मुंबई (इंडिया दर्पण वृत्तसेवा) – आजच्या काळात दैनंदिन आर्थिक व्यवहार ही प्रत्येकाची गरज बनली आहे. बहुतांश नागरिकांना रोजच काही न काही कारणासाठी आर्थिक व्यवहार करावे लागतात. यासाठी बँकेची मदत घेतली जाते, परंतु अलीकडच्या काळात केंद्र सरकारच्या नोटाबंदी मोहिमेनंतर ऑनलाईन बँकिंग व्यवहार वाढले आहेत. त्यातच गेल्या दोन वर्षांपासून कोरोनाच्या संसर्गामुळे वेगवेगळ्या प्रकारच्या ऑनलाइन व्यवहारांमध्ये आणखीनच वाढ झाली आहे. अनेक जण यूपीआय सारख्या माध्यमातून व्यवहार करतात, परंतु ऑनलाइन व्यवहार करताना काही वेळा फसवणुकीचे देखील लागतात यासाठी सावधानता बाळगणे गरजेचे असते.
युनिफाइड पेमेंट इंटरफेस (UPI) हे आज ऑनलाइन पेमेंटसाठी एक प्रसिद्ध माध्यम बनले आहे. त्याच्या प्रभावीतेमुळे, ते मोठ्या प्रमाणावर वापरले जात आहे. UPI चा वापर वाढल्याने बँकिंग फसवणुकीचा धोकाही वाढला आहे.
गेल्या काही वर्षांत UPI वापरकर्त्यांविरुद्ध आर्थिक फसवणुकीच्या घटनांमध्येही वाढ झाली आहे. अशा परिस्थितीत, काही पद्धतीचा अवलंब केल्यास फसवणूक होण्याची शक्यता कमी केली जाऊ शकते.
1. ग्राहक सेवा केंद्र, बँक, सरकारी संस्था किंवा प्रसिद्ध कंपनीच्या नावाने कॉलरला UPI आयडी आणि पिन कधीही शेअर करू नका. कॉलर किंवा पाठवणार्याबद्दल नेहमी शक्य तितकी माहिती गोळा करा. जर कोणी तुम्हाला पिन माहिती विचारली तर तो फसवणूक असू शकतो.
2. आवश्यक माहिती किंवा KYC अपडेट करण्याचा दावा करणार्या ग्राहक सेवा प्रतिनिधीला कधीही तुमच्या मोबाईल किंवा संगणकावर प्रवेश देऊ नका.
3. रिवॉर्ड, कॅशबॅक किंवा पैसे देणार्या कोणत्याही वेबसाइटवर व्यवहार करू नका. असे फसवणूक करणारे छोटे व्यवहार करून तुमचा UPI आयडी आणि पिन माहिती घेऊ शकतात. एकदा त्यांना पिन मिळाल्यावर ते तुमच्या बँक खात्यातून सर्व पैसे काढू शकतात.
4. दर महिन्याला UPI पिन बदला. अन्यथा, किमान तीन महिन्यांत UPI पिन बदला. खाते सुरक्षित ठेवण्याची ही चांगली सवय आहे.
5. फसवणूक टाळण्यासाठी तुम्ही UPI वर दररोज व्यवहार करता येणाऱ्या रकमेची मर्यादा देखील सेट करू शकता.
