पुणे – भारतीय इतिहासात आचार्य चाणक्य हे एक महान अर्थशास्त्रज्ञ, मुत्सद्दी आणि शिक्षणतज्ज्ञ मानले जातात. चाणक्य यांना जीवनाच्या प्रत्येक गोष्टीची चांगली माहिती होती. त्यांच्या नितीशास्त्राच्या पुस्तकात नमूद केलेल्या गोष्टी आजही उपयुक्त ठरणाऱ्या आहेत. चाणक्य निती आणि धोरणे याचा अवलंब करत लोक आजही आपले जीवन सुकर करतात. आचार्य यांनी पत्नी, भावंड, गुरू आणि धर्म यांना फार महत्वाचे मानले आहे. तथापि, काही विशिष्ट परिस्थितीत त्यांना सोडून देण्याचा सल्ला देखील देण्यात आला आहे.
१. चाणक्य म्हणतात की, गुरुची जागा आईवडिलांच्या बरोबरीची आहे. गुरु शिष्यास योग्य मार्ग दाखवतो व त्यास योग्य गोष्टी अनुसरण करण्यास प्रवृत्त करतो. जर गुरू अज्ञानी असेल आणि शिष्याला योग्य शिक्षण देत नसेल तर अशा गुरूचा त्याग केला पाहिजे.
२. चाणक्यच्या मते, धर्म मनुष्याला अहिंसेच्या मार्गावर जाण्यासाठी प्रेरित करतो. नीतिशास्त्रानुसार ज्या धर्मात दया सांगितली जात नाही आणि अशी धार्मिक व्यक्ती माणुसकीचा नाश करते आणि त्याला विनाशाच्या मार्गाकडे घेऊन जाते, अशा धर्माचा त्याग करणे योग्य आहे.
३. पती-पत्नीचे नाते दु: ख आणि आनंदात एकत्र आणि कायम असते. ज्या घरात पती-पत्नी शांततेत राहतात ते स्वर्गासारखे आहे. जेथे पत्नी रागावली असेल आणि नवऱ्याला साथ देत नसेल तेथे त्या व्यक्तीचे आयुष्य नरकासारखे असते. अशा परिस्थितीत पत्नीला सोडणे चांगले असते.
४. चाणक्यच्या मते, कठीण काळातही बंधू-भगिनींना आधार आहे. परंतु बंधूंनो, तुमच्यावर आपुलकी नसते म्हणून त्यांना सोडणे चांगले. अशाप्रकारे व्यक्तीने जीवनात कसे वागावे आणि कोणाशी संबंध ठेवावेत याबाबत मार्गदर्शन केलेले आहे.
