आयटी रिटर्न ३१ डिसेंबरपर्यंत आवर्जून भरा; नंतर लागेल दंड…

नवी दिल्ली – आपण अद्याप या आर्थिक वर्षासाठी प्राप्तिकर विवरण (आयटीआर) दाखल केलेला नसेल तर आपण ते दि. ३१ डिसेंबरपूर्वी भरले पाहिजे. कारण २०१९-२० या वर्षात प्राप्तिकर विवरणपत्र भरण्यासाठी आता शेवटचे फक्त काही दिवस शिल्लक आहेत.
दरम्यान, आयकर विवरणपत्र भरण्याच्या प्रक्रियेला वेग देण्यासाठी आयकर विभागाने पुन्हा एकदा खास ट्विट केले आहे.  या ट्वीटमध्ये प्राप्तिकर विभागाने ‘ते लवकर दाखल करा, प्रक्रिया होईल’ असे म्हटले आहे. तथापि, करदात्यांच्या आयटीआरची पडताळणी झाल्यानंतर, बँक खाते पूर्व-प्रमाणीकृत केले गेले आहे आणि कोणतीही थकबाकी किंवा उत्पन्नात तफावत नसते तेव्हाच ही ‘इन्स्टंट प्रोसेसिंग’ शक्य आहे.  एका वर्षात निश्चित उत्पन्न मिळविणार्‍या व्यक्तींसाठी आयटीआर दाखल करणे अनिवार्य आहे.
सर्वसाधारणपणे, करदात्यांना कोणत्याही वर्षाच्या ३१ जुलैपर्यंत (सरकारद्वारे मुदत वाढविल्याशिवाय) आयटीआर दाखल करावा लागतो.  यावर्षी साथीच्या रोगामुळे केंद्रीय प्रत्यक्ष कर मंडळाने (सीबीडीटी) वित्तीय वर्ष २०१९ -२० साठी आयटीआर दाखल करण्याची अंतिम मुदत दि. ३१ डिसेंबर पर्यंत वाढविली आहे. सध्याच्या आयकर कायद्यानुसार आयटीआर 1, आयटीआर 2, आयटीआर 3, आयटीआर 4, आयटीआर 5, आयटीआर 6 आहेत. तसेच आर्थिक वर्ष २०१९-२० यासाठी आयकर विवरणपत्र भरण्यासाठी विविध प्रकारच्या मूल्यांकनकर्त्यांसाठी विविध फॉर्म उपलब्ध आहेत.
१ ) योग्य आयटीआर फॉर्म निवडा :
आपण कोणता आयटीआर फॉर्म निवडावा हे दोन-तीन गोष्टींवर अवलंबून असेल, जसे की एखादी व्यक्ती भारतीय आहे की नाही, एखाद्या व्यक्तीची किंवा भागीदारी कंपनीच्या किंवा हिंदु अविभाजित कुटुंबाच्या क्षमतेवर परतावा दाखल केला जात आहे किंवा नाही आणि स्त्रोत आणि उत्पन्नाचे प्रमाण किती आहे.
२ ) आयटीआर -1 फार्म : लाखांपर्यंत उत्पन्न असणारी सामान्य व्यक्ती (एचयूएफ नाही) केवळ या आयटीआरची नोंदणी करू शकते.  यामध्ये पगार किंवा निवृत्तीवेतनाचे उत्पन्न, घराच्या मालमत्तेचे उत्पन्न, बँक खात्यावरील व्याज (लॉटरी आणि हॉर्स रेसिंगमधील जिंकण्याचे वगळता) इतर स्त्रोतांचे उत्पन्न समाविष्ट आहे.
३) याव्यतिरिक्त, आपले 5 हजारापर्यंत शेती उत्पन्न असलेले लोक या आयटीआरची नोंदणी करू शकतात.
४ ) आयटीआर-3: हा फॉर्म व्यवसाय किंवा व्यवसायातून उत्पन्न मिळविणार्‍या व्यक्ती किंवा एचयूएफ किंवा फर्ममध्ये भागीदार असलेल्या व्यक्तीसाठी आहे.
५ ) आयटीआर -4 हा कर फॉर्म ज्यांना संभाव्य कर आकारणी योजना (पीटीएस) साठी निवड केली आहे त्यांना लागू होते.