नवी दिल्ली – देशात अशी अनेक ठिकाणे आहेत जिथे भूमीच्या पोटात अनेक रहस्ये लपलेली आहेत. कालांतराने ही सहस्ये उघडी होतात. १२ ज्योतिर्लिंगांपैकी एक सोमनाथ मंदिराच्या खाली उत्खननात तीन मजली इमारत सापडली आहे. आयआयटी गांधीनगर आणि पुरातत्व विभागाच्या संयुक्त संशोधनातून हा खुलासा झाला आहे.
मोदींनी दिला संशोधनाचा सल्ला
पुरातत्व विभाग आणि आयआयटी गांधीनगर यांनी २०१७ पासून संशोधन केले होते. गुजरातमधील सोमनाथ मंदिर संकुलात तीन मजली एल-आकाराची इमारत जमिनीखाली असल्याचे या संशोधनात समोर आले आहे. २०१७ मध्ये सोमनाथ मंदिराच्या भेटीदरम्यान पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी ट्रस्टमधील लोकांना सोमनाथमधील पुरातत्व अभ्यास करण्याचा सल्ला दिला. यानंतर, आयआयटी गांधीनगर आणि पुरातत्व विभागाने इतिहासाच्या पानांची बारकाईने छाननी केली आणि तेथे अनेक रहस्यमय माहिती मिळाली, जी सोमनाथ ट्रस्टला देण्यात आली.
असे केले सर्वेक्षण
सर्वेक्षणात जमिनीखालच्या तीन मजल्यांच्या इमारत असल्याची माहिती समोर आली. या संशोधनात असे दिसून आले की, जमिनीखालचा पहिला मजला अडीच मीटर खोलीवर, दुसरा मजला ५ मीटर आणि तिसरा मजला ७.३० मीटर आहे. या कामासाठी आयआयटी गांधीनगरच्या तज्ज्ञांनी ५ कोटीहून अधिक अवजड मशीन्स बसवून वेगवेगळ्या क्षेत्रात संशोधन केले. या उद्देशासाठी मेटल डिटेक्टरांचा वापर तसेच सर्व ओळखलेल्या ठिकाणी २ मीटर ते १२ मीटर पर्यंत जीपीआरच्या मदतीने करण्यात आला.
मोठा इतिहास
तपासादरम्यान जमिनीतून कंपन आले. ज्याच्याखाली पुढील संशोधनासाठी व्हायब्रेशनला आधार बनविला गेला आणि त्यानंतर अहवाल तयार केला गेला. जगातील प्रसिद्ध सोमनाथ मंदिर गुजरातच्या वेरावळमध्ये स्वत: राजा चंद्र देव यांनी बनवले होते. ऋग्वेद, स्कंदपुराण आणि महाभारतातही या मंदिराचा उल्लेख आहे. सोमनाथ मंदिराची वैभव पाहता अनेकदा तुकडे झाले, पण वारंवार नूतनीकरणामुळे सोमनाथ मंदिर टिकले.
