्कमुक्त आयातीला परवानगी देण्याचे कारण समजणे अनाकलनीय असल्याचे सूत्रांनी सांगितले. त्याची दुसरी बाजू पाहता या घसरणीचा फायदा ना ग्राहकांना, ना तेल उद्योगाला, ना शेतकऱ्यांना मिळत आहे. मात्र बाजारात सध्या खाद्यतेलाच्या अनेक बड्या कंपन्यांनी तेलाच्या किमती कमी केल्या आहेत. अदानी विल्मर ते पतंजली ब्रँडच्या खाद्यतेलाच्या किमती 10 ते 15 रुपयांनी घसरल्या आहेत.
आंतरराष्ट्रीय दरात घट झाल्यामुळे सरकारने वेळीच हस्तक्षेप केल्याने खाद्यतेलाच्या किमती खाली आल्याचे अन्न सचिव सुधांशू पांडे यांनी सांगितले. जून महिन्याच्या सुरुवातीपासून देशभरातील कॅनबंद खाद्यतेलाच्या सरासरी किरकोळ किमती खाली आल्या आहेत. सध्या देशात शेंगदाणा तेल वगळता खाद्यतेलाचे दर 150 ते 190 रुपये किलोवर आहेत.
अन्न मंत्रालयाच्या एका वरिष्ठ अधिकाऱ्याने दिलेल्या माहितीनुसार, देशातील प्रमुख खाद्यतेलाच्या ब्रँड्सनी टप्प्याटप्प्याने किमती कमी केल्या आहेत. सध्या तेलाचे दर प्रतिलिटर 10 ते 15 रुपयांनी खाली आले आहेत. ग्राहक व्यवहार विभागाच्या आकडेवारीवरून असे दिसून आले आहे की 1 जून रोजी शेंगदाणा पॅक केलेल्या तेलाची किंमत 186.43 रुपये प्रति किलो होती, त्याच किंमती 21 जून रोजी 188.14 रुपये प्रति किलोपर्यंत खाली आल्या. मोहरीच्या तेलाचा भाव 1 जून रोजी 183.68 रुपये प्रति किलो होता, तर 21 जून रोजी हाच भाव 180.85 रुपये प्रति किलोपर्यंत खाली आला. सूर्यफूल तेल 193 रुपयांवरून 189.99 रुपयांवर घसरले.
खाद्यतेल स्वस्त होण्याचे मुख्य कारण म्हणजे आयात शुल्कात झालेली घट आहे. भारत आपल्या खाद्यतेलाच्या गरजेच्या 50 टक्के आयात करतो. ज्यामध्ये 60 टक्के पाम तेल 40 टक्के सोयाबीन तेल, सूर्यफूल तेल आयात केले जाते. आयात शुल्कात कपात केल्यामुळे खाद्यतेल कंपन्यांच्या खर्चात कपात झाली आहे. यामुळे खाद्यतेल कंपन्यांनी ग्राहकांना दरात सवलत देण्यास सुरुवात केली आहे.
Edible Oil Rates Decreased drastic relief to Common Man
