मुकुंद बाविस्कर, इंडिया दर्पण वृतसेवा
देशभरात उन्हाचा तडाखा आणखीनच वाढत आहे. त्यामुळे नागरिक हैराण असून त्यापासून बचाव करण्यासाठी वेगवेगळ्या उपाययोजना करण्यात येत आहेत. उन्हाळ्याच्या हंगामात, काही जण स्वतःला थंड करण्यासाठी कोल्ड ड्रिंक्सचे सेवन करतात.
थंड पेय ऐवजी, द्राक्षांचा सरबत हा एक उत्तम पर्याय असू शकतो. परंतु आयुर्वेदात अनेक फळांचे औषधी गुणधर्म सांगितले आहेत. त्यापैकीच एक म्हणजे बेल फळ होय, याचा आरोग्यासाठी उपयोग होत असतो. विशेषतः डायबिटीस रुग्णांसाठी हे फळ अत्यंत उपयोगी आहे बेलचे सरबत केवळ स्वादिष्टच नाही तर आरोग्यासाठी अनेक फायदे देखील आहेतते. त्याचे सेवन केल्याने शरीराला भरपूर ऊर्जा मिळते.
पोटात समस्या असेल तर बेलच्या सरबतचे खूप सेवन खूप फायदेशीर ठरते, याच्या सेवनाने पोटाशी संबंधित अनेक समस्या दूर होतात. तथापि, अन्य प्रकारची सरबत किंवा पेये मधुमेहींसाठी फायदेशीर नाहीत. या गोड पेयांमुळे रक्तातील साखर तर वाढतेच पण त्यात फायबरचे प्रमाणही खूप कमी असते.
बेलमध्ये चांगले चरबी, फायबर, व्हिटॅमिन-सी, फॉस्फरस, लोह, कॅल्शियम आणि प्रथिने यांसारखे अनेक पोषक तत्व आढळतात, ते शरीरासाठी फायदेशीर असतात. बेलचे सरबत पोटदुखी, जुलाब, आमांश आणि आम्लपित्त यांसारखे पोटाचे आजार बरे करण्यासाठी उपयुक्त आहे. याशिवाय हे सरबत शरीरातील रक्त वाढवण्यासाठीही गुणकारी आहे.
अनेक संशोधनानुसार, थायरॉईड रुग्णांनी त्याचे सेवन टाळावे कारण त्याचा थायरॉईड ग्रंथीवर परिणाम होतो. गर्भवती महिलांनी बेल सिरप पिणे देखील टाळावे. दुसरीकडे, याचे जास्त सेवन केल्याने बद्धकोष्ठता होऊ शकते. बेलचा रस मधुमेहाच्या रुग्णांसाठी आरोग्यदायी नाही. ते त्यांना हानी पोहोचवू शकते. बेलच्या रसामध्ये असलेली साखर मधुमेहाच्या रुग्णांसाठी हानिकारक आहे.
उन्हाळ्यात बेलचे सरबत खूप फायदेशीर आहे, परंतु उच्च रक्तदाबाच्या समस्येने त्रस्त असलेल्या नागरिकांसाठी बेलचे सरबत नाही. गरोदर महिलांनी बेल ज्यूसचे सेवन टाळावे. याचे कारण असे की गरोदरपणात त्याचा फायदा झाल्याचे कोणतेही पुरावे नाहीत. असे मानले जाते की बेलमुळे गर्भपात होऊ शकतो.
