नवी दिल्ली – पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी नवीन वर्षाच्या पहिल्या दिवशी सहा राज्यात लाइट हाऊस प्रकल्पाची पायाभरणी केली. ग्लोबल हाऊसिंग टेक्नॉलॉजी चॅलेंज-इंडिया अंतर्गत त्यांनी अगरतNe (त्रिपुरा), रांची (झारखंड), लखनऊ (उत्तर प्रदेश), इंदूर (मध्य प्रदेश), राजकोट (गुजरात) आणि चेन्नई (तामिळनाडू) येथे लाईट हाऊस प्रकल्पाची पायाभरणी केली. या प्रकल्पाविषयी आपण जाणून घेऊ
लाईट हाऊस प्रकल्प म्हणजे काय
लाईट हाऊस प्रकल्प ही केंद्रीय शहरी मंत्रालयाची एक महत्वाकांक्षी योजना आहे, ज्या अंतर्गत स्थानिक वातावरण आणि पर्यावरणाला ध्यानात घेऊन लोकांना शाश्वत घरांची व्यवस्था केली जाते. लाइट हाऊस प्रकल्पासाठी ज्या राज्यांची निवड झाली आहे, त्यात त्रिपुरा, झारखंड, उत्तर प्रदेश, मध्य प्रदेश, गुजरात आणि तामिळनाडू यांचा समावेश आहे. या प्रकल्पात, स्वस्त तंत्रज्ञानाची घरे विशेष तंत्रे वापरुन बनविली जातात.
१४ मजली टॉवर्स
या प्रकल्पात फॅक्टरीमधून बीम-कॉलम आणि पॅनेल्स तयार केल्या जातात आणि इमारतीच्या जागी आणल्या जातात, याचा फायदा म्हणजे बांधकाम कालावधी आणि किंमत कमी होते. त्यामुळे प्रकल्पाची किंमत कमी आहे. या प्रकल्पांतर्गत तयार केलेली घरे पूर्णपणे भूकंप प्रतिरोधक असतील. या प्रकल्पांतर्गत संपूर्ण कार्पेट क्षेत्र ३४.५० चौरस मीटर मध्ये असेल. त्याअंतर्गत १४ मजली टॉवर्स बांधले जातील. एकूण १ हजार ४० फ्लॅट तयार होतील, प्रत्येक फ्लॅट ४१५ चौरस फूट असेल. तंत्रज्ञानाच्या वापरामुळे हे बांधकाम सुमारे एक वर्षात पूर्ण होईल.
यांची निवड का
इ.स. 2017 मध्ये केंद्रीय गृहनिर्माण व शहरी व्यवहार मंत्रालयाने जीएचटीसी-इंडिया अंतर्गत लाइट हाऊस प्रकल्पासाठी सहा जागा निवडण्यास राज्य व केंद्रशासित प्रदेशांना सांगितले होते. मंत्रालयाने सर्व राज्ये आणि केंद्रशासित प्रदेशांना त्यामध्ये सक्रिय सहभाग घेण्यास प्रोत्साहित केले. मानकांनुसार, सर्वाधिक गुण मिळविलेल्या 6 राज्ये आणि केंद्रशासित प्रदेशांमध्ये लाईट हाऊस प्रकल्प सुरू करण्याची घोषणा करण्यात आली.
अत्याधुनिक तंत्रज्ञानाचा वापर
सदर प्रकल्प आधुनिक तंत्रज्ञान आणि नाविन्यपूर्ण प्रक्रियेचा बनलेला असेल. तेथे बांधकामाचा कालावधी कमी असेल आणि गरिबांसाठी स्वस्त आणि सोयीस्कर घरे तयार असतील. या घरांचे वैशिष्ट्य असे की, इंदूरमध्ये बांधल्या जाणाऱ्या घरांच्या भिंतीमध्ये प्री-फॅब्रिक्ट सँडविच पॅनेल सिस्टम वापरली जाईल. राजकोटमध्ये बांधल्या जाणाऱ्या घरात बोगद्याद्वारे मोनोलिथिक काँक्रीटचा उपयोग केला जाईल, फ्रान्सचे हे तंत्रज्ञान आपल्याला गती देईल आणि नवीन आपत्तीला आणखी प्रतिकार करू शकेल. घरे तयार करण्यास कमी वेळ लागेल. ही घरे हवादार, आरामदायक आणि सुरक्षित असतील. लखनौमध्ये बांधलेल्या घरात कॅनडाचे तंत्रज्ञान वापरले जात आहे, त्यामध्ये यापूर्वीच भिंती बनविल्या जातील.