मुकुंद बाविस्कर, इंडिया दर्पण वृत्तसेवा
डिजिटल इंडिया ही भारत सरकारने तयार केलेली मोहीम आहे, प्रत्येक सरकारी सेवा चांगल्या ऑनलाइन पायाभूत सुविधांद्वारे नागरिकांना उपलब्ध करून द्याव्यात आणि देशाला डिजिटली सक्षम बनवावे, असा त्याचा उद्देश आहे. डिजिटल इंडिया कार्यक्रमाचे अनेक फायदे आहेत जेणेकरुन सर्व घटकांना त्यांच्या स्तरावर काही फायदे मिळतात.
डिजिटल जाण्याने वेळेची बचत मोठ्या प्रमाणात झाली आहे. लोकांना रोख रक्कम घेऊन जाणे शक्य नसते आणि काहीवेळा ते धोक्याचे असते. एटीएमच्या रांगेत उभे राहून पैसे काढणे आणि ते भरणे कठीण झाले आहे. म्हणूनच डिजिटल व्यवहार या सर्व त्रासांपासून दूर राहण्याची सोय व सेवा देतात करतात.
डिजिटल इंडियाच्या काळात नागरिकांची महत्त्वाच्या कागदपत्रांची मुख्य कामे आता घरी बसून केली जातात. लोकांना रेशनकार्ड, आधार कार्ड, पॅन कार्ड, मतदार ओळखपत्र आणि ड्रायव्हिंग लायसन्स यांसारख्या महत्त्वाच्या कागदपत्रांसाठी वारंवार सरकारी कार्यालयात जाण्याची गरज भासत नाही. कारण त्यांची बहुतांश कामे ऑनलाइनही करता येणार आहेत. कागदपत्रे केवळ व्यक्तीच्या ओळखीसाठीच नव्हे तर सरकारी सुविधा आणि खासगी लाभांसाठीही अत्यंत उपयुक्त आहेत. तुम्हाला जर यापैकी कोणतंही कागदपत्र बनवायचं असेल तर तुम्ही खाली दिलेल्या पद्धतींच्या मदतीने ते अत्यंत कमी वेळात करू शकता.
आधार कार्ड –
सर्वप्रथम तुमच्या आजुबाजूच्या भागात आधार नोंदणी केंद्र शोधा. आधार केंद्रासाठी ऑनलाईन अपॉइंटमेंट बुक करा. ही अपॉइंटमेंट आधारच्या अधिकृत वेबसाईटवर बुक केली जाऊ शकते. याशिवाय अपॉइंटमेंट न घेताही आधार केंद्राला भेट देता येईल. मतदार ओळखपत्र, पत्त्याचा पुरावा आणि जन्म प्रमाणपत्र यासारखी महत्त्वाची कागदपत्रे सोबत ठेवा. नावनोंदणी केंद्राला भेट दिल्यानंतर, तुमचा तपशील नावनोंदणी फॉर्ममध्ये भरा. सर्व आवश्यक कागदपत्रांसह फॉर्म सबमिट करा. यानंतर युजर्सना एक पावती मिळेल ज्यामध्ये 14 अंकी नोंदणी क्रमांक असेल. याद्वारे आधार कार्डचे स्टेटस जाणून घेता येईल. व्हेरिफिकेशननंतर आधार कार्ड दिलेल्या पत्त्यावर पोस्ट केले जाते. आधार कार्ड मिळण्यासाठी तीन महिन्यांचा कालावधी लागू शकतो.
ड्रायव्हिंग लायसन्स –
युजर्सचे वय 18 वर्षांपेक्षा जास्त असेल आणि त्याला परवान्यासाठी अर्ज करायचा असेल तर ही प्रक्रिया घरी बसून करता येईल. ड्रायव्हिंग लायसन्ससाठी अर्ज करण्यासाठी https://parivahan।gov।in/sarathiservice/newLLDet।do वर जा आणि फॉर्म डाउनलोड करा आणि प्रिंट करा. आता तुम्हाला Apply Online DL च्या पर्यायावर क्लिक करावे लागेल. फॉर्ममध्ये तुमची सर्व माहिती भरा. यानंतर सर्व आवश्यक कागदपत्रे सादर करावी लागतील. यानंतर युजरला ड्रायव्हिंग टेस्टसाठी स्लॉट मिळेल. एकदा चाचणी उत्तीर्ण झाल्यावर, युजरला 2 किंवा 3 आठवड्यांत ड्रायव्हिंग लायसन्स मिळते.
मतदार ओळखपत्र –
मतदार ओळखपत्रासाठी वय 18 वर्षांच्या वर असायला हवं. नोंदणीसाठी https://www.nvsp.in/ या वेबसाइटला भेट देऊ शकता. नंतर सामान्य मतदारांना फॉर्म 6 भरावा लागेल. हाच फॉर्म प्रथमच मतदार आणि इतर राज्यात स्थलांतरित झालेल्या मतदारांसाठी देखील वापरला जातो. NRI मतदारांना फॉर्म 6A भरावा लागेल. कोणत्याही युजरला त्याचे नाव, फोटो, वय, एपिक क्रमांक, जन्मतारीख, पत्ता, नातेवाईकाचे नाव, नातेसंबंधाचा प्रकार किंवा लिंग बदलायचे असेल तर त्याला फॉर्म 8 भरावा लागेल. याशिवाय, जर एखाद्या युजरला एका ठिकाणाहून दुसऱ्या ठिकाणी शिफ्ट करायचे असेल, तर त्यासाठी फॉर्म 8A भरावा लागेल.
