व्वा! आता बोगद्यात होणार नाही अपघात; या विद्यार्थ्याने लावला हा शोध

नगवाई (हिमाचल प्रदेश) ः आता धुक्यामुळे बोगद्यांमध्ये अपघात होणार नाहीत. वाहनांतून निघणारा धूर बोगद्यामध्ये साचून अस्पष्ट दिसते. ही अस्पष्टता दूर करण्यासाठी हिमाचल प्रदेशमधल्या मंडी जिल्ह्यातील नगवाईच्या शासकीय महाविद्यालयातील अकरावीच्या विद्यार्थ्याने अनोखा विज्ञान प्रकल्प तयार केला आहे.

हरिश चव्हाण असं विद्यार्थ्याचं नाव आहे. हरिशने तयार केलेल्या या प्रकल्पाची प्रथम इंडियन चिल्ड्रन काँग्रेसमध्ये आणि नंतर इंडो-यूएसच्या रिकोमध्ये निवड झाली. या प्रकल्पावर भारत आणि अमेरिकेतले तज्ज्ञ मिळून अभ्यास करणार आहेत. त्यानंतर या तंत्रज्ञानाला विकसित करून मोठा प्रकल्प तयार करणार आहेत. १ ते ३ जानेवारीपर्यंत झालेल्या आयआरआयएस या राष्ट्रीय ऑनलाइन प्रदर्शनातही हा प्रकल्प ठेवण्यात आला होता. या प्रकल्पाची निवड झाल्याची माहिती महाविद्यालय व्यवस्थापनाला मिळाली. महाविद्यालयाचे प्राचार्य रहमत अली आणि गाइड प्राध्यापक पंकज वर्मा यांनी याला दुजोरा दिला.

 प्रकल्पाची कल्पना कशी सुचली

 हरिश चौहान यानं सांगितलं की, घराच्या जवळ मंडी-चंदीगढ मार्गावरील औट बोगद्यातून तो नेहमीच ये-जा करत असतो. बोगद्यात पसरलेले धुके, मातीचे कण वाहनचालकांसाठी नेहमीच डोकेदुखी ठरत आले आहे. या समस्येतून सुटका करून घेण्यासाठी त्याने विचार करण्यास सुरुवात केली आणि प्राध्यापक पंकज वर्मा यांच्या मदतीने ५०० रुपयांचा प्रकल्प तयार केला.

असे तंत्रज्ञान

हरिशने सांगितलं की, प्रकल्पात ठिकठिकाणी सेंसर बसवले आहेत आणि ठराविक अंतरावर पंखे बसविले आहेत. धूळ आणि धुक्याची तपासणी करण्यासाठी सेंसर सक्षम आहेत. सेंसरला माहिती मिळताच स्वयंचलित तंत्रज्ञानाने बोगद्यातील पंखे सुरू होतील. बोगद्यातील धुके कमी झाले की सेंसरच्याच सहाय्याने पंखे आपोआप बंद होतील.