माणिकराव खुळे, हवामानशास्त्रज्ञ
ऑक्टोबर २७ पासूनच प्रत्येकी पाच-पाच दिवसाच्या ३ आवर्तनातून संपूर्ण नोव्हेंबर महिन्यात एकूण १५ दिवस शेतीच्या रब्बी पिकांना व आपणासही थंडीचा लाभ मिळाला. थंडीच्या सिझनची लवकरातली ही एक आश्चर्यजनक चांगलीच सुरवात होती. आता डिसेंबर महिन्यात हवामान कसा असेल हे जाणून घेऊया….
डिसेंबरचा अंदाज-
किमान तापमान
डिसेंबरमध्येही थंडीची चांगली सुरवात होवूनही दक्षिणेकडून नकळत अल्प आर्द्रतेचा पार २० डिग्री अक्षवृत्तापर्यन्त झालेला शिरकाव व उत्तर भारतातून पार १६ डिग्री अक्षवृत्तापर्यन्त होत असलेला थंडीचा मारा पण नंतर स्थिरावल्यामुळे ह्या आठवड्यातील आपली अपेक्षित थंडी हिरावली जात आहे. तरी देखील दीर्घावधीच्या मासिक अंदाजानुसार साधारण ९ डिसेंबर पासुन महिन्याच्या उर्वरित तीन आठवड्यात संपूर्ण महाराष्ट्रात पहाटे ५ च्या किमान तापमानात सरासरीपेक्षा घट होवून पडणाऱ्या थंडीची शक्यता प्रॉबॅबिलिटिच्या भाषेत ५५ % जाणवते आहे. नगर व हिंगोली जिल्ह्यात तर ही शक्यता ६५% पर्यन्त जाणवेल. म्हणून सध्याच्या चालु महिन्यात आपण चांगल्या थंडीची अपेक्षा करू या!
कमाल तापमान
दुपारी ३ चें कमाल तापमान संपूर्ण मराठवाड्यासहित नाशिक नगर पुणे सोलापूर, तसेच वर्धा, नागपूर जिल्ह्यात सरासरीपेक्षा अधिक तर उर्वरित महाराष्ट्रात सरासरी इतके जाणवण्याची शक्यताही प्रॉबॅबिलिटिच्या भाषेत ५५ % जाणवते. म्हणजेच वरील ६ जिलह्यासहित मराठवाड्यात दिवसा अधिक ऊबदारपणा तर उर्वरित महाराष्ट्रात नेहमीसारखे साधारण वातावर जाणवेल.
पाऊस
एकंदरीत डिसेंबर महिन्यात संपूर्ण महाराष्ट्रात पाऊस हा सरासरी पेक्षा कमी असण्याची शक्यता प्रॉबॅबिलिटिच्या भाषेत ६५% जाणवते. म्हणजेच ह्या महिन्यात एकंदरीत पाऊस नगण्यच समजावा. खरं तर सध्या अद्यापपर्यन्त व पुढेही संपूर्ण हिवाळ्यात टिकून राहणारा ‘ ला -निना ‘ व सध्या तरी तटस्थेकडे झुकलेली (भारतीय समुद्रपृष्ठभाग पाण्याच्या तापमानाची) ‘ महासागरीय द्वि- ध्रुवीता ‘ पाहता डिसेंबर मध्ये महाराष्ट्रात सरासरीपेक्षा कमी असा नगण्य पावसाची शक्यता म्हणजे वातावरणाची ही नकळत विसंगतीच समजावी. कारण बहरणाऱ्या फळबागांना डिसेंबरमधील ह्या पावसाविना थंड कोरड्या वातावरणाचा जरी फायदा होत असला तरी गहू, ज्वारी हरबरा, कांदा ह्या पिकांना ह्या पावसाचा नक्कीच चांगला फायदा होत असतो. परंतु ह्या वर्षी ती शक्यता धूसरच दिसते.
आजचा अंदाज
(i)सध्या उत्तर भारतात येऊ घातलेले नवीन पश्चिमी झंझावात व दक्षिणेत ८ डिसेंबरच्या दरम्यान ता. नाडू कि.पट्टीवर आदळणाऱ्या तीव्र कमी दाब क्षेत्र (डीप्रेशन) व ह्यामुळे डिसेंबर ८ च्या दरम्यान व त्या पुढील ४-५ दिवस उत्तरेत बर्फ व पाऊस तर दक्षिणेत जोरदार पावसाची शक्यता जाणवते.
(ii) महाराष्ट्रात येत्या २-३ दिवसात हळूहळू किमान तापमानाची घसरण होऊन ९ डिसेंबर पासून चांगल्या थंडीची अपेक्षा करू या!
महाराष्ट्रात पाऊस नाही.
Climate Forecast Weather December Month