मुंबई – सध्या आधार कार्ड प्रमाणीकरणासाठी बोटांचे ठसे (फिंगरप्रिंट ), डोळे (आय ) स्कॅन आणि वन-टाइम पासवर्ड (OTP) वापरला जातो. पण लवकरच स्मार्टफोन वापरुन पडताळणी (ऑथेंटिकेशन ) प्रक्रिया पूर्ण करता येणार आहे, असे भारतीय आधार नियामक विशिष्ट ओळख प्राधिकरण (UIDAI) कडून या योजनेवर काम सुरू आहे. त्यामुळे यापुढे युजर्सचा स्मार्टफोन युनिव्हर्सल ऑथेंटिकेटर म्हणून वापरता येईल.
सोप्या भाषेत सांगायचे तर आधार कार्ड, रेशन आणि पेन्शन सारख्या सुविधांचा लाभ घेण्यासाठी वापरकर्त्यांना सध्या बोटांचे ठसे किंवा डोळे स्कॅन करावे लागतात. पण लवकरच त्याच्या जागी स्मार्टफोन वापरता येणार आहे. यासाठी UIDAI युनिव्हर्सल ऑथेंटिकेशन प्रमाणे तुमचा स्मार्टफोन विकसित करण्यासाठी काम करत आहे.
काम लवकरच पूर्ण होईल
UIDAI या दिशेने वेगाने काम करत आहे. लवकरच हा स्मार्टफोन सार्वत्रिक ऑथेंटिकेटर म्हणून विकसित केला जाईल. यानंतर शासकीय सुविधांचा लाभ घेण्यासाठी लोकांना कार्यालये किंवा अन्य कोणत्याही शासकीय संस्थेच्या फेऱ्या माराव्या लागणार नाहीत. आधार कार्ड धारक व्यक्ती घरबसल्या स्मार्टफोनवरून आधार कार्डची अक्षरशः पडताळणी करू शकेल.
स्मार्टफोनचा वापर
सध्या एकूण 120 कोटी मोबाईल कनेक्शन आहेत. यापैकी 8 कोटी स्मार्टफोन ऑथेंटिकेटरसाठी वापरले जाऊ शकतात. तथापि, प्रमाणीकरणासाठी स्मार्टफोन कसा वापरला जाऊ शकतो. याबद्दल कोणतीही अतिरिक्त माहिती या प्रकरणात सामायिक केलेली नाही.
सुरक्षा ठरला अडथळा
स्मार्टफोनला आधार ऑथेंटिकेटर बनवण्याच्या दिशेने सुरक्षा हा मोठा अडथळा ठरू शकतो. आधार थेट लाभ हस्तांतरण (DBT) योजनांशी जोडलेला आहे. यामुळे सुमारे 2 लाख कोटी रुपयांची फसवणूक रोखण्यात मदत झाली आहे. बँकिंग आणि दूरसंचार उद्योगाद्वारे केवायसी अपडेटसाठी आधार क्रमांकाचा वापर मोठ्या प्रमाणात केला जात आहे. देशातील सुमारे 70 कोटी लोकसंख्या आणि निम्म्याहून अधिक बँक खाती आधार कार्डशी जोडलेली आहेत. तर 3 कोटी पेन्शन खात्यांसाठी 10 कोटी रुपयांची रक्कम आधार पडताळणीनंतरच दिली जाते.
