क्रेडिट स्कोर शून्य असेल तरी मिळेल कर्ज; कसे काय ?

नवी दिल्ली/ मुंबई – बँक किंवा वित्तीय संस्थांमधील तुमच्या व्यवहारावर आधारित ( सिबिल ) सीआयबीआयएल स्कोअरची संख्या ३०० आणि ९०० च्या दरम्यान असते.  हा स्कोअर जितका जास्त असेल तितके कर्ज घेण्याची किंवा मिळण्याची सहज शक्यता असते. परंतु जर आपण यापूर्वी कधीही कर्ज किंवा क्रेडिट कार्ड घेतले नसेल तर, तुमचा क्रेडिट स्कोअर शून्य असू शकतो.

मात्र आता क्रेडिट स्कोर शून्य असेल तरीही मिळेल कर्ज मिळू शकते.

कसे ते आता जाणून घेऊ या…

१)  क्रेडिट ब्युरोकडे उपलब्ध असलेला आपला क्रेडिट इतिहास सहा महिन्यांपेक्षा कमी असेल तर क्रेडिट स्कोअर -1 असू शकेल.  नवीन कर्ज घेणार्‍यांसाठी सिबिल एक ते पाच दरम्यान गुण मिळतात.  जेव्हा स्कोअर कमी असेल तेव्हा बँक किंवा पतसंस्थेचा आपल्याला कर्ज देण्याचा धोका वाढवितो.  ग्राहकाला कोणतीही पत सुविधा देण्यापूर्वी कर्जदाराने ठरवून दिलेल्या कालावधीत कर्ज परतफेड करणार असल्याचे स्वतःला सांगायचे असते.

२)  क्रेडिट इन्फर्मेशन ब्यूरो पतसंस्थेची ही समस्या क्रेडिट स्कोअरद्वारे सोडवते.  क्रेडिट इन्फर्मेशन ब्यूरोने पूर्वी कर्जदाराने केलेल्या कर्तृत्वाच्या आधारे एक क्रेडिट स्कोअर तयार करते, जे संस्थांना ग्राहक डीफॉल्ट होण्याची शक्यता शोधू देते.  सॉफ्टवेअरद्वारे विविध पॅरामीटर्सच्या मदतीने क्रेडिट स्कोअर तयार केले जाते.

३) ७५० पेक्षा जास्त क्रेडिट स्कोअर असलेल्या ग्राहकाला कर्ज देण्यास वित्तीय संस्था तयार आहेत. तसेच पत ( क्रेडीट ) इतिहासाशिवाय व्यक्तीलाही कर्ज मिळू शकते?  एका अर्थतज्ज्ञाच्या मते, एखाद्या व्यक्तीने क्रेडिट दिली जात नाही तोपर्यंत एखाद्या व्यक्तीची पत इतिहास कसा तयार केला जाऊ शकतो, आणि सिस्टम त्याच्या क्रेडिट इतिहास माहित होईपर्यंत एखाद्याला कर्ज कसे देऊ शकते.

४) पत स्कोअर हा कर्जदाराला कर्ज देण्याबद्दल विचार करण्याचा एक प्रारंभिक बिंदू आहे, परंतु तो फक्त असा एकच निकष नाही की, त्यामुळे कर्ज देतात.  आपल्याकडे क्रेडिट इतिहास नसला तरीही आपण पतसंस्थाकडून गृह कर्ज घेऊ शकता, परंतु आपल्याला कर्जदारास अधिक कागदपत्रे द्यावी लागतील जेणेकरुन कर्जदारास आपल्या वेळेवर ईएमआय भरण्याची क्षमता कळेल आणि आपल्या हेतूबद्दल समाधान मिळेल.

५) क्रेडिट इन्फर्मेशन ब्युरो वर्ष २००१ नंतरच अस्तित्वात आला, परंतु बँका अनेक दशकांपासून कर्ज देत आहेत.  तर जरी कर्ज घेणार्‍याचे कोणाकडेही क्रेडिट इतिहास नसले तरीसुद्धा त्याला गृह कर्ज मिळू शकते. आणि अशा परिस्थितीत कर्जदाराने गृहकर्ज देण्याची पात्रता निश्चित करण्यासाठी इतर काही निकषांची मदत घेतली पाहिजे, अशा परिस्थितीत आपली शैक्षणिक पात्रता आणि नोकरी प्रोफाइल हे महत्त्वपूर्ण निकष आहेत.

६) आपण डॉक्टर किंवा सीए असल्यास ते आपले नियमित उत्पन्न सुनिश्चित करते.  सावकार अशा पात्रतेसह आरामदायक असतात.  त्याचप्रमाणे, जर कोणी सरकारमध्ये आयएएस किंवा आयपीएससारख्या उच्च पदावर असेल तर त्याला पूर्वीचे क्रेडिट इतिहास नसले तरीही त्याला गृह कर्ज मिळण्याची शक्यता आहे.

७) विशेष म्हणजे आपल्याकडे सरकारी नोकरी नाही किंवा उच्च शैक्षणिक पात्रता नाही, तरीही आपणास गृह कर्ज मिळू शकते.  अशा परिस्थितीत, बँक आपली आर्थिक परिस्थिती जाणून घेण्यासाठी गेल्या काही वर्षांच्या बँक स्टेटमेन्टबद्दल विचारू शकते. जर सिस्टीमॅटिक इनव्हेस्टमेंट प्लॅन सारख्या गुंतवणूकींसाठी नियमित डेबिट असतील तर तुमच्या बचतीच्या सवयीबद्दल त्यांना खात्री मिळू शकते.

८) आपण वीजबिल किंवा मोबाइल बिले सारख्या युटिलिटी बिले नियमितपणे भरता की नाही हे समजण्यासाठी बँक आपल्या बँकिंग व्यवहारांचे तपशीलवार परीक्षण देखील करू शकतात. कर्ज देताना आपल्या बँकिंग व्यवहाराच्या नियमिततेबद्दल माहिती घेतली जाते. किंवा आपण एखाद्या भाड्याने घेतलेल्या ठिकाणी असल्यास भाडे देण्याच्या नियमितपणाची पडताळणी देखील करू शकतात.

९) आपल्या बँक स्टेटमेन्टवरून आपली खर्च आणि बचतीची सवय ओळखली जाऊ शकते, ज्याचा उपयोग आपण वेळेवर कर्जाची परतफेड करण्यास सक्षम आहात की नाही हे निर्धारित करण्यासाठी केला जाऊ शकतो.  ज्याच्याकडे चांगला क्रेडिट इतिहास आणि क्रेडिट स्कोअर आहे अशा व्यक्तीकडून गॅरंटी घेण्यास बँका देखील विचारू शकतात. एकंदरीत वरीलप्रमाणे असे काही पर्यायी निकष आहेत, जे नियमित क्रेडिट अहवालांच्या अनुपस्थितीत किंवा क्रेडिट स्कोर शून्य असेल तरी कर्ज  मिळविण्यासाठी आपण वापरु शकता.