नवी दिल्ली – दसरा, दिवाळी सारखे मोठे सण उत्सव जवळ आल्याने फ्लिपकार्ट बिग बिलियन डेज आणि अॅमेझॉन ग्रेट इंडियन फेस्टिव्हल यासारख्या ऑनलाईन उत्सवाची विक्री सुरू आहे. बर्याच लोकांसाठी ही चांगली बातमी आहे. कारण ते मोठी खरेदी करण्यासाठी अशा योजनेची प्रतिक्षा करीत आहेत. मात्र, काही बाबी समजून घेणे आवश्यक आहे.
या ऑनलाइन प्लॅटफॉर्मवर विविध बँक, क्रेडिट कार्ड कंपन्या आणि डिजिटल पेमेंट वॉलेट्ससह सवलत आणि कॅशबॅकची ऑफर देण्यात आली आहे. जरी क्रेडिट कार्ड लोकांमधील नेहमीच लोकप्रिय पर्यायांपैकी एक ठरला असला तरीही आधी खरेदी करा, पैसे नंतर द्या (बीएनपीएल) सेवेला अलिकडच्या काळात लोकप्रियताही मिळाली. आपण यापैकी कोणता पर्याय निवडावा हे थोडा विचारशील आहे.
क्रेडिट कार्ड म्हणजे क्रेडिट कार्ड कंपनीवर अवलंबून विनामूल्य क्रेडिट कालावधीव्यतिरिक्त रोख रकमेची त्वरित प्रवेश असते. म्हणून क्रेडिट कार्ड विशेषतः शहरी लोकांमध्ये व्यापक प्रमाणात लोकप्रिय आहेत. तथापि, सर्व लोक क्रेडिट कार्डसाठी पात्र नाहीत. क्रेडिट कार्डसाठी पात्र होण्यासाठी एखाद्या व्यक्तीकडे चांगली क्रेडिट स्कोअर असणे आवश्यक आहे. आपण कार्डमधून खरेदी केलेल्या प्रत्येक गोष्टीचे 45-50 दिवसांच्या आत पैसे द्यावे लागतील. सर्वसाधारणपणे बीएनपीएल विधेयक तयार झाल्यानंतर 5 ते 10 अतिरिक्त दिवसांचा अतिरिक्त कालावधी देते, यानंतरही जर बिल वेळेवर न भरल्यास जवळपास 250 ते 300 रुपयांची उशीरा फी ( दंड ) द्यावी लागते.
१) क्रेडिट कार्ड आणि बीएनपीएल
पात्रता निकष – क्रेडिट कार्ड मिळविण्यासाठी आपल्याला काही पात्रता निकष पूर्ण करणे आवश्यक आहे ज्यात आपले उत्पन्न, पत इतिहास, क्रेडिट स्कोअर इत्यादी समाविष्ट आहे. दुसरीकडे बीएनपीएलला वापरकर्त्यांनी त्यांचे कार्ड किंवा बँक तपशील सामायिक करण्याची आवश्यकता नाही. शिवाय, ती कोणतीही आर्थिक माहिती उघड करत नाही.
२) शुल्क पद्धत
बर्याच वेळा पाहिल्या गेलेल्या क्रेडिट कार्डमध्ये वार्षिक फी आणि एकत्रित फी समाविष्ट असते. बीएनपीएल सेवेच्या बाबतीत ते कोणत्याही वापराशिवाय विनामूल्य आहे. कर्जदारांना फक्त त्यांचे थकित बिल भरावे लागते, असे करण्यात अयशस्वी झाल्यास दंड आकारला जातो.
३) ग्राहकांसाठी सोय
बीएनपीएलमध्ये कोणत्याही बँक खात्याचा तपशील जाहीर केला जात नाही, ज्यामुळे पेमेंटचा एक सुरक्षित आणि वेगवान पर्याय बनतो. कर्जदारांना देखील ओटीपी सामायिक करणे आवश्यक नाही. मात्र आता ग्राहकांनीच ठरवावे, की योग्य काय आहे.