नवी दिल्ली – बिहार विधानसभा निवडणुकीत सुमार कामगिरीनंतर निर्माण झालेला कॉंग्रेसमधील अंतर्गत वादविवाद आणखी तीव्र होऊ लागला आहे. पक्षाच्या कार्यपद्धतीत आढावा घेण्याचा प्रश्न उपस्थित करणाऱ्या पक्षातील वरिष्ठ नेत्यांवरील नेतृत्त्व समर्थकांच्या हल्ल्याला आता ज्येष्ठ नेते देखील प्रतिसाद देत सहभागी होत आहेत.
काँग्रेस नेतृत्वाचे निष्ठावंत सलमान खुर्शीद यांनी प्रश्न उपस्थित केले. त्याला उत्तर देताना ज्येष्ठ नेते गुलाम नबी आझाद म्हणाले की, कॉंग्रेसच्या नेत्यांचा स्थानिक पातळीवर संपर्क तुटला आहे. कोणीही येथे पुढारी बनतो आणि मग लेटरहेड आणि व्हिजिटिंग कार्ड छापून घेतो.
दरम्यान, यावेळी कॉंग्रेसमधील प्रकरण तीन-चार महिन्यांपूर्वी उठलेल्या आवाजापेक्षाही काहीसा गंभीर आहे. मात्र वातावरण सारखेच आहे, कारण मागील वेळीप्रमाणे पक्षाध्यक्ष सोनिया गांधी या वेळी आजारी आहेत, आणि दिल्लीच्या बाहेर आहेत. राहुल गांधीही त्यांच्यासोबत आहेत.
दुसरीकडे, दिल्लीतील त्यांच्या समर्थकांनी आघाडी कायम ठेवली आहे आणि वरिष्ठांना दुसर्‍या पक्षात जाण्याचा सल्ला देत आहेत. पण यावेळी ज्येष्ठ नेत्यांनी गप्प राहण्याऐवजी लढा शेवटपर्यंत नेण्याची इच्छा व्यक्त केली. दररोज या विषयावर दिसणारा एक वरिष्ठ नेता या रणनीतीचा एक भाग असल्याचे दिसते. बिहारच्या निकालानंतर हा प्रश्न कपिल सिब्बल आणि त्यानंतर पी. चिदंबरम यांनी उपस्थित केला.
रविवारी आझाद यांनी पुढाकार घेवून सांगितले की, पंचतारांकीत हॉटेलमध्ये बसून निवडणुका जिंकता येत नाहीत. येथे काही लोक तिकिटे मिळाल्यानंतर फाइव्ह स्टारमध्ये डिलक्स रूम देखील शोधतात. जिथे रस्ते खराब आहेत तेथे जाण्याची इच्छा नाही. आझाद पुढे म्हणाले की, जिल्हाध्यक्ष, प्रदेशाध्यक्ष निवडणूक जिंकून तयार होतात, तर त्याचे महत्त्व कळते, पण इथे कोणीही नेता होतो.
लोकसभेत गेल्या 72 वर्षात सर्वात खालच्या पातळीवर संख्या असून कॉंग्रेसला विरोधी पक्षनेतेपदही मिळू शकले यामुळे त्यांनी बिहारच्या पराभवासाठी गांधी घराण्याला थेट जबाबदार धरले नाही. पण अप्रत्यक्षपणे त्यांचे लक्ष्य होते नेतृत्वाकडे होते.
आणखी उल्लेखनीय बाब म्हणजे आझाद यांनी सोनिया यांना संतप्तपणे पत्र लिहिणाऱ्या 23 नेत्यांचे नेतृत्व केले होते. दरम्यान, दोन दिवसांपूर्वी सोनिया गांधी यांनी माजी पंतप्रधान मनमोहन सिंग यांच्या अध्यक्षतेखाली तीन समित्या गठित करून काही ज्येष्ठ नेत्यांचा समावेश केला होता. उघडपणे संतप्त नेत्यांना नरम करण्यासाठी हे पाऊल उचलले गेले. परंतु असे म्हटले जाते की, संतप्त वरिष्ठ नेत्यांना किरकोळ नव्हे तर मोठ्या प्रमाणात पक्षात तोडगा हवा असतो, जेथे पक्षाच्या कमकुवतपणाचा आधार घेत जमिनीवर जबाबदारी पार पाडली जाते.
नेतृत्व बदलांच्या विरोधात असलेला तसेच नेतृत्व समर्थकांचा गटदेखील स्वत: वर ठाम आहे. गांधी परिवाराचे निकट मानले जाणारे सलमान खुर्शीद म्हणाले की, पक्षात नेतृत्त्वाचे कोणतेही संकट नाही. संपूर्ण कॉंग्रेस सोनिया गांधी आणि राहुल गांधी यांच्यासमवेत आहे.
एका मुलाखतीत खुर्शीद म्हणाले, पक्षात असे काही अंध लोक आहेत, ज्यांना सोनिया आणि राहुल यांचे कार्य व समर्थ नेतृत्व दिसत नाही. खुर्शीद पुढे म्हणाले की, जर प्रश्नकर्ते स्वत: ला लोकशाही मानत असतील तर त्यांनी समर्थकांबद्दलही विचार केला पाहिजे. कोणत्या पक्षाकडे जास्त लोक आहेत हे पक्षातच ठरवता येते.
