इंडिया दर्पण ऑनलाईन डेस्क – चांद्रयान-३ ने चंद्राच्या कक्षेत प्रवेश केल्यानंतर रविवारी इस्रोने एक व्हिडिओ जारी केला. या व्हिडिओमध्ये ‘चांद्रयान-३’ मधून घेतलेले चंद्राचे फोटो दाखवले आहेत. स्पेस एजन्सीने व्हिडिओसह लिहिले की, ‘चांद्रयान-३’ मोहिमेतील चंद्राचे दृश्य, जेव्हा ते ५ ऑगस्ट रोजी चंद्राच्या कक्षेत स्थापित केले जात होते.
व्हिडिओच्या माध्यमातून जारी करण्यात आलेल्या छायाचित्रांमध्ये चंद्र निळ्या-हिरव्या रंगात दाखवण्यात आला आहे. चंद्रावरही अनेक खड्डे दिसतात. रविवारी रात्री उशिरा दुसर्‍या मोठ्या युक्तीने नियोजित होण्यापूर्वी काही तास आधी व्हिडिओ जारी करण्यात आला. दरम्यान, रविवारी भारतीय वेळेनुसार रात्री ११ वाजता चांद्रयान ३ ची कक्षा कमी करण्यात आली. अंतराळयानाने नियोजित कक्षा कमी करण्याची प्रक्रिया यशस्वीरित्या पार पाडली. इंजिनच्या रेट्रोफायरिंगमुळे ते चंद्राच्या पृष्ठभागाच्या जवळ आले आहे. चांद्रयान सध्या चंद्राच्या पृष्ठभागापासून १७० किमी x ४३१३ किमी अंतरावर आहे.
याआधी, शुक्रवारी म्हणजेच ४ जुलै रोजी, वेगवान चांद्रयान-३ ने पृथ्वी आणि चंद्र यांच्यातील दोन तृतीयांशपेक्षा जास्त अंतर कापले होते. एका दिवसानंतर म्हणजे ५ ऑगस्ट रोजी तो चंद्राच्या कक्षेत दाखल झाला. चांद्रयान ३ चे प्रक्षेपण १४ जुलै रोजी श्रीहरिकोटा येथील सतीश धवन अंतराळ केंद्रातून करण्यात आले आहे.
चांद्रयान-३ हे ९ ऑगस्ट रोजी दुपारी २ च्या सुमारास चंद्राच्या तिसऱ्या कक्षेत समाविष्ट केले जाईल. यानंतर १४ ऑगस्ट आणि १६ ऑगस्ट रोजी अनुक्रमे चौथी आणि पाचव्या कक्षापर्यंत नेण्याचा प्रयत्न केला जाणार आहे.
१५ जुलै रोजी चांद्रयान ३ ने पृथ्वीच्या पहिल्या कक्षेत यशस्वीपणे प्रवेश केला. यानंतर १७ जुलै रोजी चांद्रयानने पृथ्वीच्या दुसऱ्या कक्षेत आणि १८ जुलै रोजी पृथ्वीच्या तिसऱ्या कक्षेत यशस्वीपणे प्रवेश केला. यानंतर २० जुलै रोजी चांद्रयानने पृथ्वीच्या चौथ्या कक्षेत आणि २५ जुलै रोजी पृथ्वीच्या पाचव्या कक्षेत यशस्वीपणे प्रवेश केला.
१ ऑगस्ट रोजी, भारतीय अंतराळ संशोधन संस्था (ISRO) ने भारताच्या बहुप्रतिक्षित मिशन चांद्रयान ३ यानाचे पृथ्वीच्या कक्षेतून चंद्राच्या कक्षेकडे यशस्वी प्रक्षेपण केले. ५ ऑगस्ट रोजी चांद्रयान यशस्वीरित्या चंद्राच्या कक्षेत पोहचले आहे. १४ जुलै रोजी दुपारी २.३५ वाजता चांद्रयान ३ श्रीहरिकोटा केंद्रातून निघाले. सर्व काही योजनेनुसार झाले तर चांद्रयान ३ हे येत्या २३ किंवा २४ ऑगस्ट रोजी चंद्रावर उतरेल. ही मोहीम चंद्राच्या त्या भागाकडे पाठवली जात आहे, ज्याला चंद्राची गडद बाजू म्हणतात. कारण हा भाग पृथ्वीच्या समोर येत नाही.
म्हणून हे मिशन महत्त्वाचे
हे मिशन सध्या चंद्राच्या प्रवासावर आहे, जे खूप खास आहे. यापूर्वी चांद्रयान-३ हे इस्रोच्या ‘बाहुबली’ रॉकेट LVM3 वरून पाठवण्यात आले होते. वास्तविक, बूस्टर किंवा म्हणा शक्तिशाली रॉकेट पृथ्वीच्या गुरुत्वाकर्षणातून बाहेर पडण्यासाठी वाहनासह उडतात. जर तुम्हाला थेट चंद्रावर जायचे असेल तर तुम्हाला एका मोठ्या आणि अधिक शक्तिशाली रॉकेटची आवश्यकता असेल. त्यासाठी अधिक इंधनही लागते, त्याचा थेट परिणाम प्रकल्पाच्या बजेटवर होतो. म्हणजेच चंद्राचे अंतर पृथ्वीपासून थेट ठरवले तर जास्त खर्च करावा लागेल. नासा देखील तेच करते परंतु इस्रोची चंद्र मोहीम स्वस्त आहे कारण ते चंद्रयान थेट चंद्रावर पाठवत नाही.
ठराविक अंतरानंतर चांद्रयानाला एकट्याने पुढचा प्रवास पूर्ण करावा लागतो. चीन असो की रशिया, सर्व मोहिमा दोन-चार दिवसांत पोहोचल्या. त्यांनी जंबो रॉकेट वापरले. चीन आणि अमेरिका १ हजार कोटींपेक्षा जास्त खर्च करतात. पण ISRO चे रॉकेट ५०० ते ६०० कोटींमध्ये लॉन्च झाले. वास्तविक, इस्रोकडे इतके शक्तिशाली रॉकेट नाही जे वाहन थेट चंद्राच्या कक्षेत नेऊ शकेल. पृथ्वीपासून चंद्राचे अंतर फक्त चार दिवसांचे आहे.
chandrayaan 3 sent first image of moon isro video
Lunar Orbit Spacecraft
