चेन्नई – अॅपल कंपनीसाठी आयफोन बनवणाऱ्या फॉक्सकॉन कंपनीचा चेन्नईतील कारखाना गेल्या आठवडाभरापासून बंद आहे. तसेच हा बंद कालावधी तथा लॉकडाऊन आणखी तीन दिवस वाढवण्यात आला आहे. चेन्नई, तामिळनाडू येथे असलेला फॉक्सकॉनचा कारखाना सात दिवसांसाठी लॉक करण्यात आला असून आणखी किमान तीन दिवस दरवाजे बंद राहतील.
सुमारे १७ हजार लोकांना रोजगार देणाऱ्या या कारखान्यात सोमवारी काही कामे सुरू झाली, मात्र आता येत्या गुरुवारपासून एक हजार कर्मचाऱ्यांसह उत्पादन पुन्हा सुरू करता येईल, असे अधिकारी सांगत आहेत. चांगले अन्न मिळत नसल्याने कामगारांनी आंदोलन सुरू केल्यानंतर गेल्या आठवड्यापासून कारखाना बंद आहे. तसेच कारखान्याच्या वसतिगृहातील सुमारे २५० हून अधिक महिला कामगार आजारी पडल्याने निषेध सुरू झाला. या सर्वांना अन्नातून विषबाधा झाली. खराब परिस्थितीत काम करा आंदोलकांनी खराब जेवणाचे कारण सांगून काम बंद केले आणि परिस्थिती सुधारण्याची मागणी सुरू केली.
सुरुवातीला अनेक कर्मचाऱ्यांना पोलिसांनी अटक करून नंतर सोडून दिले. मात्र तेव्हापासून वसतिगृह आणि इतर कर्मचाऱ्यांसाठी कामाची चांगली परिस्थिती निर्माण करण्याची मागणी सातत्याने होत आहे. फॉक्सकॉन ही तैवानची कंपनी असून अॅपल आणि इतर अनेक टेक कंपन्यांसाठी करारावर आय फोन्स (iPhones ) तसेच इतर अनेक गॅझेट्स तयार करते. त्याचे बरेच कर्मचारी कारखान्याच्या शेजारी बांधलेल्या आवारात राहतात तेथे त्यांना अन्न आणि इतर सुविधा पुरविल्या जातात.
चेन्नईमधील या घटनेनंतर तामिळनाडूच्या सरकारी अधिकाऱ्यांनी कंपनी आणि तिच्या ११ कंत्राटदारांसोबत बैठक घेतली. तसेच राज्य सरकारने फॉक्सकॉनला परिस्थितीचा आढावा घेऊन कर्मचाऱ्यांना चांगल्या सुविधा देण्याचे निर्देश दिले आहेत. या सुविधांमध्ये निवासी संकुलांमध्ये पॉवर बॅकअप, अन्न आणि पाणी यासारख्या मूलभूत सुविधा आहेत. औद्योगिक सुरक्षा आणि आरोग्य संचालनालयाने कर्मचाऱ्यांसाठी वसतिगृहांमध्ये टीव्ही, लायब्ररी आणि गेम्ससारख्या सुविधा उपलब्ध करून देण्याची शिफारसही केली आहे.
महत्त्वाचे म्हणजे, एका सरकारी अधिकाऱ्याने नाव न सांगण्याच्या अटीवर सांगितले की, फॉक्सकॉनने नेहमीपेक्षा आधी उत्पादन सुरू केले, तर सुविधा हळूहळू उपलब्ध करून दिल्या जाणार आहेत. फॉक्सकॉन आणि अॅपल या दोघांनीही यावर भाष्य केलेले नाही. सोमवारी तब्बल आठवडाभरानंतर कारखान्याचे दरवाजे उघडले तरी फार कमी गर्दी व वर्दळ दिसून आली. काही वाहने इकडे तिकडे ये-जा करताना दिसली मात्र बहुतांश लोक गैरहजर होते.
विशेष म्हणजे या कारखान्यात iPhone -12 बनवला जात असून iPhone – 13 चे ट्रायल प्रोडक्शन सुरू झाले आहे. या बंदचा उत्पादनावर फारसा परिणाम होणार नाही, परंतु अॅपलसाठी कारखाना धोरणात्मक दृष्ट्या महत्त्वपूर्ण आहे कारण कंपनी चीनवरील आपले अवलंबित्व कमी करण्याचा प्रयत्न करीत आहे. अॅपलला टक्कर देत अॅपल आणि इतर टेक कंपन्या आधीच कोविड महामारीमध्ये पुरवठा समस्यांशी झुंजत आहेत, ज्यामुळे उत्पादनावर परिणाम झाला आहे. यापुर्वी ऑक्टोबरमध्ये कंपनीने इशारा दिला होता की, पुरवठा समस्येचा परिणाम पुढील तिमाहीत अधिक तीव्र होईल. भारतात फॉक्सकॉनच्या कारखान्यात असे अॅपल पुरवठादारा सोबत एका वर्षात दुसऱ्यांदा घडले आहे. गेल्या वर्षी डिसेंबरमध्ये, कामगारांनी विस्ट्रॉन कॉर्प नावाच्या पुरवठादाराच्या कारखान्यात तोडफोड केली होती.