पॅन कार्ड –
नव्या पॅन कार्डसाठी NSDL वेबसाईटला भेट द्या आणि ऑनलाईन पॅन अर्ज विभागात जा. त्यानंतर तुमचा अर्ज प्रकार निवडा. यामध्ये भारतीय नागरिकांसाठी फॉर्म 49A, गैर-भारतीयांसाठी 49AA किंवा पॅन कार्डच्या Reprint बदलाचा पर्याय निवडता येईल. युजरला श्रेणी निवडावी लागेल. यानंतर, युजरला नाव आणि जन्मतारीख निवडावी लागेल. पुढील पेजवर युजरला एक स्लिप आणि टोकन क्रमांक दिला जाईल. तुम्हाला पॅन एप्लिकेशन फॉर्मसह सुरू ठेवा वर क्लिक करावे लागेल. यानंतर अधिक वैयक्तिक माहिती भरावी लागेल. सर्व वैयक्तिक तपशील पुन्हा तपासल्यानंतर, पुढे जा पर्यायावर क्लिक करा, त्यानंतर पेमेंट पर्याय दिसेल. यानंतर डिमांड ड्राफ्ट किंवा बिल डेस्कद्वारे ऑनलाईन पेमेंटचा पर्याय निवडा. यानंतर ते घरी पाठवलं जाईल.
शिक्षणाचा प्रसार –
डिजिटल माध्यमातून मुलांपर्यंत ज्ञानाचा प्रसार करण्यात आला. आता कोणाला काय कळावे म्हणून इंटरनेटवरून माहिती मिळते. पूर्वीचे शिक्षण “क्लासरूम एज्युकेशन” म्हणून ओळखले जात होते, परंतु आता हे ऍप्लिकेशन जाता जाता शिक्षण देत आहे. तसेच डिजिटल इंडियामुळे शिक्षणाला आता सीमा राहिलेली नाही. पण डिजिटल इंडियाच्या संदर्भात शिक्षणात काहीतरी कमतरता आहे.
सुलभ व्यवहार –
कोणतीही वस्तू खरेदी करण्यासाठी किंवा पैसे परत करण्यासाठी रोख रक्कम असणे आवश्यक आहे आणि काहीवेळा पैसे सैल होणे देखील वेदनादायक आहे. डिजिटल व्यवहारांमुळे, UPI च्या मदतीने, पैसे कोणालाही कधीही हस्तांतरित केले जाऊ शकतात आणि पैसे उघडण्याची गरज नाही. इंटरनेटच्या वापरामुळे, भारतातील खेड्यापाड्यात आणि शेतात संगणकाद्वारे पैशांचे व्यवहार करणे, ऑनलाइन फॉर्म भरणे किंवा ऑनलाइन बुकिंग करणे यासारख्या कामांमध्ये मोठी वाढ झाली आहे, तसेच ई-शिक्षणातही बरीच प्रगती झाली आहे.
शहरी विभागांमध्ये, रेल्वे तिकीट, चित्रपटाचे तिकीट, खरेदी, खाद्यपदार्थ, किराणा मालाची ऑर्डर, मनोरंजन अशा अनेक क्षेत्रांचा लाभ घेणे सोपे झाले. डिजिटल इंडियामुळे देशात अनेक सुधारणा झाल्या आहेत, पण तोट्यांबद्दल बोलायचे झाले तर डिजिटल इंडियात स्वस्त इंटरनेट योजनांमुळे, इंटरनेटवर सहज प्रवेश करताना नागरिकांच्या वापरावर मर्यादा नाही. त्याचे आरोग्यावर गंभीर परिणाम होतात.
डिजिटल इंडियामुळे बाजारपेठेत आयटी तज्ञ, संगणक अभियंत्यांना मोठी मागणी आहे. नवीन तंत्रज्ञानाच्या आगमनाने सायबर क्राईममध्ये सायबर आणि फॉरेन्सिक तज्ञ, सायबर वकील यांची मागणी वाढली आहे. भारतात तंत्रज्ञान आणि डिजिटलच्या माध्यमातून होत असलेल्या कामामुळे या क्षेत्रात नवीन संधी मिळू लागली आहे. सरकारी कामे मोबाईल आणि ऑनलाइन प्लॅटफॉर्मवर करणे सोपे झाले आहे. विभाग किंवा अधिकार क्षेत्र एकत्रित करून प्रत्येक व्यक्तीला सिंगल विंडो ऍक्सेस दिला जातो. सर्व सरकारी कागदपत्रे क्लाउडवर उपलब्ध झाली आहेत.
Digital India Online Application Various Cards
ताज्या आणि महत्त्वाच्या बातम्या WhatsApp वर हव्यात?
तर मग इंडिया दर्पणच्या दर्जेदार, विश्वासार्ह आणि गतिमान वृत्तसेवेचा लाभ घेण्यासाठी खालील ग्रुप जॉइन करा
https://chat.whatsapp.com/