न्यायालयांमध्ये लागू होणार ही अत्याधुनिक प्रणाली; असे चालणार कामकाज

इंडिया दर्पण ऑनलाईन डेस्क – अनेक देश खटल्यांचा त्वरित निपटारा करण्यासाठी आर्टिफिशियल इंटेलिजन्स म्हणजे कृत्रिम बुद्धिमत्ता वापरण्याच्या दिशेने वाटचाल करत आहेत. मलेशियाने दोन राज्यांमध्ये पायलट प्रोजेक्ट म्हणून याची सुरुवात केली आहे, परंतु वकील याबद्दल साशंक आहेत. दोन दशकांच्या कारकिर्दीत, त्रास देणारी काही प्रकरणे होती.
आर्टिफिशियल इंटेलिजन्सच्या मदतीने बचाव करत असलेल्या एका व्यक्तीला कोर्टाने नुकतीच शिक्षा सुनावली तेव्हा तो चक्रावून गेला. हे प्रकरण मलेशियातील साबाह राज्यातील आहे. मलेशियाच्या केंद्र सरकारच्या सूचनेनुसार, अनेक राज्यांनी न्यायालयांना मदत करण्यासाठी कृत्रिम बुद्धिमत्ता (AI) वापरण्याचा पायलट प्रकल्प सुरू केला आहे. सबा आणि शेजारच्या सारवाक राज्यात याची चाचणी केली जात आहे.

वकील, न्यायमूर्ती आणि सर्वसामान्य लोकांना हे समजत असल्याने, त्याआधीच या तंत्रज्ञानाचा वापर सुरू झाला असल्याने ही समस्या निर्माण होत आहे. याबाबत हमीद इस्माईल म्हणतात की देशाच्या दंडात्मक कायद्यात तंत्रज्ञानाच्या वापराचा सल्ला घेतला गेला नाही किंवा विचारात घेतले गेले नाही.
एआयच्या सूचनेनुसार, त्यांच्या क्लायंटला कमी प्रमाणात ड्रग्ज बाळगल्याबद्दल अधिक कठोर शिक्षा देण्यात आली आहे. तयार सॉफ्टवेअर प्रथमच वापरला जात आहे. राज्य संचालित कंपनीचे म्हणणे आहे की त्यांनी प्रक्रियेदरम्यान सल्लामसलत केली आणि उपस्थित केलेल्या समस्यांचे निराकरण करण्यात आले.

जगभरातील गुन्हेगारी न्याय प्रणालींमध्ये याचा वापर वाढत्या प्रमाणात केला जात आहे. DoNotpay वकील मोबाइल अॅपपासून ते एस्टोनियामधील क्षुल्लक केसेस हाताळणारे रोबोट न्यायाधीश, कॅनडामधील रोबोट लवाद आणि AI पर्यंत या श्रेणींचा समावेश आहे.
चीनच्या न्यायालयांमध्ये न्यायाधीश व अधिकाऱ्यांचे म्हणणे आहे की एआय-आधारित यंत्रणा शिक्षेची प्रक्रिया एकसमान ठेवत आहेत. तसेच प्रलंबित खटले लवकर आणि स्वस्तात निकाली काढत आहेत, त्यामुळे दोन्ही बाजूंना लांबलचक आणि महागड्या खटल्यापासून वाचवले जात आहे.

जगभरातील एक तृतीयांशपेक्षा जास्त सरकारांनी एका सर्वेक्षणात म्हटले आहे, संशोधन एजन्सी गार्टनरने गेल्या वर्षी त्यांनी एआय सिस्टममध्ये गुंतवणूक वाढवली आहे जाण्याचा बेत आहे. यामध्ये चॅटबॉट्स, फेशियल रेकग्निशन आणि डेटा मायनिंगचा समावेश आहे.
मलेशियाचे फेडरल सरकार या महिन्यात AI द्वारे शिक्षेच्या प्रणालीची देशव्यापी चाचणी पूर्ण करेल. मात्र, त्यांचा वापर न्यायालयांमध्ये कधी सुरू होईल, याबाबत कोणतीही माहिती देण्यात आलेली नाही.
दरम्यान, वकील चार्ल्स हेक्टर फर्नांडीझ, मानवाधिकार कार्यकर्ते म्हणतात की, तीव्रता वाढवणारे किंवा कमी करणारे घटक विचारात घेण्यासाठी “मानवी मन” घेते. नागरिकांच्या वेळ किंवा मतानुसार वाक्ये देखील बदलतात. वाढत्या खटल्याच्या ओझ्याला सामोरे जाण्यासाठी आम्हाला अधिक न्यायाधीश आणि अभियोक्ता आवश्यक आहेत, एआय मानवी न्यायाधीशाची जागा घेऊ शकत नाही.